Στην Ελλάδα, την χώρα των μύθων και των (πολιτικών, κυρίως) παραμυθιών, ζούμε τα τελευταία χρόνια την περίοδο της “ψηφιοποίησης”.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα πρωτοφανές είδος ψηφιακής γραφειοκρατίας, το οποίο (αν και πολυδιαφημισμένο από την κυβέρνηση) εγκλωβίζει τους πολίτες ανεξαρτήτως ηλικίας και κοινωνικής τάξης, στην κατά την Γερμανοαμερικανίδα ιστορικό και φιλόσοφο Hannah Arendt (1906- 1975), “κυριαρχία του κανενός”.
Παράλληλα, σύμφωνα με το παγκόσμιο… εγχειρίδιο οδηγιών του νεοφιλελευθερισμού, ανοίγει την Kερκόπορτα του Δημοσίου στα ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία με το αζημίωτο πάντα, αναλαμβάνουν μέρος της υποδομής των ηλεκτρονικών συστημάτων, χωρίς φυσικά να δίνουν ουσιαστική λύση στο πρόβλημα.
Πριν από… μόλις έναν αιώνα και κάτι, ο Γάλλος χιουμορίστας Alphonse Allais (1854-1905), είχε παρατηρήσει ότι “καλύτερα να είσαι κερατάς παρά χήρος. Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες είναι λιγότερες”.
Και αυτό ισχύει ακόμη και σήμερα για την χώρα μας.
Για την χορήγηση των αναδρομικών από αντισυνταγματικές περικοπές στην σύνταξη συμπολίτη μας, ο οποίος μετοίκησε εις Κύριον, η σύζυγος του, θα πρέπει να αποδείξει προσκομίζοντας ηλεκτρονικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στον ασφαλιστικό φορέα, ότι:
- Ο σύζυγός της έχει πεθάνει! Τι και αν λαμβάνει επί δυόμισι χρόνια σύνταξη χηρείας από τον ίδιο τον φορέα… Τι και αν για να την λάβει δήλωσε εγγράφως τον θάνατο… Υπάρχουν και οι περιπτώσεις νεκροφάνειας, εξάλλου.
- Ακολουθεί ένας ηλεκτρονικός μαραθώνιος με αιτήσεις σε Ληξιαρχείο, Πρωτοδικείο και Ειρηνοδικείο, οι οποίες συνοδεύονται από άλλα έγγραφα, από άλλες υπηρεσίες.
Σε άλλες περιπτώσεις διεκπεραίωσης υποθέσεων, ο φάκελος υποβάλλεται ηλεκτρονικά, αλλά “για να είμαστε σίγουροι” κατατίθεται και εγγράφως.
Παράλληλα, η απουσία κωδικοποίησης οδηγεί στην πλήρη αδυναμία χρήσης, καθώς είναι πρακτικά αδύνατο να εντοπισθούν αξιοποιήσιμα στοιχεία μεταξύ χιλιάδων πολυσέλιδων αποφάσεων και εφαρμοστικών εγκυκλίων.
Στην εξαντλητική διαδικασία έρχεται να προστεθεί η αδυναμία επικοινωνίας μεταξύ υπηρεσιών ακόμα και του ίδιου φορέα.
Σαν να προσπαθείς να μετρήσεις το μπόϊ σου με ζυγαριά, ένα πράγμα.
Ο πολίτης αισθάνεται αποξενωμένος, αμυνόμενος και σε πλήρη σύγχυση καθώς δεν απευθύνεται σε υπάλληλο με ονοματεπώνυμο και αδυνατεί να ελέγξει την πορεία της υπόθεσης του.
Έχει την μόνιμη εντύπωση ότι η αίτηση του, χάθηκε ή “κάτι γίνεται” σχετικά με αυτή, μέσα σε ένα απροσπέλαστο για τον ίδιο γραφείο δημόσιας υπηρεσίας.
Αν πάλι, αδυνατεί να χειριστεί το διαδίκτυο και δεν υπάρχουν συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα για να τον βοηθήσουν, τότε πρέπει να κλείσει ένα ή και περισσότερα ραντεβού σε κάποιο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών.
Και πάλι, αποκομμένος από την υπηρεσία στην οποία απευθύνεται σαν αποκλεισμένος εραστής.
“Ούτε ένα γράμμα, ούτε ένα τηλεφώνημα”, που λένε.
Και αντί οι αρμόδιοι να αναγνωρίσουν το πρόβλημα, να αποδεχθούν τα λάθη και τις παραλείψεις τους, διαφημίζουν την ηλεκτρονική γραφειοκρατία σαν θεόσταλτο δώρο, σαν να ανακάλυψαν τον τροχό ή την φωτιά για εμάς τους ιθαγενείς, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για την τακτική “σκουπίστε τα πόδια σας και περάστε έξω από την δημόσια υπηρεσία”.
Όμως, δεν είναι άγνωστη για το πόπολο η διαπίστωση ότι “όσο πιο αδύναμη είναι η κυβέρνηση, τόσο πιο δυνατή η γραφειοκρατία” (Gustave Le Bon, 1841- 1931, Γάλλος ανθρωπολόγος).
