Με τον υποψήφιο της γερμανικής Σοσιαλδημοκρατίας και τελευταίο υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησης Μέρκελ να κερδίζει τις εντυπώσεις, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή η δεύτερη τηλεμαχία των τριών βασικών υποψηφίων για την καγκελαρία στο Βερολίνο. Η εκπομπή μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση.
Οι εκλογές που πραγματοποιούνται στις 26 Σεπτεμβρίου είναι κομβικές καθώς θα σηματοδοτήσουν το τέλος της εποχής Μέρκελ. Σχετικά με τη έκβαση των εκλογών χαρακτηριστική ήταν η εκτίμηση της υποψήφιας των Πρασίνων, Ανναλένα Μπέρμποκ, πως το κοινοβούλιο που θα προκύψει θα είναι “συναρπαστικό”. Και όντως αν δει κανείς τα προγνωστικά, θα πρόκειται για μια βουλή με έξι κόμματα, η οποία κατά πολλές εκτιμήσεις θα κληθεί να εκλέξει τρικομματική κυβέρνηση, καθώς καμία δύναμη δεν αναμένεται να έχει αρκούντως ισχυρή κοινοβουλευτική ομάδα. Κάτι τέτοιο, ύπαρξη τρικομματικής κυβέρνησης, έχει να συμβεί στη Γερμανία από το 1960.
Πίσω στην τηλεμαχία, ο τρίτος της παρέας, ο υποψήφιος των Χριστιανοδημοκρατών, πρωθυπουργός του κρατιδίου της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Άρμιν Λάσετ, εμφανίστηκε ιδιαίτερα πρόθυμος για σκληρή αντιπαράθεση, την οποία και πέτυχε να έχει κυρίως με τον Σολτς. Εξάλλου αυτός ήταν και ο κύριος αντίπαλός του σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής. Η επίθεση του ενάντια στον Σολτς χαρακτηρίζεται από την Deutsche Welle ως η μοναδική επιλογή που του έχει απομείνει, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη δημοσκοπική, ας μας επιτραπεί ο όρος, κατάρρευση που βιώνει ο συνασπισμός (Union) της Χριστιανοδημοκρατίας με την βαυαρική Χριστιανοκοινωνική ‘Ενωση: 20% δίνει στην συμμαχία η τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου INSA, την ώρα που οι Σοσιαλδημοκράτες εμφανίζονται να εξασφαλίζουν το 26% στην πρόθεση ψήφου, ενώ οι Πράσινοι που φλέρταραν με την κορυφή πριν μερικούς μήνες, έχουν προσγειωθεί στο 15%.
Με ποιον θα κυβερνήσουν
Το ζήτημα της ενδεχόμενης τρικομματικής κυβέρνησης ήταν το πρώτο ερώτημα που τέθηκε. Ο Λάσετ ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται να συνεργαστεί με την υπερσυντηρητική και ακροδεξιά AfD, ενώ εγκάλεσε τους δυο συνομιλητές του, καθώς αυτοί δεν αποκλείουν ξεκάθαρα μια συνεργασία με το κόμμα της Αριστεράς Die Linke. Η τοποθέτησή του αυτή προκάλεσε την αντίδραση της Μπέρμποκ η οποία χαρακτήρισε την εξίσωση της Αριστεράς με τους ακροδεξιούς ως εξαιρετικά επικίνδυνη (καθώς σχετικοποιεί τον κίνδυνο που αποτελεί η τελευταία για την ίδια την συνταγματική νομιμότητα), τοποθετώντας έτσι το αριστερό κόμμα στο πλαίσιο των δημοκρατικών συνταγματικών κομμάτων. Και αυτό διότι στη Γερμανία επανέρχεται συνεχώς το θέμα του εάν το αριστερό κόμμα κινείται μέσα στο πλαίσιο του συντάγματος και κατά πόσο είναι στέγη για “εξτρεμιστές”.
Στο ίδιο ερώτημα ο Σολτς, το φαβορί των εκλογών, έκανε σαφές ότι μια σειρά παγίων θέσεων του κόμματος της Αριστεράς δεν του επιτρέπουν να συμμετάσχει σε ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Αυτές είναι οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, το ζήτημα της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ και οι απόψεις σχετικά με τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ε.Ε. Έτσι, ο Σολτς τόνισε πως η διακυβέρνηση της Γερμανίας πρέπει να γίνεται από πολιτικές δυνάμεις που δεν διστάζουν στείλουν, ειδικά στους παρόντες δύσκολους καιρούς, Γερμανούς στρατιώτες για να επέμβουν στο εξωτερικό είτε στα πλαίσια επιχειρήσεων της Ε.Ε., είτε του ΟΗΕ, είτε του ΝΑΤΟ. Αυτή η “ενεργή” εξωτερική πολιτική αποτελεί και για την Μπερμποκ σημείο απόκλισης με το κόμμα της Αριστεράς.
Για τον συντάκτη της κεντροαριστερής εφημερίδας του Μονάχου Süddeutsche Zeitung, Ούλριχ Σέφερ, αυτό αποτέλεσε και το κύριο ζήτημα της τηλεμαχίας: ποιος θα κυβερνήσει με ποιον. Ο Σέφερ κρίνει πως οι Σοσιαλδημοκράτες θα επιθυμούσαν προνομιακά να κυβερνήσουν με τους Φιλελεύθερους, ενώ θεωρεί πως η Χριστιανοδημοκρατία θα κάνει βρώμικο προεκλογικό αγώνα στις (πλέον λιγότερο από) δύο εβδομάδες που απομένουν μέχρι την ώρα της κάλπης.
Βρώμικος προεκλογικός αγώνας
Οι επιθέσεις του Λάσετ προς τον Σολτς θα έδιναν την εντύπωση πως δεν πρόκειται για δύο ανθρώπους που εξακολουθούν να… συγκυβερνούν. Για την κατηφόρα που έχει πάρει η Χριστιανοδημοκρατία σημείο καμπής υπήρξε η διαχείριση των καταστροφικών πλημμυρών του Ιούλη, αλλά στη φαρέτρα του Λάσετ υπάρχει η υπόθεση διαφθοράς που απασχολεί την γερμανική δικαιοσύνη, τις διωκτικές αρχές και την κοινή γνώμη: από τότε που το τμήμα πληροφοριών της υπηρεσίας δίωξης οικονομικού εγκλήματος (FIU) πέρασε από την αστυνομία στην ευθύνη του υπουργείου Οικονομικών, κάτι που συνέβη,στην προηγούμενη κυβέρνηση επί υπουργού Οικονομικών Σόιμπλε, μειώθηκε δραματικά ο αριθμός των πληροφοριών σχετικά με υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος που κατέληγαν στις διωκτικές αρχές. Αυτό οδήγησε σε έφοδο της αστυνομίας στα γραφεία της FIU μέσα στο ίδιο το κτίριο του υπουργείου Οικονομικών, καθώς και σε αυτό του ομοσπονδιακού υπουργείου Δικαιοσύνης.
Σε αυτήν την υπόθεση αναφέρεται ο Σέφερ, όταν μιλάει για βρώμικο αγώνα, και στα ενδεχόμενα πολιτικά κίνητρα πίσω από την επιλογή της χρονικής στιγμής για την εντυπωσιακή επέμβαση της ομοσπονδιακής αστυνομίας και της εισαγγελίας, καθώς αυτό το γεγονός χρησιμοποίησε ο Λάσετ για να χτυπήσει τον Σοσιαλδημοκράτη υποψήφιο, λέγοντας πως το υπουργείο που διοικεί έχει γίνει στόχος ερευνών των διωκτικών αρχών, με τον Σολτς, από την πλευρά του, να παίζει με τις λέξεις και να ονομάζει το γεγονός “επίσκεψη για εξασφάλιση πληροφοριών”. Πάντως ο Σολτς παρουσιάζει στοιχεία που δείχνουν πως η συγκεκριμένη υπηρεσία όχι απλά δεν αμελούσε, αλλά αύξησε την δραστηριότητά της στον καιρό που αυτός ήταν στο υπουργείο.
Ανδρική υπόθεση, μακριά από τα πραγματικά προβλήματα
Ο γερμανόφωνος τύπος επισημαίνει το ότι το ντιμπέιτ υπήρξε κατά κύριο λόγο η μονομαχία μεταξύ των δύο ανδρών, με την Ανναλένα Μπέρμποκ να παραμένει αρκετές φορές στη θέση της ακροάτριας. Αυτό εκφράζει σύμφωνα με τα δημοσιεύματα την πραγματική κατάσταση, καθώς οι ρεαλιστικές πιθανότητες μιας νίκης των Πρασίνων είναι μηδαμινές. Συζήτηση πραγματική επί σειράς ζητημάτων, όπως τα διδάγματα από την πανδημία, η κλιματική κρίση, η ψηφιοποίηση της οικονομίας, πέρα από περιορισμένες αναφορές, δεν έγινε, όπως αναφέρει η κρατική Deutsche Welle. Έτσι, εν αντιθέσει με την Μπέρμποκ που θα προωθούσε την υποχρεώτικότητα του εμβολιασμού για συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες, οι δυο άνδρες εμφανίστηκάν χαλαροί επ’ αυτού, ενώ θέμα αποτέλεσε το πως θα διαχειριστούν το θέμα της αύξησης της τιμής της βενζίνης, λέγοντας και οι δυο πως θα πάρουν μέτρα, ώστε οι τιμές να μείνουν σε ανεκτά επίπεδα.
Η εξωτερική πολιτική, ειδικά μετά την ήττα στο Αφγανιστάν, ο αντισημιτισμός και η ξενοφοβία, η κοινωνική και κοινωνική πόλωση δεν αναφέρθηκαν καν. Όπως σχολίασε το μετριοπαθές ηγετικό στέλεχος της Αριστεράς, Ντίτμαρ Μπαρτς και αναφέρει ο Spiegel, οι ανισότητες μεταξύ δυτικής και ανατολικής Γερμανίας, η παιδική φτώχεια, ο πληθωρισμός, οι εργασιακές συνθήκες δεν ακούστηκαν ως θέματα καθόλου. Από τη άλλη πλευρά ο ηγέτης των Φιλελευθέρων (FDP) Κρίστιαν Λίντνερ εξέφρασε τη απογοήτευσή του καθώς δεν ακούστηκαν “ιδέες για το πως θα ενισχύσουμε την οικονομία μας μετά την κρίση, ώστε να αποκτήσουμε τα μέσα για την αντιμετώπιση κοινωνικών και οικολογικών προβλημάτων”.
Όσον αφορά στις γνώμες των τηλεθεατών, σε αυτές κέρδισε, όπως αναφέραμε, ο Όλαφ Σολτς: πειστικότερο τον βρήκε το 41%, σύμφωνα με την έρευνα που διενήργησε το πρώτο κρατικό κανάλι, ενώ στην έρευνα του δεύτερου καναλιού το ποσοστό αυτό πέφτει στο 32%. Οι τιμές για τον Άρμιν Λάσετ είναι 27 και 20 τα εκατό αντίστοιχα, ενώ για την Ανναλένα Μπέρμποκ 25 και 26%. Μαχόμενος ο Λάσετ, νικητής ο Σολτς: αυτό είναι το συμπέρασμα που βγάζει τόσο η εφημερίδα της Ζυρίχης NZZ, όσο και η εφημερίδα Der Standard της Βιέννης. Αυτό λέει εύγλωττα και η κίτρινη, δεξιά, αλλά και με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία εφημερίδα της Γερμανίας, Bild: Ο Λάσετ πολεμάει, πολεμάει, πολεμάει… αλλά στις μετρήσεις ξεκάθαρα μπροστά είναι ακόμα ο Σολτς.
