Την απόφαση «να μην εναντιωθούν» στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Χρυσόστομο, ο οποίος πραξικοπηματικά μνημόνευσε σε ακολουθία τον σχισματικό Επιφάνιο της Ουκρανίας, έλαβαν οι Ιεράρχες της Κύπρου. Με ψήφους δέκα έναντι επτά, η Ιερά Σύνοδος που ξεκίνησε τη Δευτέρα και ολοκληρώθηκε σήμερα, σε ανακοίνωση της αφήνει μεν στο απυρόβλητο, προς το παρόν, τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, καθώς «αποφάσισε να μην εναντιωθεί στην απόφαση του Μακαριωτάτου», ωστόσο και μόνο στον τρόπο που αυτό διατυπώνεται, είναι εμφανές ότι η πράξη του Χρυσοστόμου ήταν προσωπική και όχι συνοδική – άρα, κατ’ ουσία, αντικανονική. Είναι, επίσης, πολύ προσεκτική η αναφορά στον σχισματικό Επιφάνιο, στην Ουκρανία.
Η διατύπωση και μόνο κάνει εμφανή την κατάσταση που επικρατεί στην Ιερά Σύνοδο της μεγαλονήσου και καταγράφει τον έντονα και σοβαρό διχασμό. Ανοικτό, μάλιστα, αφήνει και το ενδεχόμενο επανεξέτασης, καθώς καταγράφεται ότι η Ιερά Σύνοδος «προσβλέπει σε ευρύτερη διαβούλευση» αφού η παρούσα κρίση «απειλεί με σχίσμα» την Εκκλησία.
«Η απόφαση δεν μας δεσμεύει, σε θέματα πίστεως κανείς δεν μπορεί να μας δεσμεύσει» τόνισε αμέσως μετά τη Σύνοδο, μιλώντας σε δημοσιογράφου, ο μητροπολίτης Κύκκου Νικηφόρος, ο πιο σεβαστός των Ιεραρχών του νησιού. «Η Ιστορία δικαίωσε το Μάρκο τον Ευγενικό», υπενθύμισε, αναφερόμενος στην περίπτωση της συνόδου Φεράρας – Φλωρεντίας, κατά την οποία όλοι οι Εκκλησιαστικοί άνδρες, πλην του Μάρκου του Ευγενικού, είχαν υπογράψει, παραχωρώντας γη και ύδωρ στον, τότε με ισχυρή και κρατική υπόσταση, ρωμαιοκαθολικισμό, για να «σωθεί» η Κωνσταντινούπολη.
Ο Κύκκου Νικηφόρος έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα και συγγράψει σχετικό βιβλίο, πριν μάλιστα προκύψει το πρόβλημα της πραξικοπηματικής ενέργειας του αρχιεπισκόπου Κύπρου.
«Οι Ιεροί Κανόνες είναι καθαροί, Δεν έχει δικαίωμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης να επεμβαίνει σε ξένη εκκλησιαστικά Δικαιοδοσία», τόνισε ο μητροπολίτης Κύκκου, αφήνοντας μάλιστα, εν μέσω επιθετικών (και προσβλητικών) ερωτήσεων να φανεί ότι δεν επιτρέπουν σε αυτή την άποψη να ακουστεί και λέγοντας ότι «ελπίζει να τον καλέσει κάποιο κανάλι να μπορέσει να εξηγήσει» τα θεολογικά ζητήματα που έχουν προκύψει.
Γεγονός παραμένει, σε κάθε περίπτωση, ότι και με την ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου γίνεται εμφανές ότι η μονομερής αναφορά του Αρχιεπισκόπου είχε καθαρά εκβιαστικό χαρακτήρα, και, ο εκβιασμός μπορεί μεν να έγινε αποδεκτός εν μέρει, ώστε να συνεχίσει να εμφανίζει προς τα έξω εικόνα ενότητας η Εκκλησία της Κύπρου, αλλά ακόμη υπάρχουν αντιστάσεις και μάλλον ισχυρές, σε μία Εκκλησία που το Αυτοκέφαλο της φέρει αποστολική σφραγίδα.
Ολόκληρο το ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου έχει ως εξής:
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου κατὰ τὶς συνεδρίες αὐτῆς, τῆς 23ης καὶ 25ης Νοεμβρίου 2020, συζήτησε διεξοδικῶς τὸ Οὐκρανικὸ Ἐκκλησιαστικὸ Ζήτημα καθὼς καὶ τὸ πρόβλημα τὸ ὁποῖο ἔχει δημιουργηθεῖ μὲ τὴν μνημόνευση τοῦ Ἐπιφανίου ὡς Προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ἐκ μέρους τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου καὶ ἀπεφάσισε ὅπως, μὴ ἐναντιωθεῖ στὴν ὡς ἄνω ἀπόφαση τοῦ Μακαριωτάτου.
Ταυτοχρόνως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος προσβλέπει σὲ εὐρύτερη διαβούλευση εἰς τὴν ὁποίαν ὅλοι νὰ ἐργαστοῦν, πρὸς ὑπέρβαση τῆς παρούσης κρίσεως ποὺ ἀπειλεῖ μὲ σχῖσμα τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ.
Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Κύπρου,
25 Νοεμβρίου 2020.
