Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως ο ίδιος και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πρέπει να επωφεληθούν της συνάντησης που θα έχουν αύριο προκειμένου να αφήσουν πίσω προβλήματα του παρελθόντος, περιλαμβανομένης και μιας διαμάχης για την αγορά από την Άγκυρα ρωσικών πυραύλων S-400.
Προτού αναχωρήσει για την αυριανή σύνοδο κορυφής της ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Ερντογάν είπε πως περιμένει “μια άνευ όρων προσέγγιση” από την Ουάσινγκτον όταν καθήσει με τον Μπάιντεν για την πρώτη τους συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο μετά τις εκλογές του περασμένου έτους στις ΗΠΑ.
Είπε πως θα εγείρει επίσης το θέμα της αναγνώρισης από τον Λευκό Οίκο της γενοκτονίας των Αρμενίων από την τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία, που είχε προκαλέσει την οργή της Άγκυρας, και την απόσυρση από τις ΗΠΑ της Τουρκίας από το πρόγραμμα κατασκευής μαχητικών F-35.
Ο Τούρκος πρόεδρος, που στηριζόταν σε μια στενή προσωπική σχέση με τον προκάτοχο του Μπάιντεν, τον Ντόναλντ Τραμπ, για να ξεπερνάει κρίσεις στο παρελθόν, έχει απογοητευθεί από την πιο επικριτική και αποστασιοποιημένη προσέγγιση της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Ο Ερντογάν χρειάστηκε να περιμένει τρεις μήνες μετά την ορκωμοσία του Μπάιντεν για την πρώτη τους επαφή, ένα δύσκολο τηλεφώνημα τον Απρίλιο όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ τον ενημέρωσε για το σχέδιό του να αναγνωρίσει τη γενοκτονία.
“Θα πρέπει να βάλουμε από πρώτο χέρι τις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ στο τραπέζι”, δήλωσε σήμερα ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης.
“Υπήρξε πολλή φλυαρία εσωτερικά και εξωτερικά, άρα πρέπει να μιλήσουμε για το πώς μπορούμε να αφήσουμε πίσω αυτά τα προβλήματα, τι μπορούμε να κάνουμε και τι θα κάνουμε. Η Τουρκία δεν είναι απλώς μια χώρα — είναι μια συμμαχική χώρα.”
Οι ψυχρότερες σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες μέλη του ΝΑΤΟ υπογραμμίζουν μια σειρά διαφωνιών περιλαμβανομένης εκείνης για την υποστήριξη των ΗΠΑ σε Σύρους μαχητές που χαρακτηρίζονται τρομοκράτες από την Τουρκία και της πιο έντονης κριτικής που ασκούν οι ΗΠΑ για τις επιδόσεις της Άγκυρας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
“Μια συμμαχική χώρα που παίρνει μια τέτοια θέση σε ένα ζήτημα που δεν έχει καμία σχέση με το ΝΑΤΟ, το θέμα των Αρμενίων, μας έχει ενοχλήσει και αναστατώσει. Δεν είναι δυνατό να προχωρήσουμε χωρίς να το υπενθυμίσουμε (στον Μπάιντεν)”, είπε ο Ερντογάν.
Η Τουρκία παραδέχεται πως πολλοί Αρμένιοι που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με τις δυνάμεις των Οθωμανών στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά αρνείται πως οι σκοτωμοί ενορχηστρώθηκαν συστηματικά και συνιστούν γενοκτονία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ακύρωσαν την πώληση 100 F-35 στην Άγκυρα μετά την αγορά των πυραύλων S-400 το 2019. Ο Ερντογάν κατηγόρησε την Ουάσινγκτον ότι δεν τήρησε τις υποσχέσεις της για την αγορά, εναλλακτικά, αμερικανικών πυραύλων Πάτριοτ.
“Δυστυχώς υπάρχει η Τουρκία που έχει πραγματοποιήσει τις υποσχέσεις της και οι Ηνωμένες Πολιτείες που δεν έχει τηρήσει τις υποσχέσεις της ή το συμβόλαιο”, είπε ο Ερντογάν για το πρόγραμμα.
“Πρέπει να δούμε μια άνευ όρων προσέγγιση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χωρίς ‘αλλά’, που θα προσθέτουν στη συνεργασία και τη δύναμη του ΝΑΤΟ”, είπε.
Η Ουάσινγκτον υποστηρίζει πως οι ρωσικοί S-400 είναι ασύμβατοι με τα αμυντικά συστήματα του ΝΑΤΟ και τα μαχητικά F-35, ανησυχίες τις οποίες απορρίπτει η Άγκυρα.
