Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις που πυροδότησε άμα τη εμφανίσει του, το Νομοσχέδιο για την Καθολική Ασφάλεια υπερψηφίστηκε από την Γαλλική Εθνοσυνέλευση την Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2020, μετά από μόλις μία εβδομάδα διαβουλεύσεων από την ημέρα εισαγωγής του στο γαλλικό Κοινοβούλιο (17 Νοεμβρίου). Σε αντίδραση προς την απόφαση αυτή, το Σάββατο 28 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκαν πάνω από 50 συγκεντρώσεις σε όλη τη Γαλλία ενάντια στο νομοσχέδιο και ειδικά το άρθρο 24, που προβλέπει ποινή κάθειρξης ενός έτους και πρόστιμο ύψους 45.000 ευρώ για κακόβουλη δημοσιοποίηση υλικού, όταν απεικονίζεται προσωπικό των δυνάμεων ασφαλείας εν ώρα υπηρεσίας.
Η δυναμική κινητοποίηση της γαλλικής κοινωνίας στο σύνολό της, σε συνδυασμό με τη δημοσιοποίηση ενός περιστατικού πρωτοφανούς αστυνομικής βαναυσότητας λίγες ημέρες νωρίτερα, έχουν δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα βαρύ κλίμα για την κυβέρνηση, αναγκάζοντας τον πρωθυπουργό Ζαν Καστέξ να δεσμευτεί για τη σύσταση ανεξάρτητης επιτροπής που θα επιφορτιστεί με την αναθεώρηση του νομοσχεδίου και την παρουσίαση νέας εκδοχής του.
Το βίντεο-σοκ
Την ίδια στιγμή που το υπό συζήτηση νομοσχέδιο προβλέπει την απαγόρευση δημοσιοποίησης υλικού, όπου απεικονίζονται όργανα των σωμάτων ασφαλείας εν δράσει, είδε το φως της δημοσιότητας ένα βίντεο όπου καταγράφεται ο βάναυσος ξυλοδαρμός ενός πολίτη από αστυνομικούς, με εμφανώς ρατσιστικό πρόσημο.
Όπως προκύπτει από βίντεο και ρεπορταζ του Loopsider, το απόγευμα της 21ης Νοεμβρίου 2020, ο μουσικός παραγωγός Μισέλ Ζεκλέρ ξυλοκοπήθηκε από αστυνομικούς μέσα στο στούντιο στο οποίο βρισκόταν, με το πρόσχημα ότι δεν φορούσε μάσκα. Όπως αναφέρει ο ίδιος, τη στιγμή που πήγε να βγει από το στούντιο είδε το όχημα της αστυνομίας και επειδή δεν φορούσε μάσκα έτρεξε μέσα φοβούμενος την συνέχεια. Η κάμερα ασφαλείας κατέγραψε την εισβολή στον (κλειστό) χώρο των αστυνομικών, οι οποίοι απεικονίζονται να χτυπούν με γκλομπ, να γρονθοκοπούν και να κλωτσούν τον μουσικό, ενώ, όταν αυτός αντιστέκεται στη σύλληψή του, ρίχνουν δακρυγόνα στο στούντιο προκειμένου να τον αναγκάσουν να βγει έξω. Καθ’ όλη τη διάρκεια του περιστατικού ακούγονται από τους αστυνομικούς υβριστικά σχόλια που αφορούν στο χρώμα του δέρματος του Ζεκλέρ.
Ο Εμανουέλ Μακρόν με ανάρτησή του στο Twitter αποκήρυξε τέτοιου τύπου συμπεριφορές, αναφέροντας ότι πρόκειται για εικόνες ντροπής και ζήτησε από τον υπουργό Εσωτερικών την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους δράστες, με τον Ζεράλντ Νταρμανέν να δηλώνει ότι θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, μόλις τα γεγονότα εξακριβωθούν από την δικαιοσύνη.
Πέραν της βαναυσότητας που χαρακτηρίζει το περιστατικό, σοκαριστικό στοιχείο αυτής της υπόθεσης παραμένει, επίσης, το γεγονός ότι τα γεγονότα αυτά διαδραματίζονται σε μια περίοδο που η κυβέρνηση νομοθετεί, μεταξύ άλλων, για την απαγόρευση δημοσιοποίησης υλικού που εκθέτει τις πράξεις αστυνομικών εν ώρα υπηρεσίας. Με άλλα λόγια, βίντεο σαν αυτό που προκάλεσε τη “ντροπή” του Γάλλου προέδρου και οδήγησε σε διενέργεια έρευνας, εφεξής θα είναι απλούστατα παράνομα.
Οι διαδηλώσεις της 28ης Νοεμβρίου
Με συνθήματα όπως “Ποιος θα μας προστατεύσει από την αστυνομία;” και “Χαμηλώστε τα όπλα σας για να χαμηλώσουμε τις κάμερές μας”, λίγες ημέρες μετά την δημοσιοποίηση του περιστατικού αστυνομικής βαρβαρότητας που διαδραματίστηκε την 17η Νοεμβρίου 2020, οι κάτοικοι της Γαλλίας διαδήλωσαν από το πρωί του Σαββάτου 28 Νοεμβρίου στο Παρίσι και σε πάνω από 50 σημεία της χώρας (Μασσαλία, Νιμ, Μπριβ, Νιόρ, Στρασβούργο, Έιν, Μονπελιέ, Ρεν, Λιλ, Μουλέν, Λοριάν, Σεντ-Ετιέν κτλ.). Σύμφωνα με τη γαλλική αστυνομία και το Υπουργείο Εσωτερικών, συνολικά 133.000 άτομα συγκεντρώθηκαν στους δρόμους της Γαλλίας το Σάββατο, ωστόσο οι ίδιοι οι διαδηλωτές μιλούν για κατά πολύ μεγαλύτερο αριθμό (περίπου 500.000 άτομα).
Στο Παρίσι, οι διαδηλωτές, που ξεπέρασαν τους 50.000 που ανέφερε οι αστυνομία και υπολογίζονται σε περίπου 200.000 από τους διοργανωτές, γέμισαν την τεράστια Πλατεία Δημοκρατίας και σχημάτισαν πορεία η οποία κατέληξε στη Βαστίλη. Εκεί, η κατάσταση τέθηκε σύντομα εκτός ελέγχου και έδωσε τη θέση της σε συγκρούσεις, με την αστυνομία να πραγματοποιεί 81 συλλήψεις και τις αυθαίρετες κατασταλτικές πρακτικές να αποτυπώνονται σε πληθώρα βίντεο–tweets δημοσιογράφων και πολιτών. Για μία ακόμη φορά το όργιο αστυνομικής καταστολής, είχε ως αποτέλεσμα βαρείς τραυματισμούς, με κάποια άτομα να οδηγούνται στο νοσοκομείο σε κρίσιμη κατάσταση. Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων κατήγγειλε με μία σειρά από tweets την κακοποίηση του ανεξάρτητου δημοσιογράφου Αμέρ αλ Χαλμπί από τις αστυνομικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια των εντάσεων.
Κυβερνητικές αντιδράσεις
Υπό την πίεση που έχει δημιουργήσει η κοινωνική κατακραυγή εναντίον του νόμου και η κριτική που ασκείται εντός και εκτός Κοινοβουλίου, με αποκορύφωμα τις αντιδράσεις λόγω της επίθεσης των αστυνομικών εναντίον του Μισέλ Ζεκλέρ στις 17 Νοεμβρίου, η γαλλική κυβέρνηση φαίνεται να οπισθοχωρεί σταδιακά.
Σύμφωνα με ανάρτηση του γενικού γραμματέα της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης “Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα”, Κριστόφ Ντελουάρ, ο πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ δεσμεύτηκε να συγκροτήσει ανεξάρτητη επιτροπή, η οποία θα επανεξετάσει το νομοσχέδιο στο σύνολό του και θα καταθέσει νέα εκδοχή του. Ο Εμμανουέλ Μακρόν, από την πλευρά του, κάλεσε με tweet του τα μέλη της κυβέρνησης να καταθέσουν τις προτάσεις τους, προκειμένου να αποκατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των Γάλλων πολιτών και της αστυνομίας, η οποία έχει διαρραγεί μετά τα πρόσφατα γεγονότα.
Είναι σαφές ότι οι παραπάνω δηλώσεις αποτελούν την ύστατη προσπάθεια της Κυβέρνησης και να εξευμενίσει την κοινωνία – και τους γερουσιαστές. Είναι πλέον ορατή η πιθανότητα το νομοσχέδιο να μην επικυρωθεί από τη Γερουσία, υπό το βάρος των γεγονότων που ήρθαν στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες, των λαϊκών κινητοποιήσεων και των αντιδράσεων επίσημων φορέων, οργανισμών και σωματείων, που έχουν καταθέσει πλήθος εγγράφων καταδικάζοντας το νομοσχέδιο ως αντισυνταγματικό τις διατάξεις του ως περισταλτικές θεμελιώδεις ελευθερίες και δικαιώματα των πολιτών.
