Με γλώσσα κοφτερή και αυστηρές διατυπώσεις, που σπάνια συνηθίζει σε τόση συγκέντρωση, ο Βλαντίμιρ Πούτιν προειδοποίησε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και εν γένει Δύση («τα τσακάλια, που αλυχτούν για να ικανοποιήσουν τον αρχηγό») ότι έχουν αγγίξει τις ρωσικές «κόκκινες γραμμές» και θα ήταν προτιμότερο για όλους να μην τις ξεπεράσουν.
Αφιερώνοντας στην εξωτερική πολιτική μόνο ένα μικρό, το καταληκτικό, μέρος του 17ου ετήσιου μηνύματός του προς την Ομοσπονδιακή Συνέλευση, τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου, της Ρωσίας, ο πρόεδρος Πούτιν εξέφρασε τη σφοδρή δυσαρέσκειά του, γιατί η «συλλογική Δύση», όπως την χαρακτήρισε, χωρίς να κάνει καμία άλλη αναφορά σε χώρες ή στρατιωτικούς σχηματισμούς, παριστάνει ότι δεν συνέβη τίποτε με την υπόθεση της συνωμοσίας για την ανατροπή και δολοφονία του προέδρου της Λευκορωσίας, που αποκάλυψαν πρόσφατα από κοινού οι μυστικές υπηρεσίες Ρωσίας και Λευκορωσίας.
Ο Ρώσος πρόεδρος αναμένεται να υποδεχθεί αύριο τον πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο για συνομιλίες και πιθανώς ιστορικού χαρακτήρα ανακοινώσεις και συμφωνίες προσέγγισης Ρωσίας-Λευκορωσίας και φαίνεται πως προετοίμασε το έδαφος, προειδοποιώντας σε αυστηρό τόνο όσους επιβουλεύονται την ασφάλεια της Ρωσίας, ότι «θα μετανιώσουν για ό,τι έπραξαν έτσι, όπως δεν έχουν εδώ και καιρό μετανιώσει για κάτι».
Η ρωσική εξωτερική πολιτική
«Το νόημα και το περιεχόμενο της πολιτικής της Ρωσίας στη διεθνή σκηνή είναι να διασφαλίσει την ειρήνη και την ασφάλεια για την ευημερία των πολιτών μας, για τη σταθερή ανάπτυξη της χώρας. Η Ρωσία έχει τα δικά της συμφέροντα, φυσικά και τα υπερασπιζόμαστε και θα το πράττουμε στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, όπως άλλωστε κάνουν και τα άλλα κράτη του κόσμου», είπε ο Ρώσος ηγέτης, σημειώνοντας επίσης ότι: «Εάν κάποιος αρνείται να κατανοήσει αυτό το αυτονόητο πράγμα, δεν θέλει να κάνει διάλογο και επιλέγει εγωιστικό και αφ’ υψηλού τόνο, η Ρωσία θα βρει πάντοτε τρόπο να υπερασπιστεί τη θέση της».
Ο Ρώσος πρόεδρος περιέγραψε ως μια αρνητική πρακτική των τελευταίων ετών την επιβολή «παράνομων κυρώσεων με πολιτικά κίνητρα στην οικονομία», που χαρακτήρισε «βάναυσες προσπάθειες οι μεν να επιβάλλουν με τη βία τη θέλησή τους στους άλλους» και διαπίστωσε ότι «σήμερα αυτή η πρακτική μετεξελίσσεται σε κάτι πολύ πιο επικίνδυνο, εννοώ τα στοιχεία, που έγιναν πρόσφατα γνωστά για ευθεία απόπειρα διοργάνωσης πραξικοπήματος στη Λευκορωσία και τη δολοφονία του προέδρου αυτής της χώρας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι παρόμοιες απαράδεκτες πράξεις δεν επικρίνονται από τη λεγόμενη “συλλογική Δύση”. Σαν κανείς να μην προσέχει καν ότι υπάρχουν. Όλοι παριστάνουν ότι τίποτε δεν συμβαίνει».
«Η Λευκορωσία δεν θα γίνει Ουκρανία»
Περιγράφοντας ούτε λίγο, ούτε πολύ τη Λευκορωσία ως έδαφος «θεμελιωδών συμφερόντων ασφαλείας της Ρωσίας», ο Β.Πούτιν υπενθύμισε την περίπτωση του πρώην προέδρου της Ουκρανίας Γιανουκόβιτς, «τον οποίον επίσης παρ’ ολίγον να σκοτώσουν και ανέτρεψαν από την εξουσία» το 2014, αναφέρθηκε επίσης στον πρόεδρο της Βενεζουέλας Μαδούρο, για τους οποίους «μπορείτε να έχετε όποια άποψη θέλετε», όμως τόνισε ότι «η πρακτική της διοργάνωσης πραξικοπήματος, τα σχέδια πολιτικών δολοφονιών, μεταξύ άλλων και της ανώτατης κρατικής ηγεσίας, αυτό είναι υπερβολικό. Ξεπεράσατε ήδη όλα τα όρια».
Χωρίς να στραφεί συγκεκριμένα εναντίον κάποιας συγκεκριμένης χώρας, ο Ρώσος ηγέτης υπογράμμισε τη σημασία των μαρτυριών των συλληφθέντων, που δήλωσαν, σύμφωνα με τις ανακριτικές Αρχές της Λευκορωσίας ότι «μετείχαν στη συνωμοσία, ότι προετοιμαζόταν ο αποκλεισμός του Μινσκ, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών της πόλεως, των μέσων επικοινωνίας, πλήρης διακοπή του ενεργειακού συστήματος της πρωτεύουσας της Λευκορωσίας, αυτό σημαίνει ουσιαστικά ότι γινόταν προετοιμασία μαζικής κυβερνο-επίθεσης, πώς αλλιώς;». Συνέδεσε μάλιστα τις φερόμενες ως σχεδιαζόμενες κυβερνο-επιθέσεις με το γεγονός ότι «οι δυτικοί συνάδελφοί μας αρνούνται επίμονα τις πολυάριθμες ρωσικές προτάσεις να αναπτυχθεί διεθνής διάλογος στον τομέα της πληροφοριακής και κυβερνητικής ασφάλειας. Πολλές φορές το έχουμε προτείνει. Αλλά αποφεύγουν τη συζήτηση επί της ουσίας του ζητήματος».
Δείχνοντας ότι το συγκεκριμένο περιστατικό απασχολεί σοβαρά τη ρωσική ηγεσία, ο Β.Πούτιν αναρωτήθηκε: «Και τι θα συνέβαινε, εάν η απόπειρα πραξικοπήματος στη Λευκορωσία γινόταν πραγματικά; Εκεί οδηγούνταν όλα τα πράγματα. Πόσοι άνθρωποι θα υπέφεραν; Πώς θα διαμορφωνόταν εν γένει η τύχη της Λευκορωσίας; Γι’ αυτό κανείς δεν σκέφτεται, όπως δεν σκέφτηκαν για τη μοίρα της Ουκρανίας, όταν υλοποιήθηκε το πραξικόπημα σ’ εκείνη τη χώρα».
Επιστράτευσε ως και το «Βιβλίο της Ζούγκλας» του Ρ.Κίπλινγκ
Συνδέοντας τις εξελίξεις στη Λευκορωσία με την διεθνή αντιμετώπιση της Ρωσίας, ο πρόεδρος της χώρας διαπίστωσε ότι: «οι μη φιλικές ενέργειες και ως προς τη Ρωσία επίσης δεν σταματούν. Σε ορισμένες χώρες εισήγαγαν μάλιστα την απρεπή συνήθεια με κάθε αφορμή και συχνά χωρίς καν αφορμή να ενοχοποιείται η Ρωσία. Λες και είναι ένα νέο σπορ. Ποιος θα πει πιο δυνατά κάτι (σ.σ. κατά της Ρωσίας). Ως προς αυτά εμείς φερόμαστε στον έπακρο βαθμό συγκρατημένα. Μπορώ να πω χωρίς καμία ειρωνεία, φερόμαστε σεμνά, συχνά δεν απαντάμε καν στις μη φιλικές ενέργειες, όπως και στην ανοιχτή αγένεια».
Παρομοίασε μάλιστα όσα συμβαίνουν γύρω από τη Ρωσία με την υπόθεση του «Βιβλίου της Ζούγκλας» του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, τον οποίο χαρακτήρισε «μέγα συγγραφέα»: «Βλέπουμε τι γίνεται στην πραγματική ζωή, συνδέουν τη Ρωσία πότε με το ένα, πότε με το άλλο, χωρίς κανένα λόγο, γύρω από τον (σ.σ. τίγρη) Σιρχάν περιστρέφονται διάφοροι μικροί (σ.σ. τσακάλια) Ταμπάκι, όπως στον Κίπλινγκ. Αλυχτούν για να ικανοποιήσουν τον αρχηγό τους».
Κλιμακώνοντας την αυστηρότητα των προειδοποιήσεών του, ο Ρώσος ηγέτης σημείωσε: «Θέλουμε όντως να έχουμε καλές σχέσεις με όλους τους μετέχοντες της διεθνούς συναναστροφής, ακόμη και μ’ εκείνους με τους οποίους το τελευταίο διάστημα οι σχέσεις μας, για να το πω ήπια, δεν πάνε καλά. Όντως δεν θέλουμε να κάψουμε τις γέφυρες, αλλά, εάν κάποιος αντιλαμβάνεται τις καλές μας προθέσεις ως αδιαφορία ή αδυναμία και ο ίδιος σκοπεύει τελειωτικά να κάψει ή να ανατινάξει τις γέφυρες, πρέπει να γνωρίζει ότι η απάντηση της Ρωσίας θα είναι ασύμμετρη, γρήγορη και σκληρή. Οι διοργανωτές οποιωνδήποτε προκλήσεων, οι οποίες απειλούν θεμελιώδη συμφέροντα της ασφάλειάς μας, θα μετανιώσουν για ό,τι έπραξαν έτσι, όπως δεν έχουν εδώ και καιρό μετανιώσει για κάτι».
Χειροκροτούμενος από τους συγκεντρωμένους στην ειδική συνεδριακή αίθουσα μπροστά στα τείχη του Κρεμλίνου, ο Β.Πούτιν, τόνισε ότι «την ίδια στιγμή, είμαι απλώς αναγκασμένος να το πω αυτό, έχουμε αρκετή υπομονή, ευθύνη, επαγγελματισμό, αυτοπεποίθηση και βεβαιότητα για το δίκιο μας και λογικά κατά τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης. Όμως ελπίζω ότι κανείς δεν θα σκεφτεί να περάσει ως προς τη Ρωσία τη λεγόμενη «κόκκινη γραμμή». Και από πού αυτή διέρχεται, αυτό θα το αποφασίζουμε σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση μόνοι μας».
Καλύτερα διεθνής διάλογος για αφοπλισμό και ασφάλεια, παρά πυρηνικά…
Εν συνεχεία ο Ρώσος ηγέτης απαρίθμησε μια σειρά σύγχρονα εξοπλιστικά συστήματα, τα περισσότερα εκ των οποίων υπερηχητικοί πύραυλοι, όπου η Ρωσία φαίνεται πως έχει πετύχει να προπορεύεται, ανακοινώνοντας ότι έως το 2024 το 76% του στρατιωτικού εξοπλισμού της χώρας θα έχει εκσυγχρονιστεί, ενώς στη λεγόμενη «πυρηνική τριάδα» (σ.σ. πυρηνικά όπλα, που εκτοξεύονται από εδάφους, αέρος και θαλάσσης) ήδη από φέτος θα ξεπεράσει το 88%.
«Ως ηγέτης στην κατασκευή πολεμικών συστημάτων νέας γενεάς και την ανάπτυξη σύγχρονων πυρηνικών όπλων, η Ρωσία επίμονα για άλλη μια φορά προτείνει στους εταίρους να συζητήσουμε τα ζητήματα των στρατηγικών εξοπλισμών, της εξασφάλισης της παγκόσμιας σταθερότητας», σημείωσε ο Β.Πούτιν, υπογραμμίζοντας ότι «αντικείμενο και στόχος τέτοιων συνομιλιών μπορεί να είναι η δημιουργία μη συγκρουσιακής συνύπαρξης στη βάση της εξίσωσης της ασφάλειας, η οποία θα μπορούσε να καλύπτει όχι μόνο τα παραδοσιακούς στρατηγικούς εξοπλισμούς, τους διηπειρωτικούς, βαλλιστικούς πυραύλους, αλλά και τα βαριά βομβαρδιστικά και υποβρύχια, καθώς και όλα τα επιθετικά και αμυντικά συστήματα, που είναι ικανά να επιλύουν στρατηγικά προβλήματα, ανεξαρτήτως της γόμωσής τους».
Ο Ρώσος πρόεδρος επανέφερε την πρότασή του για μια συνάντηση των αρχηγών κρατών των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς «οι χώρες της πυρηνικής πεντάδας έχουν εδώ ιδιαίτερη ευθύνη» και υπογράμμισε τη θέση της χώρας του «υπέρ της διατήρησης του κομβικού ρόλου του ΟΗΕ στις διεθνείς υποθέσεις». Η Ρωσία, κατά τον Β.Πούτιν, είναι πάντοτε ανοιχτή στην ευρεία διακρατική συνεργασία και επιδιώκει να συμβάλλει στη διευθέτηση των περιφερειακών προβλημάτων, όπου «ήδη έχουμε κάνει πολλά για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη Συρία, για την αποκατάσταση του πολιτικού διαλόγου στη Λιβύη. Η Ρωσία έπαιξε κεντρικό ρόλο, καθώς καταφέραμε να σταματήσουμε την ένοπλη σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ».
Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την απαρίθμηση των χωρών και ηπείρων ρωσικού ενδιαφέροντος ο Β.Πούτιν είπε ότι «στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού αναπτύσσουμε τις σχέσεις μας με την απόλυτη πλειονότητα των κρατών του κόσμου στην Ασία, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική, με πολλές χώρες της Ευρώπης» και συνέχισε ξεχωρίζοντας ως προτεραιότητα «τις επαφές μας με τους εγγύτερους εταίρους μας στον Οργανισμό της Σαγκάης, τους BRICS, την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών, τους συμμάχους μας στο Σύμφωνο Συλλογικής Ασφάλειας».
Εκ παραδρομής μάλιστα κατονόμασε το τελευταίο Σύμφωνο της… Βαρσοβίας, ενώ είχε ξεκινήσει τις αναφορές του στη διεθνή πολιτική θυμίζοντας το Μουντιάλ του 2018 και την εξαιρετική επιτυχία στη διοργάνωσή του από τη Ρωσία, η οποία «είναι μια χαρούμενη χώρα, ανοιχτή στους πραγματικούς φίλους».
Προτεραιότητα η προστασία του ρωσικού πληθυσμού και νέο κοινωνικό συμβόλαιο
Το μεγαλύτερο τμήμα της ομιλίας του Ρώσου ηγέτη είχε να κάνει με τις προκλήσεις που θέτει στην ρωσική κοινωνία και οικονομία η πανδημία της νόσου Covid-19.
«Η ανάπτυξη τριών εμβολίων κατά της Covid από τη Ρωσία φανερώνει την αναπτυσσόμενη επιστημονική προοπτική της χώρας μας», δήλωσε ο 68χρονος ηγέτης, παροτρύνοντας τους Ρώσους πολίτες να συνεχίσουν να εμβολιάζονται.
Ακόμη ανέφερε ότι το υγειονομικό σύστημα θα βασίζεται σε τεχνολογίες νέας γενιάς. «Δεν πρέπει να χάσουμε τις ευκαιρίες που μας έχει φανερώσει η πανδημία. Το παγκόσμιο ιατρικό σύστημα βρίσκεται μπροστά σε μια νέα επανάσταση».
«O λαός μας νικούσε υπερβαίνοντας τις δοκιμασίες χάρη στην ενότητά του», υπογράμμισε ακόμη ο ηγέτης της Ρωσίας αναφερόμενος στην αξία της οικογένειας, της αλληλοβοήθειας, της ενότητας του λαού και της αγαθοεργίας.
«Οι πνευματικές-ηθικές αξίες, τις οποίες μια σειρά χώρες ήδη ξεχνούν, εμάς αντιθέτως μας κατέστησαν ισχυρότερους και αυτές τις αξίες θα τις υπερασπιζόμαστε πάντοτε”, σημείωσε, ευχαριστώντας τους επικεφαλής των τεσσάρων παραδοσιακών θρησκειών της Ρωσίας (σ.σ. ορθοδοξία, ισλάμ, ιουδαϊσμός, βουδισμός), οι οποίοι επίσης παρευρέθηκαν στο ετήσιο προεδρικό μήνυμα, με πρώτον εξ αυτών τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλο.
Ο Ρώσος πρόεδρος έκανε ακόμη λόγο για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο με τους πολίτες στο οποίο το κράτος θα δίνει κίνητρα για σπουδές και εύρεση εργασίας. Προανήγγειλε ότι μέχρι το τέλος του 2024 θα κατασκευαστούν 1300 σχολεία και θα αγοραστούν 16.000 καινούρια σχολικά λεωφορεία.
«Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους των επόμενων ετών θα είναι και η περιβαλλοντική προστασία» πρόσθεσε ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Στο πλαίσιο αυτό εξήγγειλε αυστηρότερο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και την κατασκευή νέων εθνικών πάρκων και χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων.