Ο 69χρονος Αμερικανο-λιβανέζος Σαρίφ Σούκι είναι ένας διάσημος άνθρωπος στον κλειστό κύκλο των τραπεζιτών και των εταιριών Ενέργειας στις ΗΠΑ. Ενδεχομένως να είναι στον κύκλο τους ο πιο διάσημος πιστός της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας γεννημένος στο Κάιρο και μεγαλωμένος στη Βηρυτό κατά τη δεκαετία του 1970.
Το 2013 ο Σούκι είχε καταγράψει στις ΗΠΑ το ρεκόρ του πιο καλοπληρωμένου διευθυντικού στελέχους στις ΗΠΑ καθώς ως CEO της εταιρίας φυσικού αερίου Cheniere δήλωσε καθαρό εισόδημα ύψους 145 εκατομμύρια δολαρίων. Ωστόσο, λίγα χρόνια αργότερα, υπήρξε μοιραία η σύγκρουσή του με τον πολύ μεγαλύτερό του Αμερικανό καπιταλιστή, τον 86χρονο Καρλ Άϊκαν (που διετέλεσε αργότερα ειδικός σύμβουλος του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για θέματα Ενέργειας μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου του 2017). Το θέμα διαφωνίας τους ήταν εάν έπρεπε (στα μέσα της περασμένης δεκαετίας) να διατεθούν άμεσα χρήματα από τα κέρδη στο χρηματιστήριο στους μετόχους ή να χρησιμοποιηθούν για νέες επενδύσεις. Ο Σούκι ήθελε να χρησιμοποιηθούν για επενδύσεις. Ο Άϊκαν να προστεθούν στους παχυλούς τραπεζικούς λογαριασμούς των μετόχων. Τελικά επικράτησε ο Άϊκαν,αναγκάζοντας τον Σούκι να παραιτηθεί το Δεκέμβριο του 2015.
Εντούτοις, στη συνέχεια, η ιστορία και οι γεωπολιτικές-ενεργειακές εξελίξεις μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 δικαίωσαν τον Σούκι με το παραπάνω…
Παρά την παραίτησή του, το όνομα του Σαρίφ Σούκι έμελλε να μείνει γραμμένο για πάντα στο βιβλίο ιστορίας της εταιρίας Cheniere ως εμπνευσμένος συνιδρυτής της μεγαλύτερης αμερικανικής εταιρίας υγροποίησης και εξαγωγής φυσικού αερίου, ακόμη και εάν αυτή δεν είναι επί του παρόντος τόσο διάσημη όσο οι παλιές «επτά αδελφές» του πετρελαίου (σ.σ. εννοούμε το καρτέλ της δεκαετίας του 1970 που είχαν φτιάξει οι πανίσχυρες εταιρίες Anglo-Iranian Oil Co., Gulf Oil, Royal Dutch Shell, Standard Oil of California, Standard Oil Company of New Jersey, Standard Oil Company of New York, Texaco).
Παρόλα αυτά η Cheniere μπορεί μέσα στο επόμενο διάστημα να γίνει τόσο γνωστή όσο η ΒΡ, η ChevronTexaco, ή η Shell. Πολύ πιθανό να γίνει και από αυτές πιο γνωστή και να την μάθουν όλοι σύντομα. Iδιαίτερα εμείς εδώ στην Ευρώπη. Πολύ απλά γιατί πρόκειται για μία εταιρία που σήμερα γνωρίζει ανθηρά κέρδη, τα οποία αναμένεται να πολλαπλασιαστούν περαιτέρω (πλην γεωπολιτικού και οικονομικού απροόπτου διεθνούς εμβέλειας) τα επόμενα χρόνια.
Να είστε επίσης σίγουροι ότι και εμείς (εσείς, εγώ, σχεδόν όλοι στην ΕΕ) θα συμβάλουμε στην ανθηρή κερδοφορία της καθώς η Cheniere που είναι ήδη η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρία εξαγωγής LNG φιλοδοξεί να παραμερίσει από τις ευρωπαϊκές αγορές τον ρωσικό κολοσσό Gazprom και να γίνει ο αδιαφιλονίκητος (και πλέον κερδοφόρος) προμηθευτής ακριβότερου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην λεγόμενη Γηραιά Ήπειρο…
Με απλά λόγια η Cheniere Energy είναι διεθνής ενεργειακή εταιρεία που εδρεύει στο Χιούστον του Τέξας και είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός υγροποιημένου φυσικού αερίου στις Ηνωμένες Πολιτείες με επιπλέον γραφεία εκπροσώπησης σε Λονδίνο, Σιγκαπούρη,Ουάσιγκτον, Σαντιάγο, Πεκίνο και Τόκιο.
Η γεωπολιτική αντιπαράθεση της Δύσης με τη Ρωσία την βρίσκει πιο έτοιμη από ποτέ να παίξει να παίξει δυναμικά ρόλο στη λεγόμενη ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από την Ρωσία που έχει ήδη αποφασιστεί να επιτευχθεί μεταξύ 2027 και 2030. Κυρίως επειδή οι ΗΠΑ εδώ και περίπου μία δεκαετία είχαν αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις για την κατασκευή τεράστιων τερματικών σταθμών εξαγωγής LNG και εργοστασίων υγροποίησης φυσικού αερίου προετοιμάζοντας το έδαφος για την κλιμάκωση της γεωπολιτικής και ενεργειακής αντιπαράθεσης με την Ρωσία. Από τότε, (για να μην πούμε παλιότερα…) εποφθαλμιούσαν να αρπάξουν ως έπαθλο τις αγορές της ΕΕ από την αγκαλιά της Ρωσίας.
Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι την ανάπτυξη της παραγωγής και των εγκαταστάσεων υγροποίησης και εξαγωγής του αμερικανικού φυσικού αερίου είχε ενθαρρύνει και ο προηγούμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όσο και ο νυν Τζο Μπάιντεν που προορίζει ένα σημαντικό μέρος των ομοσπονδιακών κρατικών κονδυλίων για τον εκσυγχρονισμό των εθνικών υποδομών Ενέργειας στο πλαίσιο του προγράμματος Build Back Better και στον τομέα του LNG.
Με τις ευλογίες του Μπάιντεν
Πριν μερικές βδομάδες, η κυβέρνηση Μπάιντεν έδωσε τις ευλογίες της για επιπρόσθετες εξαγωγές της εταιρίας Cheniere σε χώρες της ΕΕ από τις δύο τεράστιες πλατφόρμες LNG σε Λουιζιάνα και Τέξας ενώ το ομοσπονδιακό υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ έχει εγκρίνει ημερήσιες εξαγωγές ίσες με 0,72 δις. κ.π. υγροποιημένου φυσικού αερίου σε χώρες με τις οποίες οι ΗΠΑ δεν έχουν συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ.
Το ελληνικό ενδιαφέρον της Cheniere
Μην νομίζετε παρόλα αυτά πως η σημαντική εταιρία Cheniere, που επωφελείται σφόδρα από τους ενεργειακούς ανταγωνισμούς στην Ευρώπη, δεν έχει ήδη δείξει ενδιαφέρον για την Ελλάδα.
Σύμφωνα προ επταετίας ρεπορτάζ του newscenter.gr το Δεκέμβρη του 2015 στελέχη της Cheniere είχαν συνάντηση με τον τότε υπουργό Ενέργειας Πάνο Σκουρλέτη, εκφράζοντας το ενδιαφέρον της εταιρείας να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα και να επενδύσει στο σχέδιο δημιουργίας πλωτού τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην πολύφερνη νύφη του ελληνικού βορρά, τη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης.
Η Cheniere εξέφρασε, επίσης,τότε ενδιαφέρον και για τη σύναψη συνεργασίας με τη ΔΕΠΑ, ώστε να της δίνει LNG, εκτιμώντας πως η Ελλάδα θα μπορούσε να παίξει και ρόλο ενεργειακού κόμβου.
Βέβαια με τις ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή (ιδιαιτέρως στο φόντο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία που παίρνει διεθνείς διαστάσεις μείζονος και λίαν επικίνδυνης αντιπαράθεσης) δεν θα πρέπει να αποκλείει κανείς τίποτε.
Πριν λίγες μέρες ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι θυμήθηκε ξανά εκείνο το παλιότερο σχέδιο για την δημιουργία του αγωγού East Med που είχε «θάψει» στις αρχές Ιανουαρίου ένα non paper του Στέιτ Ντηπάρτμεντ. Το Στέιτ Ντηπάρτμεντ, τότε, ξεκάθαρα, αγνοώντας την τελική απόφαση της ΕΕ, επιχείρησε να δώσει…αέρα στα πανιά της Τουρκίας ώστε να τα βρει με το Ισραήλ και να παίξει εκείνη το ρόλο ενός περιφερειακού ενεργειακού κόμβου, που θα κρατά βεβαίως «όμηρο» την ΕΕ και με αυτό τον μοχλό (και όχι μόνον με τις αγορές της και το προσφυγικό).
Ο Μάριο Ντράγκι μάλιστα είχε έρθει σε συνεννόηση με τον Ισπανό ομόλογό του, Πέδρο Σάντσεθ συζητώντας για τις δυνατότητες ενός νέου πλέγματος αγωγών μεταξύ χωρών του ευρωπαϊκού νότου στη Μεσόγειο…
Όπως φαίνεται οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και ανοίγουν την όρεξη διαφόρων παιχτών σε πολλά επίπεδα.
Ωστόσο το μόνο σίγουρο είναι πως μέχρι να ξεδιπλωθούν αυτά τα νέα σχέδια για την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών και δρόμων μεταφοράς Ενέργειας στην Ευρώπη, κάποιοι, όπως η αμερικανική εταιρία Cheniere υγροποίησης και εξαγωγής LNG είναι έτοιμοι από καιρό να παίξουν το ρόλο τους σε αυτό το… «ραντεβού με την Ιστορία».
