Γνωστή για την εξαιρετικά σκληρή γραμμή της στο ζήτημα της μετανάστευσης, η Δανία υιοθέτησε σήμερα Πέμπτη (3/6) νόμο που θα της επιτρέψει να ανοίγει κέντρα για την υποδοχή αιτούντων άσυλο σε χώρες του εξωτερικού, κυρίως εκτός Ευρώπης, όπου θα στέλνονται και θα παραμένουν ως την ολοκλήρωση της επεξεργασίας των φακέλων τους κι ακόμη και μετά το πέρας της διαδικασίας.
Η σοσιαλοδημοκράτισσα Μέτε Φρέντερικσεν για να αποθαρρύνει τους μετανάστες, προώθησε το νομοσχέδιο ώστε οι αιτούντες άσυλο να παραμένουν σε τρίτες χώρες ακόμη κι αν τους δίνεται καθεστώς πρόσφυγα.
Το νομοσχέδιο προβλέπει κιατάργηση των αδειών παραμονής Σύρων προσφύγων επειδή περιοχές της πατρίδας τους κρίνεται πως είναι πλέον ασφαλείς, σκλήρυνση του νόμου κατά των “γκέτο”, για να οριστεί πλαφόν στον αριθμό των “μη δυτικών” κατοίκων στις γειτονιές, ώστε να επιτευχθεί η “τελική λύση της μηδενικής ύπαρξης προσφύγων στη χώρα.
Δυνάμει του νομοσχεδίου, κάθε αιτούμενος άσυλο στη Δανία, αφού καταγραφούν τα στοιχεία του, και με ελάχιστες εξαιρέσεις, κυρίως για ανθρώπους με σοβαρές ασθένειες, θα μεταφέρεται σε κέντρο υποδοχής εκτός ΕΕ.
Αν δεν εξασφαλίσει καθεστώς πρόσφυγα, ο μετανάστης θα απαιτείται να φύγει από τη χώρα που θα τον φιλοξενεί.
“Αλλά στο κυβερνητικό νομοσχέδιο ορίζεται ακόμη πως όσοι εξασφαλίζουν δικαίωμα ασύλου δεν θα επιτρέπεται να ‘επιστρέψουν’ στη Δανία, απλά θα έχουν καθεστώς πρόσφυγα στην τρίτη χώρα”, ξεκαθαρίζει ο Μάρτιν Λέμπεργκ-Πέντερσεν, ειδικός σε ζητήματα μετανάστευσης στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Τη διαδικασία θα αναλαμβάνουν τρίτες χώρες, με χρήματα που θα καταβάλλονται από τη Δανία.
Για την ώρα καμία χώρα δεν έχει συμφωνήσει να υποδέχεται αιτούντες άσυλο, ωστόσο η Κοπεγχάγη λέει πως συζητάει με πέντε ως δέκα χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ερυθραία, η Αιθιοπία και η Ρουάντα – η οποία μια εποχή προβλεπόταν να υποδεχθεί αιτούντες άσυλο για λογαριασμό του Ισραήλ.
Πλέον γενικεύεται σε σχεδόν όλο το πολιτικό φάσμα της χώρας η αποδοχή ρατσιστικών προτάσεων που άλλοτε γίνονταν μόνο από την άκρα δεξιά, σημειώνει ο πολιτολόγος Κάσπερ Χάνσεν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Πέντε χρόνια μετά την έγκριση του πολύ αμφιλεγόμενου νόμου που επέτρεπε να κατάσχονται τα τιμαλφή μεταναστών που εισέρχονταν στη Δανία – η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου αλλά ο νόμος στην πράξη εφαρμόστηκε ελάχιστα – οι αρχές σκληραίνουν ακόμη περισσότερο τη στρατηγική αποτροπής.
Μόλις 761 άνθρωποι έλαβαν άσυλο το 2019 και ακόμη λιγότεροι, 600 τον αριθμό, το 2020, έναντι 10.000 και πλέον το 2015. Κατ’ αναλογία με τον πληθυσμό της, η Δανία υποδέχεται δέκα φορές λιγότερους πρόσφυγες από ότι οι γείτονές της Γερμανία και Σουηδία.
Ανησυχία διεθνών οργανισμών για “ντόμινο”
Το νομοσχέδιο έχει θορυβήσει διεθνείς οργανισμούς. Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες έκρινε πως “αντίκειται προς τις αρχές στις οποίες βασίζεται η διεθνής συνεργασία όσον αφορά τους πρόσφυγες”.
“Εγκαινιάζοντας μια τόσο δραστική και περιοριστική αλλαγή (…) η Δανία διακινδυνεύει να προκαλέσει το φαινόμενο του ντόμινο” με άλλα λόγια να υπάρξουν και άλλες “χώρες της Ευρώπης και άλλων περιφερειών που θα εξερευνήσουν επίσης πιθανότητες να περιορίσουν την προστασία των προσφύγων στο έδαφός τους”, εκτίμησε ο αντιπρόσωπος της Αρμοστείας στις σκανδιναβικές χώρες, ο Χένρικ Νόρντεντοφτ.
Για τον Τιμ Ουάιτ, η Κοπεγχάγη θέλει να αποποιηθεί τις ευθύνες της έναντι των ευρωπαίων εταίρων της, την ώρα που ήδη η Δανία απολαύει καθεστώς εξαίρεσης όσον αφορά τη συνεργασία στα ζητήματα του ασύλου και της μετανάστευσης.
“Οι πρόσφυγες θα ζητούν άσυλο στη Γερμανία, στη Γαλλία, στη Σουηδία. Αυτό (σ.σ.: το νομοσχέδιο) δεν θα τους αποτρέψει να περνούν τη Μεσόγειο, απλούστατα δεν θα έρχονται πλέον στη Δανία, η οποία με αυτό τον τρόπο θα απαλλαγεί” από τις ευθύνες της στο συγκεκριμένο πεδίο, κατέληξε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
EE: O νόμος εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα
Η εκτελεστική εξουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσε την Πέμπτη ότι ο νέος μεταναστευτικός νόμος της Δανίας, που επιτρέπει την απέλαση αιτούντων άσυλο σε χώρες εκτός Ευρώπης, εγείρει θεμελιωδη ερωτήματα.”
Η εξωτερική επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα τόσο για την πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου όσο και για την αποτελεσματική πρόσβαση στην προστασία”, δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Adalbert Jahnz, υπογραμμίζοντας ότι ο νόμος αντιτίθεται στους υφιστάμενους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του νέου συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο.
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόνισε καταλήγοντας ότι το δικαίωμα της πρόσβασης στις διαδικασίες ασύλου ήταν και είναι θεμελιώδες στο ευρωπαϊκό μπλοκ.
