Μετά την κατακραυγή της κοινωνίας των πολιτών και δύο πρεσβευτών, το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) και η ΕΕ ανακοίνωσαν την αναστολή της ανακαίνισης του σπιτιού του Κοσοβάρου Αλβανού πολιτικού και συνεργάτη των Ναζί Xhafer Deva.
Η είδηση ότι το σπίτι θα ανακατασκευαζόταν με χρηματοδότηση από τους δύο οργανισμούς προκάλεσε την κατακραυγή όσων έκαναν λόγο για «ωραιοποίηση» της ιστορίας.
Το 1944, μια αστυνομική μονάδα υπό τις διαταγές του Deva φέρεται να δολοφόνησε 86 κατοίκους των Τιράνων που θεωρήθηκαν ύποπτοι για αντιναζιστικές ενέργειες. Στη συνέχεια, ο Deva συμμετείχε στη στρατολόγηση Αλβανών του Κοσόβου στην ένοπλη δύναμη του ναζιστικού κόμματος, τη Waffen-SS.
Αφού έχασε τη δουλειά του, ο Deva διέφυγε στην Κροατία και την Αυστρία με γερμανική βοήθεια. Έζησε επίσης στη Δαμασκό πριν μετακομίσει στις ΗΠΑ.
Το προηγούμενο σπίτι του, που βρισκόταν στη Μιτρόβιτσα, έχει ερειπωθεί. Νωρίτερα αυτό το μήνα, το UNDP στο Κόσοβο ανακοίνωσε ότι θα χρηματοδοτούσε τις εργασίες αποκατάστασης «ενός από τα πιο αξιόλογα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της Μιτρόβιτσα», μέχρι που έκανε στροφή 180 μοιρών αυτή την εβδομάδα.
Το UNDP και η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζουν από κοινού την έντονη λύπη τους για κάθε ακούσια προσβολή που προκλήθηκε με την ανακοίνωση της έναρξης των εργασιών παραλείποντας το ιστορικό υπόβαθρο του Xhafer Deva, ανέφεραν με κοινή δήλωσή τους οι δύο οργανισμοί.
Επιπλέον, καταδίκασαν τον αντισημιτισμό και δήλωσαν ότι το έργο είχε ως στόχο να «φέρει κοντά τις κοινότητες και να συμβάλει στην κοινωνική συνοχή, χρησιμοποιώντας την πολιτιστική κληρονομιά ως μέσο για τον διακοινοτικό διάλογο».
Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μια εξέλιξη από την προηγούμενη δήλωσή τους, όπου ανέφεραν ότι θα αξιολογούσαν πιθανές εναλλακτικές λύσεις.
Το έργο είχε επικριθεί από την εισηγήτρια της ΕΕ για το Κόσοβο Viola von Cramon και τον Γερμανό πρέσβη στο Κόσοβο Joern Rohde.
«Δεν πρέπει να υπάρχει χώρος για αναθεωρητισμό της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την άρνηση του Ολοκαυτώματος», δήλωσε η von Cramon.
Εν τω μεταξύ, ο Rohde δήλωσε ότι δεν πρέπει να υπάρξει «καμία ωραιοποίηση της ιστορίας. Μην διαστρεβλώνετε την αλήθεια για το Ολοκαύτωμα ή τα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τους Ναζί και τους ντόπιους συνεργάτες».
Από την άλλη, ο υπουργός Πολιτισμού του Κοσόβου Hajrulla Ceku υποστήριξε ότι το ακίνητο έχει αρχιτεκτονική σημασία και ότι το κτίριο πρέπει να «εξυπηρετεί την κοινότητα».
Πηγή: Euroactiv
