Ο βασιλιάς της Ολλανδίας, Βίλεμ-Αλεξάντερ ανακοίνωσε ότι η βασιλική οικογένεια θα πάψει να χρησιμοποιεί στις δημόσιες εμφανίσεις της την ιστορική «Χρυσή Άμαξα» εν μέσω των αντιδράσεων που έχει προκαλέσει το ιππήλατο όχημα λόγω του ρατσιστικού και αποικιακού παρελθόντος του. «Η Χρυσή Άμαξα δεν θα μετακινηθεί ξανά αν η Ολλανδία δεν είναι έτοιμη γι’ αυτό και προσώρας δεν είναι» ανέφερε σε μήνυμά του ο βασιλιάς Βίλεμ-Αλεξάντερ.
Οι επικριτές της «Χρυσής Άμαξας» καταγγέλλουν το γεγονός ότι η μία πλευρά της είναι διακοσμημένη με έναν πίνακα με τον τίτλο «Tribute from the Colonies» (Φόρος Τιμής από τις Αποικίες), ο οποίος εξυμνεί το αποικιοκρατικό παρελθόν της χώρας. Ειδικότερα, απεικονίζει μαύρους και ασιάτες, έναν εξ αυτών γονατιστό, που προσφέρουν αγαθά σε μια καθήμενη λευκή γυναίκα που συμβολίζει την Ολλανδία. Δίπλα στη λευκή Ολλανδή κάθεται ένας άνδρας, ο οποίος προσφέρει σε ένα παιδί ένα βιβλίο. Σύμφωνα με τον ζωγράφο του πίνακα, Νίκολαας φαν ντερ Βάαι, ο οποίος φιλοτέχνησε το έργο το 1896, το βιβλίο συμβολίζει το «δώρο του πολιτισμού» από την Ολλανδία στις αποικίες.
Η επίμαχη «Χρυσή Άμαξα» παροπλισμένη από το 2015 χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να μεταφέρει τη βασιλική οικογένεια της Ολλανδίας στην τελετή έναρξης εργασιών του Κοινοβουλίου.
Σε βίντεο που αναρτήθηκε στον επίσημο λογαριασμό της ολλανδικής μοναρχίας, ο Βίλεμ-Αλεξάντερ παραδέχεται το «προσβλητικό» συμβολισμό της άμαξας και καλεί τον λαό του να αποδεχθεί το σκοτεινό αποικιακό παρελθόν του. «Δεν υπάρχει λόγος να καταδικάζουμε και να ακυρώνουμε ό,τι συνέβη μέσω της οπτικής του σήμερα. Απλώς η απαγόρευση ιστορικών αντικειμένων και συμβόλων δεν είναι ούτε αυτή λύση. Αντ’ αυτού χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια πιο βαθιά και μακροπρόθεσμη. Μια προσπάθεια που μας ενώνει αντί να μας χωρίζει», λέει ο Ολλανδός μονάρχης και προσθέτει, «όσο υπάρχουν άνθρωποι στη χώρα μας που βιώνουν τον πόνο των διακρίσεων σε καθημερινή βάση, το παρελθόν μας θα ρίχνει τη βαριά σκιά του στο σήμερα».
Η επίμαχη άμαξα βρίσκεται «σταθμευμένη» στο Μουσείο του Άμστερνταμ λόγω των εργασιών αποκατάστασής της, οι οποίες ολοκληρώθηκαν το περασμένο έτος.
Οργανώσεις κατά των φυλετικών διακρίσεων στην Ολλανδία εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ανακοίνωση του βασιλιά Βίλεμ-Αλεξάντερ, αλλά ζήτησαν από το μονάρχη να κάνει πολλά περισσότερα για να τους πείσει πως έχει αποδεχθεί το αποικιοκρατικό παρελθόν της χώρας του. «Ισχυρίζεται ότι το παρελθόν δεν πρέπει να προσεγγίζεται με τις αξίες και την προοπτική του σήμερα. Αυτό είναι ξεκάθαρη αυταπάτη γιατί ακόμη και σε ιστορικό πλαίσιο, η δουλεία μπορεί να θεωρηθεί ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και ένα βίαιο σύστημα», υποστήριξε ο Μίτσελ Εσάγας, ανθρωπολόγος, ακτιβιστής και συνιδρυτής της οργάνωσης «Black Archives» στο Άμστερνταμ.
Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, η Ολλανδία είχε κτήσεις στη σημερινή Ινδονησία, Νότια Αφρική, Κουρασάο και Δυτική Παπούα, και υπήρξε βασικός παίκτης στο διατλαντικό δουλεμπόριο. Πέρυσι, η δήμαρχος του Άμστερνταμ, Φέμκε Χαλσένα, ζήτησε επισήμως συγνώμη για τον ρόλο της πόλης της στο δουλεμπόριο και τη διακίνηση ανθρώπων. Σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, ο οποίος έχει απορρίψει όλες τις εκκλήσεις για επίσημη συγνώμη από το κράτος.
Με πληροφορίες από BBC
