Η Λορέτα Μακόλεϊ βρίσκεται στην Ελλάδα από το 1982, πρωτοστατώντας στην υπόθεση της χειραφέτησης των γυναικών της μαύρης ηπείρου που ζουν στην Ελλάδα. Ηγείται της Οργάνωσης Ενωμένων Γυναικών της Αφρικής (που ιδρύθηκε σαν σήμερα 16 χρόνια πριν), συλλογικότητας ταυτισμένης με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Αφρικανών γυναικών. Το Κοσμοδρόμιο μίλησε μαζί της για την ενσωμάτωση στην ελληνική κοινωνία, την πάλη ενάντια στον ρατσισμό, την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και του εφιάλτη του τράφικινγκ, φαινομένου που σαρώνει σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης του ΟΗΕ (ΔΟΜ) τις γυναίκες των πρόσφατων μεταναστευτικών ρευμάτων από την Μαύρη Ήπειρο.
Πείτε μας λίγα λόγια για την Οργάνωση Ενωμένων Γυναικών Αφρικής. Πότε ξεκίνησε, τι σκοπό έχει;
Η Ένωση ξεκίνησε το 2005 και έχει σκοπό να παλεύουμε για τα δικαιώματά μας, κόντρα στον ρατσισμό. Το πρώτο που έκανε η οργάνωση ήταν καμπάνια για τα παιδιά που γεννιούνται εδώ και δεν έχουνε ελληνική υπηκοότητα. Κάναμε διαδηλώσεις, αλλά πέρα από τις διαδηλώσεις που δεν πηγαίνει όλος ο κόσμος, κάναμε φεστιβάλ και θέατρο για να αναδείξουμε τα πρόβληματά μας στον κόσμο. Συμμετείχαμε στην παράσταση «Όχι στον ρατσισμό από την κούνια» στο πλαίσιο της ομώνυμης καμπάνιας. Συμμετείχαμε επίσης πριν χρόνια στην συζήτηση στην ελληνική Βουλή, όταν φτιάχτηκε νόμος για τους μετανάστες και τα παιδιά που γεννιούνται εδώ.
Αλλά η νίκη μας ήταν που τα παιδιά της δεύτερης γενιάς αρχίζουν να αυτοοργανώνονται μέσα από δικές τους πρωτοβουλίες και κάνουν θαυμάσια δουλειά όσον αφορά τα δικαιώματά τους. Να σημειώσω εδώ ότι πήραν παιδιά την ελληνική υπηκοότητα αλλά υπάρχουν παιδιά που δεν μπορούν ακόμη να πάρουν εξαιτίας εμποδίων που υπάρχουν.
Εμείς συνεχίζουμε και ο σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε την πάλη ενάντια στον ρατσισμό και να βοηθήσουμε τις γυναίκες να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία, να ξέρουν τα δικαιώματά τους, γιατί αν ξέρεις τα δικαιώματά σου δεν τα μπερδεύεις. Κάνουμε φυσικά το Φεστιβάλ, όπου συναντιούνται μετανάστες και Έλληνες, και εντάσσεται στον σκοπό της πάλης ενάντια στον ρατσισμό και θα παίξουμε την θεατρική μας παράσταση σε μερικούς δήμους, για να έχουμε επαφή με τους πολίτες της χώρας και γενικά κάνουμε πολλά πράγματα ώστε να βοηθήσουμε τις γυναίκες της Αφρικής.
Η Ένωση έχει μέλη από όλες τις γυναίκες της Αφρικής;
Πολλές χώρες. Καμερούν, Γκάνα, Σιέρα Λεόνε, Νιγηρία. Έχουμε γυναίκες από πολλές χώρες και η Ένωση είναι ανοικτή σε γυναίκες από όλη την Αφρική.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες της Αφρικής στην Ελλάδα;
Η άδεια παραμονής.
Όχι το τράφικινγκ;
Το πρόβλημα με την άδεια παραμονής είναι η ρίζα του τράφικινγκ. Γιατί το να έρθει μια γυναίκα σε ξένη χώρα και να μην έχει τα απαραίτητα χαρτιά, για να κάνει καταγγελία ή για να κάνει μια κίνηση να ελευθερωθεί από όλο αυτό είναι η ρίζα του προβλήματος.
Είναι εύκολο να πέσει θύμα μια γυναίκα λέτε επειδή δεν έχει την άδεια;
Ναι, μπορείς να πέσεις θύμα, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Οι γυναίκες που είναι εδώ και δεν έχουν χαρτιά και δουλεύουν στα σπίτια μπορεί να πέσουν θύμα εκμετάλλευσης από οποιονδήποτε. Για αυτό λέω πως η άδεια παραμονής είναι βασική για μια γυναίκα, ώστε να είναι νόμιμη σε μια χώρα και να έχει προστασία. Γιατί αλλιώς που να πάει; Εδώ υπάρχουν Ελληνίδες που φοβούνται την κοινωνία, δεν μιλάνε, τι να πούμε για όσες είναι «γυμνές» χωρίς την άδεια παραμονής, χωρίς τίποτα. Αυτές οι γυναίκες δεν μπορείς να φανταστείς τι περνάνε. Θύματα του τράφικινγκ, τις δέρνουν, τις βιάζουν και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα.
Πριν ένα μήνα ήρθε μια κοπέλα που τη βιάζουν τρείς άνδρες και της λέμε «πάμε να καταγγείλεις το περιστατικό στην Αστυνομία», αλλά δεν θέλει να πάει γιατί δεν έχει άδεια παραμονής. Υπάρχουν γυναίκες που ενώ έχουν τη διάθεση να πάνε να καταγγείλουν τα όσα περνάνε δεν έχουν που να πάνε. Όταν πάνε στην αστυνομία το πρώτο που τους ρωτάνε είναι που είναι η άδεια παραμονής σου, τα χαρτιά σου.
Και φοβούνται ότι αν καταλάβουν πως δεν υπάρχουν χαρτιά θα γυρίσουν πίσω
Ναι, κάνανε τόσο δρόμο για να γλιτώσουν από όσα συμβαίνουν στην Αφρική, δεν θέλουν να τους διώξουν και να τις στείλουν πίσω.
Για να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά πρέπει οι γυναίκες αυτές να έχουν έστω ένα προσωρινό χαρτί στα χέρια τους που να δείχνει ότι μένουν εδώ. Ένα χαρτί να λέει ότι αυτή η γυναίκα μένει εδώ για τώρα.
Ώστε να μην φοβάται να μιλήσει για όσα της συμβαίνουν
Βέβαια. Αλλά και γιατί αυτό δεν είναι καλό για την κοινωνία, το να έχουμε να αντιμετωπίσουμε τέτοια πράγματα.
Υπάρχει όλα αυτά τα χρόνια κάποια στήριξη από το κράτος ή τις δημοτικές αρχές;
Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε προσπαθήσει ώστε ο δήμος (όχι με την τωρινή διοίκηση) να μας δώσει έναν χώρο να στεγάσουμε την οργάνωση, γιατί εμείς χρόνια δεν έχουμε χώρο. Πρόσφατα μας έδωσε έναν μικρό χώρο μια οργάνωση, ένα δωμάτιο, προς το παρόν είναι καλό, αλλά εμείς θέλουμε έναν χώρο ώστε οι γυναίκες της Αφρικής να έχουνε που να πάνε, εκεί που θα πάνε να νιώθουνε σαν το σπίτι τους, να μην φοβούνται.
Γιατί όσο υπάρχουν γυναίκες που φοβούνται να καταγγείλουν αυτά που τους συμβαίνουν δεν μπορούν να καταλάβουν και η πολιτεία και οι πολίτες πως υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις. Ενώ βλέπουν το πρόβλημα δεν θα ξέρουν από πού έρχεται αυτό.
Οι Έλληνες της περιοχής και γενικά οι Έλληνες πως αντιμετωπίζουν την ένωση σας;
Από όσα ξέρω εγώ, με αγάπη. Γιατί ο κόσμος, η κοινωνία καταλαβαίνουν, όχι όλοι γιατί υπάρχει ο ρατσισμός, αλλά δεν λέω ότι όλοι είναι ρατσιστές. Υπάρχει ένα κομμάτι στην κοινωνία που είναι μαζί μας και μας αντιμετωπίζουν με αγάπη.
Έχετε κάποιο μήνυμα για τους αναγνώστες μας πριν κλείσουμε;
Το μήνυμα που θέλω να στείλω είναι ότι πρέπει να κοιτάξουμε τα προβλήματα που προανέφερα, γιατί αν τα αντιμετωπίσουμε θα είναι προς όφελος της κοινωνίας. Οι μετανάστες είμαστε ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας και αν δεν κοιτάξουμε τα θέματα για τα οποία μιλήσαμε θα υπάρχουν βιασμοί, τράφικινγκ, αδήλωτη εργασία. Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνω. Ότι πρέπει σαν κοινωνία να κοιτάξουμε αυτά τα ζητήματα, γιατί αν τα διορθώσουμε όλα αυτά η ίδια η κοινωνία θα αλλάξει προς το καλύτερο. Όλοι πρέπει να γίνουμε σύμμαχοι, γιατί οι γυναίκες της Αφρικής εκτός από το πρόβλημα της υπηκοότητας έχουν τα ίδια προβλήματα με τις άλλες γυναίκες και δεν αντιμετωπίζουν μόνο τη βία από όσους δεν γνωρίζουν, αλλά και ενδοοικογενειακή βία.