«Ο καλύτερος φόρος τιμής στα θύματα του Ολοκαυτώματος είναι η δημιουργία ενός κόσμου ισότητας, δικαιοσύνης και αξιοπρέπειας γι’ όλους» τονίζει σε μήνυμά του για τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Μνήμης Θυμάτων του Ολοκαυτώματος ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Σήμερα τιμούμε τη μνήμη των 6 εκατομμυρίων Eβραίων και εκατομμυρίων άλλων που δολοφονήθηκαν συστηματικά στο Ολοκαύτωμα από τους Ναζί και τους συνεργάτες τους» αναφέρει αρχικά στο μήνυμά του ο Αντόνιο Γκουτέρες. Επιπροσθέτως σημειώνει ότι το Ολοκαύτωμα ήταν το αποκορύφωμα δύο χιλιετιών διακρίσεων, επιθέσεων, εκδιώξεων και περιοδικών μαζικών δολοφονιών των Εβραίων και προσθέτει: «Θα έπρεπε να είχε δώσει οριστικό τέλος στον αντισημιτισμό. Αλλά αυτό δεν έγινε». Όπως παρατηρεί, ο αντισημιτισμός παραμένει ζωντανός. «Σήμερα οι υπέρμαχοι της λευκής υπεροχής και οι νεοναζί αναγεννώνται, οργανώνονται και στρατολογούν πέρα από τα σύνορα, εντείνοντας τις προσπάθειές τους να αρνηθούν, και να ξαναγράψουν την Ιστορία συμπεριλαμβανομένου του Ολοκαυτώματος» εξηγεί.
Παράλληλα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ επισημαίνει πως η φετινή επέτειος λαμβάνει χώρα υπό τη σκιά της πανδημίας, «η οποία έχει αποκαλύψει τις μακροχρόνιες ρωγμές και αδικίες στις κοινωνίες μας και έχει συμβάλει στην αναζωπύρωση του αντισημιτισμού και της ξενοφοβίας».
Ειδικότερα, αναφέρει ότι η πανδημία έχει δώσει στους υπέρμαχους της λευκής υπεροχής και στους νεοναζί νέες ευκαιρίες να στοχοποιήσουν μειοψηφίες με βάση τη θρησκεία, τη φυλή, την εθνότητα, την εθνικότητα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την αναπηρία και το μεταναστευτικό καθεστώς.
Ως προς αυτό, ο Αντόνιο Γκουτέρες αντιτάσσει την ανάγκη «επειγόντως να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να τους σταματήσουμε». Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, προτάσσει πως «καθώς σκεπτόμαστε την ανάκαμψη από την πανδημία, πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τα κενά και τις ευθραυστότητες που αποκάλυψε η πανδημία, να ενισχύσουμε τους κοινούς δεσμούς που βασίζονται στην κοινή μας ανθρωπότητα».
Όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει, η φετινή χρονιά πρέπει να είναι μία χρονιά επούλωσης. Επούλωσης από την πανδημία και επούλωσης των σπασμένων κοινωνιών μας, στις οποίες το μίσος ρίζωσε με ευκολία, αποσαφηνίζει.
Το Ολοκαύτωμα ήταν η συστηματική και κρατική πολιτική πρακτική διώξεων και εξόντωσης εκατομμυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συνεργάτες του.
Περίπου 6 εκατομμύρια Εβραίοι θανατώθηκαν, από την άνοδο του Ναζιστικού Κόμματος στην εξουσία μέχρι την κατάρρευσή του, μεταξύ των οποίων και χιλιάδες Έλληνες.
Μεταξύ του 1933 και του 1945 η ναζιστική Γερμανία και οι σύμμαχοί της ίδρυσαν περισσότερα από 42.000 στρατόπεδα συγκέντρωσης και φυλάκισης.
Από το τέλος του 1941 άρχισε η συστηματική εφαρμογή του σχεδίου της “Τελικής Λύσης”. Για να διευκολυνθεί η υλοποίηση, οι ναζί ίδρυσαν κέντρα εξόντωσης στην Πολωνία, τη χώρα με τον μεγαλύτερο εβραϊκό πληθυσμό. Τα κέντρα εξόντωσης είχαν σχεδιαστεί για την αποτελεσματική διεξαγωγή μαζικών δολοφονιών. Το Χέλμνο, το πρώτο κέντρο εξόντωσης, άνοιξε τον Δεκέμβριο του 1941. Εβραίοι και Τσιγγάνοι εκτελούνταν σε φορτηγά-θαλάμους αερίων. Το 1942 οι ναζί άνοιξαν τα κέντρα εξόντωσης Μπέλζεκ, Σόμπιμπορ και Τρεμπλίνκα για τη συστηματική εξολόθρευση των Εβραίων της περιοχής Generalgouvernement (τα εδάφη στο εσωτερικό της κατεχόμενης Πολωνίας).
Κατασκεύασαν θαλάμους αερίων (ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια, τα οποία γέμιζαν με δηλητηριώδη αέρια που σκότωναν τους ανθρώπους που βρίσκονταν μέσα σε αυτά) για να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας εξόντωσης και να περιορίσουν όσο το δυνατό περισσότερο την άμεση, προσωπική εμπλοκή των στρατιωτών.
Στο σύμπλεγμα στρατοπέδων του Άουσβιτς, το κέντρο εξόντωσης Μπίρκεναου διέθετε τέσσερις θαλάμους αερίων. Κατά τη διάρκεια των εκτοπισμών στο στρατόπεδο, έως και 6.000 Εβραίοι δολοφονούνταν εκεί με αέρια κάθε μέρα.
Οι Εβραίοι στις κατεχόμενες από τους ναζί χώρες συχνά μεταφέρονταν πρώτα σε στρατόπεδα μεταγωγής, όπως το Βέστερμποκ στην Ολλανδία ή το Ντρανσί στη Γαλλία, καθ’ οδόν προς τα κέντρα εξόντωσης της κατεχόμενης Πολωνίας. Τα στρατόπεδα μεταγωγής ήταν συνήθως ο τελευταίος σταθμός πριν από τη μεταφορά σε ένα κέντρο εξόντωσης.
Εκατομμύρια άτομα φυλακίστηκαν και κακοποιήθηκαν σε όλους τους τύπους ναζιστικών στρατοπέδων. Υπό την επίβλεψη των SS, οι Γερμανοί και οι συνεργοί τους δολοφόνησαν περισσότερα από τρία εκατομμύρια Εβραίους μόνο στα κέντρα εξόντωσης. Μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των κρατουμένων στα ναζιστικά στρατόπεδα κατόρθωσε να επιβιώσει. Σε αυτόν τον αριθμό θυμάτων δεν υπολογίζονται οι κατά τόπους εξοντώσεις, κυρίως στην ανατολική Ευρώπη, ούτε και οι φρικαλέες ομαδικές δολοφονίες, όπως αυτή του Μπάμπι Γιαρ.
