Το 2021 αποδείχθηκε ακόμη μία σκληρή χρονιά για τον παλαιστινιακό λαό. Και αυτόν τον χρόνο είχαμε δολοφονίες δεκάδων αμάχων και τον τραυματισμό χιλιάδων από τις κατοχικές αρχές ή τους Εβραίους εποίκους, συλλήψεις δεκάδων παιδιών και εφήβων και μεταμεσονύχτιες εισβολές του ισραηλινού στρατού σε παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Όχθης, με πρώτη τη Χεβρώνα.

Ούτε φέτος έλειψαν οι εισβολές της ισραηλινής αστυνομίας στο τέμενος Αλ Άκσα, η αμφισβήτηση του στάτους κβο των ιερών τόπων της περιοχής που είναι υπό την «κηδεμονία» της Ιορδανίας ή οι προκλήσεις και επιθέσεις Εβραίων εποίκων και Ισραηλινών αστυνομικών στη συνοικία Σέικχ Τζαράχ της Ανατολικής Ιερουσαλήμ με στόχο την έξωση οικογενειών Παλαιστινίων σε σπίτια που μένουν επί δεκαετίες και απώτερο σκοπό την αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού (ώστε να χαθεί ντε φάκτο κάθε ελπίδα διεκδίκησης της διαιρεμένης πόλης σε ρόλο μελλοντικής πρωτεύουσας ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους).

«Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές»

Η μεγαλύτερη κορύφωση της έντασης ήρθε στην καρδιά της άνοιξης. Περίπου ένα μήνα μετά τη διεξαγωγή των (τέταρτων σε δύο χρόνια) ισραηλινών βουλευτικών εκλογών της 23ης Μάρτη, ο τότε απερχόμενος πρωθυπουργός ΜπέντζαμινΝετανιάχου, μολονότι ήρθε πρώτος στις εκλογές, δεν κατάφερε (παρά τις απέλπιδες προσπάθειες) να συγκροτήσει νέα κυβέρνηση συνασπισμού. Ώσπου να εξαντλήσει κάθε περιθώριο, και να αναγκαστεί να αφήσει την εξουσία μετά από περίπου μιάμιση δεκαετία στο «πηδάλιο» του Ισραήλ, δεν δίστασε να ρίξει λάδι στη φωτιά της κατοχής και να προκαλέσει νέο αιματοκύλισμα στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα αύξησε σε μεγάλο βαθμό κάθε λογής προκλήσεις όχι μόνον στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη (συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ) και έπαιξε με τη φωτιά προκαλώντας συγκρούσεις ακόμη και σε αραβικές συνοικίες πόλεων του Ισραήλ (Λοντ, Χάιφα κ.α.).

Στο πλαίσιο της επικίνδυνης τακτικής Νετανιάχου για την παραμονή του στην εξουσία, είχαμε στις 13 Απρίλη την ιδιαίτερα βίαιη επίθεση Ισραηλινών αστυνομικών όχι μόνον στον περίβολο χώρο αλλά και στο εσωτερικό του τεμένους Αλ Άκσα με τη χρήση δακρυγόνων, χειροβομβίδων κρότου-λάμψης και σφαιρών καουτσούκ προκαλώντας τον τραυματισμό δεκάδων Παλαιστινίων. Παράλληλα οι Εβραίοι έποικοι στη συνοικία ΣέικχΤζαράχ αύξησαν τη βία και τις απειλές σε βάρος Παλαιστινίων απαιτώντας τον διωγμό τους ακόμη και πριν την έκδοση απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου. Το μπαράζ επιθέσεων σε βάρος Παλαιστινίων της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και της υπόλοιπης Δυτικής Όχθης και η έλλειψη ουσιαστικής αντίδρασης από την Παλαιστινιακή Αρχή (πλην ίσως κάποιων ανακοινώσεων) έδωσε στην αφορμή στην ισλαμική Χαμάς να αξιοποιήσει τις περιστάσεις για να αυξήσει περαιτέρω την επιρροή της στην Δυτική Όχθη.

Μετά τη δολοφονία ενός ακόμη 16χρονου στην Ναμπλούς της Δυτικής Όχθης, τη σύλληψη 61 παιδιών και εφήβων από τις ισραηλινές κατοχικές αρχές και μία ακόμη εισβολή της ισραηλινής αστυνομίας στο τέμενος Αλ Άκσα,  η ηγεσία της Χαμάς έδωσε τελεσίγραφο στην απερχόμενη κυβέρνηση Νετανιάχου στις 10 Μαΐου να αποχωρήσει από το τέμενος Αλ Άκσα και τη συνοικία Σέικχ Τζαράχ. Όταν έληξε το τελεσίγραφο, Ισλαμική Τζιχάντ και Χαμάς έριξαν «βροχή» ρουκετών σε μεθοριακές πόλεις του Ισραήλ και στη συνέχεια ως την Ιερουσαλήμ προκαλώντας τις καταστροφικές επιδρομές της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας στη Λωρίδα της Γάζας. Ως τις 16 Μάη, είχαν σκοτωθεί 256 άμαχοι (εκ των οποίων 66 παιδιά) και 13 Ισραηλινοί πολίτες. Χτυπήθηκαν 950 «στόχοι», 18 ουρανοξύστες και μεγάλες πολυκατοικίες (όπου σε κάποια από αυτά τα κτίρια στεγάζονταν τα γραφεία διεθνών ΜΜΕ όπως του Αλ Τζαζίρα και του πρακτορείου Ασοσιέιτεντ Πρες). Από τις βόμβες των ισραηλινών ισοπεδώθηκαν επίσης 40 σχολεία, τέσσερα νοσοκομεία και πάνω από 460 σπίτια αμάχων.

Στις 16 Μάη σταμάτησαν οι επιδρομές και οι ρίψεις ρουκετών. Στις 18/5 Ιορδανία, Αίγυπτος και Γαλλία προωθούν σχέδιο ψηφίσματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ απαιτώντας τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών στη Λωρίδα της Γάζας.Στις 21 Μάη τέθηκε και επίσημα σε ισχύ η εκεχειρία στη Λωρίδα Γάζα με τις δύο πλευρές (κατοχικές δυνάμεις και Χαμάς) να διεκδικούν την πατρότητα της «νίκης». Λίγες μέρες μετά, καρποφόρησαν τα παζάρια μεταξύ των αντι-Νετανιάχου δυνάμεων της βουλής με αποτέλεσμα στις 2 Ιουνίου να συγκροτηθεί οκτώ -κομματική ετερόκλητη κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον ηγέτη του δεξιού κόμματος των εποίκων, Γιαμίνα, Ναφτάλι Μπένετ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης τονΓιαίρΛαπίντ που ανέλαβε λίγες μέρες μετά υπουργός Εξωτερικών υπό τον όρο ότι θα αναλάβει πρωθυπουργός 18 μήνες μετά, ενώ αξιοσημείωτη είναι η συμμετοχή στην ετερόκλητη κυβέρνηση Μπένετ-Λαπίντ το αριστερό κόμμα Μέρετζ και η «Ενιαία Αραβική Λίστα» του Άραβα Μανσούρ Αμπάς.

Μερικές βδομάδες μετά την εύθραυστη εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας, ακολουθεί η εκτόξευση μπαλονιών με εμπρηστικούς μηχανισμούς από τη Χαμάς σε μεθοριακές περιοχές του Ισραήλ, ακολουθούν ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές αλλά η νέα ένταση  δεν παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις.

Η στάση των ΗΠΑ και της νέας κυβέρνησης στο Ισραήλ

Το ίδιο διάστημα η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ με την άνοδο του προέδρου Τζο Μπάιντεν στην εξουσία, επιβεβαιώνει στις στενές «στρατηγικές σχέσεις» ΗΠΑ-Ισραήλ δίχως στην ουσία να αλλάξει σημαντικά κάτι ως προς τη στάση τηςστην σκλήρυνση της κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών και τον πολλαπλασιασμό των εβραϊκών εποικισμών από την κυβέρνηση Μπένετ-Λαπίντ. Το μόνο άλλαξε είναι το κλίμα στις σχέσεις ΗΠΑ-Παλαιστινιακής Αρχής έπειτα από την επιλογή της νέας κυβέρνησης να ξαναρχίσει τη χρηματοδότηση οργάνωσης του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) και τη διαβεβαίωση (άνευ άμεσου αντικρίσματος) πως θα λειτουργήσει ξανά σε νέο κτίριο το αμερικανικό προξενείο στην Ανατολική Ιερουσαλήμ που εξυπηρετούσε τις ανάγκες των Παλαιστινίων έως και λίγο μετά την άνοδο του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία.

Παράλληλα, η νέα ισραηλινή κυβέρνηση έδειξε διατεθειμένη να συνεχίσει την ανάπτυξη των σχέσεων με αραβικές χώρες που προχώρησαν το φθινόπωρο του 2020 στις λεγόμενες συμφωνίες του Αβραάμ (Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μαρόκο, Σουδάν) και να παρακάμψει πιθανές νέες κινήσεις των ΗΠΑ για επανάληψη της ισραηλινο-παλαιστινιακής διαπραγμάτευσης που έχει διακοπεί από το 2014 προωθώντας πρωτοβουλίες για βελτίωση των οικονομικών σχέσεων με την Παλαιστινιακή Αρχή. Όχι μόνο για την βελτίωση των οικονομικών σχέσεων με τους Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη αλλά και με αυτούς στην αποκλεισμένη (από το 2007 από Ισραήλ και Αίγυπτο) Λωρίδα της Γάζας με βασικά ανταλλάγματα την ανάσχεση των επιθέσεων της Ισλαμικής Τζιχάντ και της Χαμάς με ρουκέτες στο Ισραήλ, την παράδοση λειψάνων Ισραηλινών στρατιωτών  και την απελευθέρωση ατόμων ισραηλινής υπηκοότητας που πιστεύεται πως κρατούνται ως αιχμάλωτοι από τη Χαμάς.

Στο φόντο αυτό, συνεχίζονται ή και επιδεινώνονται οι άσχημες συνθήκες κράτησης των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές και οι άδικες συλλήψεις Παλαιστινίων πολιτών υπό το καθεστώς της λεγόμενης «διοικητικής κράτησης» δίχως απαγγελία κατηγοριών. Οι συνθήκες στις φυλακές προκάλεσαν μέσα στο 2021 τον πετυχημένο αγώνα μέσω απεργίας πείνας που οδήγησε στην απελευθέρωση ελάχιστον νεαρών κρατουμένων αφού προηγουμένως είχαν φθάσει στα πρόθυρα ανήκεστης βλάβης στην υγεία τους ή θανάτου.

Αίσθηση διεθνώς προκάλεσε στις 6 Σεπτέμβρη (παραμονές της εβραϊκής πρωτοχρονιάς) η θεαματική απόδραση από τις ισραηλινές φυλακές ασφαλείας Γκιλμπόα στο βόρειο Ισραήλ έξι Παλαιστινίων, οι οποίοι συνελήφθησαν μερικές μέρες αργότερα, οπότε και υποβλήθηκαν (σύμφωνα με καταγγελίες δικηγόρων τους) σε ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια από τους Ισραηλινούς ανακριτές.

Η χρονιά κλείνει όπως περίπου άρχισε…

Η κλιμάκωση των συγκρούσεων Παλαιστινίων και Ισραηλινών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, την υπόλοιπη Δυτική Όχθη συνεχίστηκε όλη τη χρονιά.  Σε αντίθεση με τις παλαιστινιακές βουλευτικές εκλογές της 22ας Μάη που ματαιώθηκαν με διάφορα προσχήματα, η πρώτη φάση των παλαιστινιακών τοπικών εκλογών της 11ης Δεκέμβρη ολοκληρώθηκε δίχως παρατράγουδα καταγράφοντας αισθητή μείωση της δημοτικότητας της Φατάχ (του Παλαιστίνιου Προέδρου Μαχμούτ Αμπάς) και επιδοκιμασία της υποψηφιότητας κυρίως ανεξάρτητων υποψηφίων. Μένει να αποδειχθεί εάν αυτή η τάση θα επαληθευτεί στη δεύτερη φάση των δημοτικών εκλογών που προγραμματίζονται για τον Μάρτιο του 2022.

Λίγο πριν το τέλος Δεκέμβρη του 2021 το θερμόμετρο της βίας ανέβηκε απότομα με αφορμή την δολοφονία 25χρονου Ορθόδοξου Εβραίου μελετητή της Τορά στις 16 Δεκέμβρη με αποτέλεσμα μπαράζ επιθέσεων από νεαρούς Εβραίους έποικους σε Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης (Τζενίν, Ναμπλούς, Ιεριχώ, Χεβρώνα κ.α.). Στην Ανατολική Ιερουσαλήμ η συνοικία Σέιχ Τζαράχ έγινε ξανά το επίκεντρο προκλητικών επιθέσεων των ισραηλινών κατοχικών δυνάμεων σε Παλαιστίνιους της περιοχής δίχως να λείψουν από το στόχαστρο βίας των Ισραηλινών αστυνομικών ούτε οι Παλαιστίνιοι φωτορεπόρτερ που συνεργάζονται με το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες.