Οι Ταλιμπάν έθεσαν υπό τον έλεγχό τους σήμερα τον κυριότερο οδικό άξονα που οδηγεί από το Αφγανιστάν στο Τατζικιστάν, έναν δρόμο νευραλγικής σημασίας για το εμπόριο της κεντρικής Ασίας.
Οι ισλαμιστές αντάρτες ελέγχουν πλέον το σημαντικότερο μεθοριακό φυλάκιο με το Τατζικιστάν και άλλους δρόμους που οδηγούν σε αυτήν τη χώρα, όπως και τις περιφέρειες γύρω από την Κουντούζ, την πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, που απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα, όπως ανέφεραν πολλοί τοπικοί αξιωματούχοι στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Δύο μέλη του επαρχιακού Συμβουλίου, ο Αμρουντίν Ουάλι και ο Χαλιντίν Χάκμι, επιβεβαίωσαν ότι έχει καταληφθεί το μεθοριακό πέρασμα του Σιρ Χαν καθώς και «όλα τα άλλα συνοριακά φυλάκια, έπειτα από μάχη μιας ώρας».
Ένας αξιωματικός, που θέλησε να παραμείνει ανώνυμος, είπε ότι «οι Ταλιμπάν ξεκίνησαν την επίθεση την περασμένη νύχτα και το πρωί ήταν παντού, ήταν εκατοντάδες». «Αναγκαστήκαμε να εγκαταλείψουμε τις θέσεις μας. Ορισμένοι στρατιώτες διέσχισαν τα σύνορα προς την κατεύθυνση του Τατζικιστάν» για να σωθούν, πρόσθεσε.
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζάχιντ, είπε ότι οι ισλαμιστές «αποκαθιστούν την ομαλότητα» στα σύνορα. «Δεν θέλουμε το κακό του και θα κρατήσουμε τα σύνορα από την αφγανική πλευρά», δήλωσε ο Μουτζαχίντ, προσπαθώντας να καθησυχάσει την πλευρά του Τατζικιστάν.
Ενώπιον της αστραπιαίας επέλασης των Ταλιμπάν στον βορρά, το υπουργείο Άμυνας του Αφγανιστάν έστειλε χθες τη νύχτα ενισχύσεις στην Κουντούζ, εκατοντάδες άνδρες, κυρίως μέλη των ειδικών δυνάμεων. Η πόλη, που απέχει 50 χιλιόμετρα από τα σύνορα, είχε πέσει δύο φορές στα χέρια των Ταλιμπάν στο παρελθόν, το 2015 και το 2016 και πλέον είναι περικυκλωμένη από τους αντάρτες.
Η Καμπούλ συνδέεται με την Ντουσάμπε , την πρωτεύουσα του Τατζικιστάν και την υπόλοιπη κεντρική Ασία, με μια γέφυρα στον ποταμό Παντζ. Τα εγκαίνιά της, το 2007, ενίσχυσαν σημαντικά τις περιφερειακές εμπορικές συναλλαγές.
Η απώλεια αυτού του μεθοριακού φυλακίου συνιστά σοβαρή ήττα για την αφγανική κυβέρνηση, εκτίμησε ο Ατικουλάχ Αμαρχάιλ, ειδικός σε αμυντικά ζητήματα. «Η ανικανότητα να υπερασπιστούν μια τόσο σημαντική θέση μαρτυρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αρχές να διατηρήσουν τον έλεγχο επί του πεδίου», εξήγησε.
Οι Ταλιμπάν πολλαπλασιάζουν τις επιθέσεις τους αφότου ξεκίνησε, τον Μάιο, η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν. Ο ισχυρός άνδρας του βόρειου Αφγανιστάν, ο πρώην κυβερνήτης της επαρχίας Μπαλχ, Μοχάμαντ Ατα Νουρ, κάλεσε σήμερα την κυβέρνηση να κηρύξει «εθνική κινητοποίηση» για να αντιμετωπιστούν αυτές οι επιθέσεις.
Ο αφγανικός στρατός βάλλεται από παντού, ιδίως στις βόρειες, ανατολικές και δυτικές επαρχίες –Κουντούζ, Μπαγλάν, Μπανταχσάν, Φαριάμπ, Μαϊμάνα– και χάνει συνεχώς έδαφος. Πρόσφατα υπέστη σοβαρές απώλειες και αναγκάστηκε να υποχωρήσει από προκεχωρημένες, πολιορκημένες θέσεις του, σε απομονωμένες ζώνες.
Οι Ταλιμπάν από την άλλη είναι παρόντες σχεδόν σε όλες τις επαρχίες: υποστηρίζουν ότι έχουν καταλάβει 87 περιφέρειες από τον Μάιο και περικύκλωσαν πολλές μεγάλες πόλεις, όπως είχαν κάνει και τη δεκαετία του 1990. Τότε, κατέλαβαν τελικά σχεδόν ολόκληρη τη χώρα και εγκαθίδρυσαν ένα αυταρχικό ισλαμικό καθεστώς, το οποίο ανατράπηκε το 2001, με την αμερικανική εισβολή.
«Περισσότερες από 50 από τις 370 περιφέρειες έχουν πέσει (σ.σ. στα χέρια των Ταλιμπάν) από τις αρχές Μαΐου. Οι περισσότερες περιβάλουν επαρχιακές πρωτεύουσες, κάτι που υποδηλώνει ότι οι Ταλιμπάν παίρνουν θέση για να προσπαθήσουν να καταλάβουν τις πρωτεύουσες αυτές, αφού αποχωρήσουν πλήρως οι ξένες δυνάμεις», είπε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ η ειδική εκπρόσωπος του Οργανισμού στην Καμπούλ, Ντέμπορα Λάιονς.
Ένα στέλεχος των Ταλιμπάν επανέλαβε την Κυριακή την πρόθεση των ανταρτών «να εγκαθιδρύσουν ένα αυθεντικό ισλαμικό καθεστώς μέσω διαπραγμάτευσης», όμως οι ενδοαφγανικές συνομιλίες που ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο στην Ντόχα έχουν βαλτώσει.
Η Λάιονς, στην τηλεδιάσκεψη του ΣΑ του ΟΗΕ που οργανώθηκε από την Εσθονία, χαρακτήρισε «ανησυχητικές» τις πρόσφατες στρατιωτικές επιτυχίες των Ταλιμπάν, λέγοντας ότι «θα ήταν τραγικό να συνεχιστεί η στρατιωτική εκστρατεία». Προειδοποίησε επίσης ότι απειλείται όλη η πρόοδος που επιτεύχθηκε την τελευταία 20ετία στο Αφγανιστάν.
«Η διαφύλαξη των δικαιωμάτων των γυναικών αποτελεί προτεραιότητα» και «δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως αντάλλαγμα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», είπε, συμπληρώνοντας: «Τα δικαιώματα των γυναικών, των ανδρών, των ανθρώπων, δεν είναι διαπραγματεύσιμα».
Μιλώντας εξ ονόματος των ΗΠΑ, η Αμερικανίδα πρέσβειρα στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ είπε ότι η χώρα της δεν θα αναγνωρίσει μια αφγανική κυβέρνηση που θα αναλάβει την εξουσία δια της βίας.
Πηγή: AFP, Reuters
