Tέσσερα άτομα που φέρεται να εμπλέκονταν στη δολοφονία του Αϊτινού προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ, σκοτώθηκαν και άλλα δύο συνελήφθησαν, ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής της αστυνομίας της Αϊτής, Λεόν Σαρλ, αργά την Τετάρτη.
Ο ίδιος δήλωσε επίσης ότι απελευθερώθηκαν τρεις αστυνομικοί που είχαν κρατηθεί ως όμηροι.
Ο πρόεδρος της Αϊτής Ζοβενέλ Μοΐζ δολοφονήθηκε από ομάδα ενόπλων που εισέβαλε στο σπίτι του, στη μία τα μεσάνυχτα την Τετάρτη. Σύμφωνα με τον μεταβατικό πρωθυπουργό Κλοντ Ζοζέφ, οι δράστες ήταν “ξένοι που μίλαγαν αγγλικά και ισπανικά”.
Ο αρχηγός της αστυνομίας τόνισε πως καταδιώκονται τα μέλη της ομάδας που φέρεται να εκτέλεσαν τον Αϊτινό πρόεδρο και ότι βρίσκεται σε εξέλιξη επιχείρηση στα υψώματα της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς.
Ο Λεόν Σαρλ πρόσθεσε ότι η αστυνομία συνεχίζει τη “μάχη” με την ομάδα των ενόπλων, ότι την έχει “περικυκλώσει”, διαβεβαιώνοντας ότι “τα μέλη της είτε θα σκοτωθούν ή θα συλληφθούν”.
Οι αρχές δεν κατονόμασαν κανέναν από τους υπόπτους ούτε ανέφεραν στοιχεία που τους συνδέουν με τη δολοφονία.
Σύμφωνα με τον αϊτινό Τύπο, που επικαλείται τον δικαστή που ανέλαβε να διενεργήσει την έρευνα για τη δολοφονία, ο Μοΐζ δέχτηκε τουλάχιστον 12 σφαίρες.
Νωρίτερα ο πρωθυπουργός Κλοντ Ζοζέφ είπε σε ομιλία του στην κρεολική γλώσσα ότι αποφάσισε να “κηρύξει κατάσταση πολιορκίας καθ’ άπασα την επικράτεια”, δίνοντας έτσι αυξημένες εξουσίες στην κυβέρνηση για δεκαπέντε ημέρες.
Διεμήνυσε ακόμη ότι “οι δολοφόνοι του Ζοβενέλ Μοΐζ θα πληρώσουν για αυτό που έκαναν ενώπιον της δικαιοσύνης”.
Σύμφωνα με τον Μποξί Εντμόν, πρεσβευτή της Αϊτής στις ΗΠΑ, οι ένοπλοι ήταν “επαγγελματίες” μισθοφόροι που παρίσταναν ότι ήταν μέλη της αμερικανικής ομοσπονδιακής υπηρεσίας δίωξης ναρκωτικών, της DEA.
Μη επιβεβαιωμένα πλάνα που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνική δικτύωσης φέρεται να κατέγραψαν την ένοπλη επίθεση των δολοφόνων που καλούσαν τον κόσμο να φύγει ισχυριζόμενοι ότι πρόκειτα για επιχείρηση της DEA.
Η σύζυγος του προέδρου, Μαρτέν Μοΐζ, η οποία επίσης τραυματίστηκε στην επίθεση, διακομίστηκε με αεροσκάφος στο Μαϊάμι.
“Η πρώτη κυρία είναι εκτός κινδύνου, μεταφέρθηκε για νοσηλεία στη Φλόριντα και, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε, η κατάστασή της είναι σταθερή”, είπε ο μεταβατικός πρωθυπουργός στο τηλεοπτικό του διάγγελμα.
Εν μέσω παραλυτικής οικονομικής κρίσης, μαζικών διαδηλώσεων και ραγδαίας αύξησης των κρουσμάτων του κορονοϊού αλλά και της εγκληματικότητας, αντιπολίτευση και διαδηλωτές ζητούσαν από τις αρχές του χρόνου από τον Μοΐζ να εγκαταλείψει τον προεδρικό θώκο, καταγγέλλοντας τον για αυταρχική παρέκκλιση και παραβίαση του Συντάγματος.
Η εγκληματική δράση συμμοριών του οργανωμένου εγκλήματος σε συνδυασμό με την εντεινόμενη φτώχεια (το 60% του πληθυσμού βγάζει λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα), την πανδημία του κορονοϊού και την πολιτική κρίση δημιούργησαν εκρηκτικό κοκτέιλ. Ωστόσο, το πολιτικό κενό που άφησε η δολοφονία του Αϊτινού προέδρου θα μπορούσε να τροφοδοτήσει έναν νέο κύκλο βίας, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Η διαμάχη ξεκίνησε μετά τις χαοτικές προεδρικές εκλογές του 2015. Ο Μοΐζ αναδείχθηκε αρχικά νικητής, αλλά στη συνέχεια το εκλογικό αποτέλεσμα ακυρώθηκε λόγω των καταγγελιών για εκτεταμένη νοθεία. Κατάφερε να επανεκλεγεί ένα χρόνο μετά και ανέλαβε τα προεδρικά του καθήκοντα τον Φεβρουάριο του 2017.
Ο Ζοβενέλ Μοΐζ, που ανήκε στον κόσμο των επιχειρήσεων, εξελέγη πρόεδρος υποσχόμενος να αναπτύξει την οικονομία της χώρας. Μολονότι ήταν πολύ ενεργός σε διάφορους τομείς, μεταξύ των οποίων οι φυτείες μπανάνας, δεν είχε σχεδόν καμιά πολιτική εμπειρία όταν εξελέγη, ενώ ήταν μάλλον άγνωστος στους συμπατριώτες του.
Ήθελε να διεξαχθεί δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος, που αρχικά προβλεπόταν να γίνει τον Απρίλιο, αναβλήθηκε μια πρώτη φορά για την 27η Ιουνίου, κατόπιν μια δεύτερη, για την 26η Σεπτεμβρίου, εξαιτίας της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Η αναθεώρηση αυτή θα ενίσχυε τις εξουσίες της εκτελεστικής εξουσίας.
Ο Ζοβενέλ Μοΐζ, που κυβερνούσε με διάταγμα, ανακοίνωσε τη 14η Απριλίου την παραίτηση της κυβέρνησής του και τον διορισμό νέου πρωθυπουργού στον οποίο ανέθεσε την αντιμετώπιση της ανασφάλειας στη χώρα.
Πάνω από δύο αιώνες πριν, οι Αϊτινοί αγωνίστηκαν για να αποτινάξουν τον γαλλικό ζυγό και να τερματίσουν μια από τις πιο βάναυσες αποικιοκρατίες του κόσμου, που είχε φέρει στη Γαλλία άφθονο πλούτο. Αυτό που ξεκίνησε ως μία εξέγερση σκλάβων στις αρχές του 18ου αιώνα, οδήγησε τελικά στην εκπληκτική ήττα των δυνάμεων του Ναπολέοντα το 1803.
Αλλά η ταλαιπωρία των 11 εκατομμυρίων Αϊτινών δεν τερματίστηκε μετά την εκδίωξη των Γάλλων, καθώς ακολούθησε η δυναστική δικτατορία των Ντιβαλιέ, σειρά πραξικοπημάτων, ο καταστροφικός σεισμός του 2010 αλλά και ο τυφώνας Μάθιου του 2016.
Παρέλυσε το Πορτ-ο-Πρενς
Ο Αϊτινός μεταβατικός πρωθυπουργός κάλεσε τους πολίτες να παραμείνουν ήρεμοι και ενημέρωσε πως τη διατήρηση της τάξης θα εγγυηθούν η αστυνομία και ο στρατός.
Αφού έγινε γνωστή η είδηση της δολοφονίας του αρχηγού του κράτους όλες οι δραστηριότητες, η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων, οι συγκοινωνίες κ.ο.κ. παρέλυσαν στο Πορτ-ο-Πρενς και σε πόλεις της επαρχίας.
Στους δρόμους της πρωτεύουσας επικρατούσε ηρεμία. Η παρουσία της αστυνομίας και του στρατού δεν έμοιαζε να έχει αυξηθεί.
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν καταδίκασε τη δολοφονία και δήλωσε έτοιμος να προσφέρει βοήθεια στη χώρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της εξέφρασε ανησυχία για την “συνεχή κλιμάκωση της βίας” στην Αϊτή.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε τις αϊτινές αρχές να διεξαγάγουν όπως προβλέπεται τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στην Αϊτή, που προγραμματίζεται να γίνουν την 26η Σεπτεμβρίου, με τον δεύτερο γύρο την 21η Νοεμβρίου.
Τα δεκαπέντε κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών απαίτησαν οι δράστες της δολοφονίας του Αϊτινού προέδρου “να προσαχθούν το ταχύτερο ενώπιον της δικαιοσύνης” προκειμένου να λογοδοτήσουν γι’ αυτό το “ειδεχθές έγκλημα”.
Με πρωτοβουλία των ΗΠΑ και του Μεξικού, το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να συνεδριάσει σήμερα το απόγευμα εκτάκτως και κεκλεισμένων των θυρών για την έκρυθμη κατάσταση στην Αϊτή.
Η Δομινικανή Δημοκρατία ανακοίνωσε το “άμεσο κλείσιμο” των συνόρων της με την Αϊτή καθώς οι δύο χώρες μοιράζονται το νησί Εσπανιόλα.
Η επιδείνωση της κατάστασης στη χώρα όμως ήταν, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, εμφανής στους δρόμους του Πορτ-ο-Πρενς.
Τον Ιούνιο, συγκρούσεις ανάμεσα σε αντίπαλες συμμορίες στο δυτικό τμήμα της πρωτεύουσας παρέλυσαν την κυκλοφορία στο νότιο μισό της χώρας και στην πόλη. Χιλιάδες κάτοικοι της πάμφτωχης συνοικίας Μαρτισάν, τον έλεγχο της οποίας διεκδικούσαν οι συμμορίες, υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να καταφύγουν σε συγγενείς ή γυμναστήρια.
Την 30ή Ιουνίου, 15 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε αλλεπάλληλες επιθέσεις στο κέντρο του Πορτ-ο-Πρενς, ανάμεσά τους ο δημοσιογράφος Ντιέγκο Σαρλ και η αντιπολιτευόμενη πολιτικός Αντουανέτ Ντικλέρ.
Στο πολιτικό πεδίο, ο Ζοβενέλ Μοΐζ είχε διορίσει επτά πρωθυπουργούς στη διάρκεια της θητείας του. Ο τελευταίος, ο Αριέλ Ανρί, δεν πρόλαβε να αναλάβει καθήκοντα.
Ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας εξέφρασε τον φόβο του χθες Τετάρτη πως η νέα κρίση θα πλήξει τις προσπάθειες να τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία του νέου κορονοϊού στην Αϊτή – ένα από τα ελάχιστα κράτη του κόσμου, στο οποίο μέχρι και σήμερα δεν έχει ακόμη χορηγηθεί ούτε μία δόση εμβολίου για την COVID-19.
Πηγές: RT, nytimes, elperiodico, ΑΠΕ
