Αναδημοσίευση από: GlobalVoices

Οι χριστιανοί στην Αλγερία βρίσκονται εν μέσω μιας νέας κρίσης, η οποία πολλοί πιστεύουν ότι αντανακλά τη μισαλλοδοξία, με την οποία το αλγερινό κράτος αντιμετωπίζει τους Χριστιανούς και τις πεποιθήσεις τους.

Η κρίση ξεκίνησε όταν μια πρωινή εκπομπή στο κρατικό Radio Constantine μετέδωσε το τραγούδι «Eid al-Layl» («Νύχτα γιορτινή») της διάσημης τραγουδίστριας Φεϊρούζ, το οποίο είχε μια φράση, που έλεγε: «Ο Ιησούς επισκέφτηκε τη νύχτα…Ο Ιησούς χρωμάτισε τη νύχτα». Λίγο αργότερα, ο διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού, Mourad Boukerzaza, απολύθηκε λόγω της μετάδοσης τραγουδιών και ύμνων, που δοξάζουν τη χριστιανική θρησκεία.

Η είδηση της απόλυσής του προκάλεσε σάλο στις σελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μεταξύ όσων αντιτίθενται στο να κατευθυνθεί η χώρα, όπως θεωρούν, πιο κοντά στο Ισλαμικό Κράτος, και όσων τάσσονται υπέρ της καταπολέμησης του θρησκευτικού προσηλυτισμού.

Μετά από αυτές τις αντιδράσεις, το Δημόσιο Ραδιόφωνο της Αλγερίας (EPRS) αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της απόλυσης του διευθυντή του ραδιοφωνικού σταθμού και της μετάδοσης χριστιανικών ύμνων. Αποκάλυψε ότι ο Mourad είχε απομακρυνθεί από τη θέση του για καθαρά διοικητικούς λόγους.

Πέρα όμως από τη δήλωση της κυβέρνησης, η περιθωριοποίηση των Αλγερινών Χριστιανών έχει επιδεινωθεί τελευταία χρόνια, με πολλούς να κρύβουν την πίστη τους από τους συναδέλφους τους, φοβούμενοι τη δίωξη.

Απώλεια εύνοιας

Αν και η άφιξη του Χριστιανισμού στην Αλγερία συνέβη κατά τη ρωμαϊκή εποχή, η σύγχρονη αναβίωσή του ήρθε μέσω των Ευρωπαίων μεταναστών τον 19ο αιώνα. Οι νεοφερμένοι Ευρωπαίοι έχτισαν εκκλησίες, σχολεία και κέντρα υγείας, τα οποία οδήγησαν ορισμένους Αλγερινούς Μουσουλμάνους να ασπαστούν τον Χριστιανισμό, ειδικά στη βόρεια, βερβερόφωνη, περιοχή της Καβυλίας.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι Καθολικοί Χριστιανοί, ευρωπαϊκής καταγωγής, είχαν τις καλύτερες πιθανότητες να αποκτήσουν κυβερνητικές θέσεις υψηλού επιπέδου, καθώς και να οικειοποιηθούν ένα σημαντικό μερίδιο της αλγερινής οικονομίας.

Η ανεξαρτησία της Αλγερίας στις 5 Ιουλίου 1962 σήμανε το τέλος της χρυσής εποχής για τους χριστιανούς της χώρας. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι οι χριστιανοί εκείνη την εποχή αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 12% του πληθυσμού της χώρας, αλλά, μετά την ανεξαρτησία, πραγματοποιήθηκε εκκένωση έως και 800.000 χριστιανών εποίκων προς τη Γαλλία. 200.000 αποφάσισαν να μείνουν στην Αλγερία.

Με την πάροδο του χρόνου, με τους αυξανόμενους περιορισμούς που αργότερα έγιναν βίαιοι, το ποσοστό των Χριστιανών στην Αλγερία μειώθηκε σε μόλις 1% του πληθυσμού.

Στοχοποίηση Χριστιανών

Με τους ισλαμιστές να αποκτούν πρόσβαση στην Αλγερία και σαλαφιστικές τάσεις να επικρατούν στη χώρα, όχι μόνο απειλήθηκαν χριστιανικές περιουσίες, αλλά και οι ζωές των ανθρώπων: μέλη του χριστιανικού κλήρου άρχισαν να γίνονται στόχος εξτρεμιστών.Το 1962, η σφαγή του Οράν στοίχισε τη ζωή σε 95 ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν ευρωπαϊκής καταγωγής. Το 1996, επτά μοναχοί από το Τιμπιρίν απήχθησαν στην Αλγερία και δολοφονήθηκαν από την Ένοπλη Ισλαμική Ομάδα. Την ίδια χρονιά, σημειώθηκε έκρηξη, που είχε στόχο το αυτοκίνητο του επισκόπου του Οράν, Πιέρ Κλαβερί, σκοτώνοντας ακαριαία τόσο τον ίδιο όσο και τον οδηγό του.

Δεν στόχευσε τους χριστιανούς στην Αλγερία μόνο ο ισλαμικός φονταμενταλισμός. Το ίδιο το κράτος, μέσω των διαφόρων όμαδων εξουσίας του, έπαιξε αναμφισβήτητο ρόλο στην καταστολή και τον περιορισμό τους.

Σύμφωνα με έκθεση του 2018 της Αμερικανικής Επιτροπής για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία, οι χριστιανοί στην Αλγερία υπέστησαν κρατική καταστολή, που είχε ως αποτέλεσμα το κλείσιμο περισσότερων από δώδεκα εκκλησιών το 2017, κάτι που συνεχίστηκε και το επόμενο έτος. Μέχρι σήμερα, αυτές οι εκκλησίες δεν έχουν επαναλειτουργήσει και τον Ιούνιο, η επιτροπή συνέστησε να συμπεριληφθεί η Αλγερία στον κατάλογο παρακολούθησης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Αυτά τα διαδοχικά πλήγματα έχουν στοχεύσει κυρίως το προτεσταντικό δόγμα του Χριστιανισμού, κάτι που ορισμένοι πιστεύουν ότι οφείλεται στο γεγονός ότι, σε αντίθεση με την Καθολική Εκκλησία, η οποία απολαμβάνει ισχυρή προστασία από την Ευρώπη, η Προτεσταντική Εκκλησία δεν έχει καμία υποστήριξη.

Πρόβλημα με τον προσηλυτισμό

Από την πλευρά τους, η καλύτερη δικαιολογία, που έδωσαν οι αλγερινές Αρχές, για το κλείσιμο των εκκλησιών είναι η αποτροπή του προσηλυτισμού.

Μιλώντας στην αλγερινή εφημερίδα «El Chorouk El Yawmi» τον Οκτώβριο του 2019, ο κυβερνήτης του Τίζι Ουζού είπε ότι αποφάσισε να κλείσει μια εκκλησία μετά από καταγγελίες ενός πολίτη για την ύποπτη δραστηριότητά της. Ορισμένα ρεπορτάζ αναφέρουν ότι, από το 2015, ο αριθμός των Αλγερινών που ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό ξεπέρασε τις 380.000, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονται από την περιοχή της Καβυλίας.

Το 2019, η Sarah Leah Whitson, τότε διευθύντρια του τμήματος Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σχολίασε το κλείσιμο σε επίσημη δήλωση:

«Οι αλγερινές Αρχές θα πρέπει να επιτρέψουν στις θρησκευτικές μειονότητες να έχουν την ίδια ελευθερία άσκησης της πίστης τους όπως κι η μουσουλμανική πλειοψηφία. Όλες οι εκκλησίες, που έχουν κλείσει αυθαίρετα, θα πρέπει να επιτραπεί να ξαναλειτουργήσουν.»

Ο Αλγερινός υπουργός Θρησκευτικών Υποθέσεων, Μοχάμεντ Ίσα, αρνήθηκε τις κατηγορίες ότι η χώρα του διώκει μειονότητες. Δήλωσε ότι τα κτίρια που έκλεισαν ήταν αρχικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, σπίτια ή καταστήματα με νόμιμα εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες, αλλά είχαν μετατραπεί σε χώρους λατρείας χωρίς την κατάλληλη άδεια.

Απόκρυψη της χριστιανικής ταυτότητας

Ένας νεαρός Αλγερινός χριστιανός, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος, δήλωσε σε δημοσιογράφους: «Έχω αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια. Είναι πολύ δύσκολο να πω στους ανθρώπους στην Αλγερία ότι είμαι Χριστιανός».

Εξήγησε ότι η εμπειρία των Χριστιανών στη χώρα ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή: «Όσο περισσότερο κατοικείται η περιοχή από όσους δεν δέχονται διαφορές ή ανομοιότητες στο περιβάλλον τους, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος και η απειλή». Έχοντας ζήσει σε τέσσερις διαφορετικές επαρχίες, μπορούσε να βεβαιώσει ότι η πρωτεύουσα ήταν μακράν η καλύτερη από άποψη αποδοχής και θρησκευτικής ανοχής. Όσο για τη ζωή σε μια από τις εσωτερικές πόλεις της Αλγερίας, τη θυμάται ως μια πικρή εμπειρία: «Δέχτηκα απειλές και άγνωστα άτομα απαίτησαν να ασπαστώ το Ισλάμ για την ασφάλειά μου […]. Ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα».

Σχολιάζοντας τις συνθήκες των Χριστιανών, η Αλγερινή ερευνήτρια Aziza Saadoun με έδρα το Κάιρο δήλωσε σχετικά: «Το βάθος της κρίσης συνδέεται με τον αλγερινό χαρακτήρα και ταυτότητα, που – σε μεγάλο βαθμό – δεν γνωρίζει την κουλτούρα της ποικιλομορφίας ή της διαφορετικότητας και είναι δύσκολο να αποδεχτεί τον άλλον.»

Πρόσθεσε δε ότι η ανάπτυξη των ισλαμικών φονταμενταλιστικών κινημάτων και η άποψη του κράτους για τις χριστιανικές εκκλησίες ως λειτουργούς, συνέβαλαν μαζί στη δημιουργία αυτής της αλγερινής ταυτότητας, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η περιθωριοποίηση των μειονοτήτων και η άρνηση ακόμη και των πιο βασικών δικαιωμάτων.