Μπορεί «των πρακτόρων η σχολή να είναι δύσκολη πολύ», όπως τραγουδούσε ο αξέχαστος Θανάσης Βέγγος ως πράκτωρ «ΘΟΥ- ΒΟΥ», όμως η κυβέρνηση με αποφασιστικότητα βρήκε τον τρόπο να αντιμετωπίσει τη… βαριά εγκληματικότητα που -προφανώς- έχει διαπιστώσει στον ΕΦΚΑ.
Με σχέδιο νόμου που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση προωθεί τη δημιουργία Μονάδας Εσωτερικών Υποθέσεων (άλλη μια «καλή ευρωπαϊκή πρακτική») στον μεγαλύτερο ασφαλιστικό φορέα της χώρας και την επιτάχυνση των διαδικασιών επιβολής κυρώσεων σε βάρος εργαζομένων.
Προφανώς, οι αρμόδιοι έκριναν ότι η Αστυνομία (για τις ποινικές υποθέσεις) και τα Υπηρεσιακά Συμβούλια (για τα πειθαρχικά παραπτώματα), δεν αρκούν προκειμένου να αντιμετωπίσουν το «έγκλημα» στον ΕΦΚΑ.
Ας μην ξεχνάμε ότι στον φορέα φυλάσσεται ένας πραγματικός θησαυρός, τον οποίο η κυβέρνηση στη νομοθετική της παρέμβαση, φυσικά και έλαβε υπόψη.
Και όχι, μην γίνεστε υπερόπτες. Δεν πρόκειται για τα περίπου 6,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Ο θησαυρός αποτελείται από:
-Τα 400 ακίνητα σε ολόκληρη τη χώρα, συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω του 1 δις, για την αξιοποίηση των οποίων δημιουργείται Εταιρεία Ειδικού Σκοπού.
-Το σύστημα προμηθειών, το οποίο με βάση της διατάξεις του νομοσχεδίου θα αλλάξει, θα γίνει ευέλικτο και
οι θέσεις Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών στον ΕΦΚΑ,όπου θα τοποθετούνται και στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα.
Ασφάλιση… νουάρ
Με αυτά τα δεδομένα, η λειτουργία του ΕΦΚΑ θα θυμίζει πλέον αστυνομικό μυθιστόρημα: Συλλογή στοιχείων, εξέταση μαρτύρων, πειθαρχικές ή και ποινικές διώξεις.
Κανένας υπάλληλος ή πολίτης δεν θα βαρεθεί ποτέ πια στην ουρά του ΕΦΚΑ.
Κανένας δεν θα περάσει ανέμελα την ώρα του παίζοντας σε εφαρμογές στο κινητό του.
Τι κοιτάζει τόση ώρα;
Μήπως κρύβει κάτι;
Οι «αδιάφθοροι» του ΕΦΚΑ με επικεφαλής πρώην ανώτερο δικαστικό (Αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου), θα εξετάζουν τις καταγγελίες και τα αιτήματα με τη διενέργεια αυτεπάγγελτων ελέγχων (π.χ. επί υπέρμετρων καθυστερήσεων) και θα έχουν εξουσίες αντίστοιχες με αυτές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Αν με το πόρισμα της μονάδας διαπιστώνεται η τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος, τότε ο επικεφαλής της Μονάδας θα παραγγέλλει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης, που θα είναι δεσμευτική για τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα.
Για τη λειτουργία της Μονάδας, συνιστώνται στον e-Ε.Φ.Κ.Α. δύο θέσεις Νομικών, δύο θέσεις Μηχανικών, τέσσερις θέσεις Διοικητικού – Οικονομικού, δυο θέσεις Πληροφορικής, καθώς και δύο θέσεις Διοικητικού Οικονομικού.
H πλήρωση των θέσεων της Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών γίνεται με απόσπαση ή μετάταξη με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, κατά παρέκκλιση από τον ν. 4440/2016 (Α΄ 224), από υπαλλήλους που υπηρετούν ή έχουν υπηρετήσει σε ελεγκτικά σώματα, αρχές και υπηρεσίες, εξαιρουμένων των υπηρεσιών του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και της Ελληνικής Αστυνομίας. Η διάρκεια της απόσπασης ορίζεται τριετής, με δυνατότητα ανανέωσης άπαξ για δύο επιπλέον έτη.
Ο Επικεφαλής της Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών του Ε.Φ.Κ.Α., δίνει εντολή για έρευνα, σε εκτέλεση του ετήσιου προγράμματος ελέγχων, ή και εκτάκτως, για υποθέσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Μονάδας, κατανέμει τις εντολές σε μεμονωμένους υπαλλήλους της Μονάδας ή σε κλιμάκιο, θέτει προθεσμίες για την ολοκλήρωση των ελέγχων και παρακολουθεί την έγκαιρη εκτέλεσή τους, σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας της.
Ως προς τις εξουσίες των υπαλλήλων της Μονάδας και των κλιμακίων ελέγχου εφαρμόζεται αναλόγως το άρθρο 100 του ν. 4622/2019 (Α’ 133), περί της ελεγκτικής διαδικασίας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.). Οι υπάλληλοι της Μονάδας δύνανται:
α) να επισκέπτονται, χωρίς ή με προειδοποίηση, τις ελεγχόμενες υπηρεσίες του e-Ε.Φ.Κ.Α., να μελετούν επί τόπου την εξεταζόμενη υπόθεση, να ενεργούν αυτοψίες και να εξετάζουν πρόσωπα, στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων τους και για την εκπλήρωση του έργου τους,
β) να εξετάζουν οποιοδήποτε πρόσωπο μπορεί να εισφέρει στοιχεία στον διενεργούμενο έλεγχο, να ζητούν πληροφορίες και στοιχεία από τους αρμόδιους υπαλλήλους των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων που εμπλέκονται με την εξεταζόμενη υπόθεση,
γ) να έχουν δικαίωμα πρόσβασης στους φακέλους του e-Ε.Φ.Κ.Α., συμπεριλαμβανομένων και των απορρήτων, καθώς και στα πληροφοριακά συστήματα και τις βάσεις δεδομένων που διαχειρίζεται ο e-Ε.Φ.Κ.Α., σύμφωνα με τους κανόνες ιχνηλασιμότητας και πρόσβασης στα συστήματά του και να λαμβάνουν οποιαδήποτε πληροφορία ή στοιχείο που αφορά ή είναι χρήσιμο για τη συγκεκριμένη υπόθεση που ερευνούν. Η πρόσβαση αφορά και σε πληροφορίες ή στοιχεία προσδιορισμένων φυσικών και νομικών προσώπων και κάθε είδους νομικών οντοτήτων με εντοπισμένο αριθμό φορολογικού μητρώου.
δ) να ελέγχουν και να συλλέγουν πληροφορίες και δεδομένα κινητών τερματικών, φορητών συσκευών, καθώς και των εξυπηρετητών τους, σε συνεργασία με τις αρμόδιες κατά περίπτωση αρχές. Η διαδικασία κατάσχεσης, συλλογής, φύλαξης και επεξεργασίας ηλεκτρονικών αρχείων και αλληλογραφίας, που συλλέγονται για τους σκοπούς του παρόντος νόμου, καθορίζεται με τον Κανονισμό Λειτουργίας της Μονάδας.
ε) να ενεργούν έρευνες στα γραφεία και τους λοιπούς χώρους και τα μεταφορικά μέσα του e-Ε.Φ.Κ.Α.,
στ) να ζητούν με έγγραφό τους πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την υπό διερεύνηση υπόθεση. Στο έγγραφο αναφέρονται ενδεικτικά οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, οι οποίες θεμελιώνουν το αίτημα, ο σκοπός του αιτήματος, η προθεσμία που τάσσεται για την παροχή των πληροφοριών, η οποία δεν μπορεί να είναι βραχύτερη των πέντε ημερών, καθώς και οι κυρώσεις, οι οποίες προβλέπονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς την υποχρέωση παροχής πληροφοριών. Εκείνοι, στους οποίους απευθύνεται το έγγραφο υποχρεούνται σε άμεση, πλήρη και ακριβή παροχή των πληροφοριών που ζητούνται.
Για τη διεξαγωγή των ερευνών, ο Επικεφαλής της Μονάδας δύναται να ζητεί εγγράφως τη συνδρομή των δημόσιων αρχών και υπηρεσιών, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού και των νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και οι αρχές υποχρεούνται να του παράσχουν κάθε συνδρομή. Σε περίπτωση άρνησης, ή παρεμπόδισης με οποιονδήποτε τρόπο των εντεταλμένων υπαλλήλων της Μονάδας στην άσκηση των καθηκόντων τους, αυτοί δύνανται να ζητούν τη συνδρομή των εισαγγελικών αρχών και κάθε άλλης αρμόδιας αρχής. Η συνδρομή αυτή δύναται να ζητηθεί και προληπτικά.
Η μη χορήγηση, ή η απόκρυψη, πληροφοριών ή στοιχείων, η χορήγηση εν γνώσει ανακριβών πληροφοριών ή στοιχείων και, γενικά, η παρακώλυση του έργου και η παραπλάνηση των υπαλλήλων της Μονάδας συνιστά αυτοτελές πειθαρχικό παράπτωμα.
Κατά τα λοιπά, ο έλεγχος, η έρευνα και η συλλογή, διερεύνηση, επεξεργασία, σύνθεση, ανάλυση, αξιολόγηση και αξιοποίηση των πληροφοριών, καταγγελιών και στοιχείων διενεργούνται σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας της Μονάδας.
Ο Επικεφαλής της Μονάδας παρακολουθεί την πορεία της πειθαρχικής δίωξης και δύναται να παραγγέλλει τη λήψη άλλων μέτρων, καθώς και να ασκεί ένσταση υπέρ της διοίκησης εναντίον όλων των πειθαρχικών αποφάσεων μονομελών και συλλογικών πειθαρχικών οργάνων του e-Ε.Φ.Κ.Α. και για οποιαδήποτε πειθαρχική ποινή. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι πειθαρχικές διατάξεις του παρόντος. Αν με το πόρισμα διαπιστώνεται ότι η υπόθεση χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, ο Επικεφαλής της Μονάδας μπορεί να παραγγέλλει στο αρμόδιο πειθαρχικό όργανο τη διενέργεια ένορκης διοικητικής εξέτασης, κατά παρέκκλιση των οικείων διατάξεων του Υπαλληλικού Κώδικα, από τη Μονάδα, και, εάν από αυτή προκύψουν πειθαρχικές ευθύνες, η άσκηση πειθαρχικής δίωξης είναι δεσμευτική για τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα.
Σε κάθε περίπτωση, η Μονάδα δύναται να αποστέλλει τον φάκελο στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, για τη συνέχιση των ερευνών.
Αν ανακύπτουν ενδείξεις για διάπραξη ποινικών αδικημάτων, αντίγραφο του πορίσματος κοινοποιείται από τον Επικεφαλής της Μονάδας στον αρμόδιο εισαγγελέα για τις δικές του ενέργειες.
«Καμπάνες» – fast track
Eπίσης, το νομοσχέδιο προβλέπει την επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών.
Η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης θα γίνεται σε ένα μήνα (αντί 3 μηνών) και θα ολοκληρώνεται σε ένα μήνα από την κλήση σε απολογία (αντί 2 μηνών).
Οι ΕΔΕ θα διενεργούνται υποχρεωτικά από υπάλληλο άλλου Υπουργείου και θα περατώνονται σε ένα μήνα.
Το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ θα συγκροτείται με τρία μέλη (πρόεδρος δικαστικός, πάρεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και μόνιμος υπάλληλος εκτός Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), χωρίς συμμετοχή των αιρετών εκπροσώπων εργαζομένων του ΕΦΚΑ.
Θα είναι αρμόδιο για όλες τις υποθέσεις που εκκινούν μετά την δημοσίευση του νόμου και για τις εκκρεμείς διαδικασίες, εφόσον δεν έχουν εισαχθεί προς κρίση.
Μπορεί οι συνταξιούχοι που έχουν χάσει περισσότερα από 10 δις ευρώ την τελευταία δεκαετία να μην βρουν τα λεφτά τους, αλλά τώρα πια γνωρίζουν ότι αν χρειαστεί, θα βρουν το… δίκιο τους.
