Μετά και το debate Μακρόν – Λεπέν της Τετάρτης, η «απειλή» της εκλογής της Λεπέν μοιάζει να έχει απομακρυνθεί. Αν επαληθευτούν μάλιστα οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει ανοίξει την ψαλίδα με την αντίπαλό του και φαίνεται πως θα επανεκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας. Η επιρροή όμως της Λεπέν βαίνει αυξανόμενη, και – δημοσκοπικά πάλι – φαίνεται πως θα συγκεντρώσει πάνω από το 40% των εγκύρων ψήφων για πρώτη φορά.
Για τους ψηφοφόρους της αριστεράς, αλλά όχι μόνο, η διάκριση των δυο διεκδικητών της Προεδρίας έχει θολώσει απελπιστικά. Σε ρεπορτάζ του Le Parisien (στα Γαλλικά) αραβικής καταγωγής παντοπώλης στη Μασσαλία, υποστηρικτής του Μελανσόν δεν μοιάζει να φοβάται τη Λεπέν: «δεν είναι χειρότερη από τον Μακρόν», δήλωσε.
Το «δημοκρατικό μέτωπο» απέναντι στη στρογγυλεμένη ακροδεξιά της Λεπέν, ένα μέτωπο που έβγαλε τον Σιράκ και τον Μακρόν προέδρους το 2002 και το 2017, μοιάζει να ραγίζει. Και μάλιστα από τα αριστερά. Για ποιο λόγο; Ίσως γιατί και στη Γαλλία – μάλλον ιδίως στη Γαλλία τα τελευταία χρόνια του μακρονισμού – για πολύ κόσμο από τα λαϊκά στρώματα δεν είναι σαφές για ποιο λόγο το ακραίο κέντρο είναι μικρότερη απειλή για την ελευθερία, την ισότητα και την αδελφοσύνη, από την ακροδεξιά. Και αυτό όχι γιατί η ακροδεξιά έπαψε να είναι τρομακτική – ήταν και παραμένει επικίνδυνη, αλλά γιατί το κυβερνών ακραίο κέντρο έδειξε ένα εξίσου αυταρχικό πρόσωπο τα τελευταία 5 χρόνια.
Τι είναι ακροδεξιά
Για να δούμε τον λόγο που η αναμέτρηση του β’ γύρου των Γαλλικών εκλογών μοιάζει σε πολλούς στη Γαλλία – ιδίως στην αριστερά – σαν μια αναμέτρηση δύο διαφορετικών εκδοχών ακροδεξιάς, θα πρέπει να απαντήσουμε στο τι συνιστά ακροδεξιά πολιτική σήμερα. Δεν είναι εύκολη η οριοθέτηση αυτή μια και ολοένα και περισσότερο τα κόμματα της δεξιάς και του ακραίου κέντρου υιοθετούν θέσεις και πολιτικές που μέχρι πριν δέκα χρόνια ήταν εκτός «δημοκρατικού τόξου». Είμαστε δηλαδή παγκοσμίως σε μια φάση «κανονικοποίησης» της ακροδεξιάς, που ασκεί πολιτική επιρροή και ιδεολογική κυριαρχία σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα. Διότι οι χαρακτηριστικές της πολιτικές προτεραιότητες έχουν πλέον γίνει κοινό κτήμα των κυβερνήσεων – εν προκειμένω της κυβέρνησης Μακρόν στην Γαλλία.
Είναι λοιπόν ακροδεξιά η γενικευμένη καταστολή και η προστασία της αστυνομικής αυθαιρεσίας, το σακάτεμα των διαδηλωτών ή η στρατιωτικοποίησή της καταστολής ακόμα και προς τα παιδιά στα σχολεία;
Είναι να κυβερνάς με διατάγματα, παρακάμπτοντας το κοινοβούλιο; Είναι να είσαι ξενοφοβικότερος των ξενοφόβων; Είναι κάποιου είδους «οικονομική ακροδεξιά» μήπως, να εξυπηρετείς μια κλειστή ελίτ ως «Πρόεδρος των πλουσίων», αδιαφορώντας για τα λαϊκά αιτήματα; Ο αυταρχισμός του να κυβερνάς μια χώρα «σαν να ήταν επιχείρηση»;
Δεν έχει κανείς ψευδαισθήσεις για τη δημοκρατικότητα της Λεπέν. Είναι μια πολιτικός που η υποψηφιότητα του ακροδεξιότερου Ζεμούρ, την έκανε να μοιάζει «μετριοπαθέστερη», αλλά παραμένει, όπως είπαμε και όπως αναλύει η Le Monde, επικίνδυνη ακροδεξιά.
Τον δρόμο όμως για την κανονικοποίηση του αυταρχισμού και της περιστολής των δημοκρατικών εγγυήσεων τον έχει ανοίξει διάπλατα ο Εμμανουέλ Μακρόν. Αν εκλεγεί, μια ακροδεξιά κυβέρνηση έχει ήδη έτοιμα όλα τα νομικά εργαλεία για τη δημιουργία ενός κράτους μόνιμης έκτακτης ανάγκης, ψηφισμένα από τον Μακρόν και τους προκατόχους του.
Διλήμματα
Η γαλλική αριστερά βρίσκεται σε ένα συνηθισμένο δίλημμα, αλλά από μια ισχυρότερη σήμερα θέση: αν θα τοποθετηθεί υπέρ του ακραίου νεοφιλελευθερισμού προκειμένου να αποφύγει την ακραία δεξιά. Ο Ζαν Λυκ Μελανσόν ζήτησε «ούτε μία ψήφο στη Λεπέν», αλλά γραμμή για υπερψήφιση Μακρόν δεν υπάρχει και δύσκολα θα υπάρξει. Αλλά και να υπάρξει πολλοί ψηφοφόροι της France Insoumise της οποίας ο Μελανσόν ηγείται, απλά δεν θα το κάνουν.
Τα Κίτρινα Γιλέκα πάντως, θύματα όμως της αστυνομικής βαρβαρότητας που εξαπέλυσε ο Μακρόν απέναντι στις διαμαρτυρίες εναντίον του, δεν είναι μάλλον διατεθειμένα να του δώσουν μια ακόμα ευκαιρία…
Έτσι, η πρόσκληση του Μελανσόν για την προσπάθεια επικράτησης της αριστεράς στον «Τρίτο γύρο» των γαλλικών εκλογών, εννοώντας τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, αποκτά μεγάλη βαρύτητα σαν τελευταία άμυνα απέναντι στην ακραία δεξιά πρακτική, κοινωνική και οικονομική. Ο ίδιος ο Μελανσόν ζήτησε από τους Γάλλους πολίτες να τον εκλέξουν πρωθυπουργό.
Ήδη η «Ανυπότακτη Γαλλία» του Μελανσόν έχει στείλει προσκλήσεις για εκλογική συνεργασία σε όλη την αριστερά – πλην του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Και φαίνεται πως η επίτευξη αυτού του αριστερού μετώπου θα είναι εφικτή – μένει να δούμε αν θα κατορθώσει στις βουλευτικές αυτό που παρολίγον απέτυχε να κάνει στις προεδρικές. Τυχόν νίκη της αριστεράς πάντως τον Ιούνιο θα αποτελέσει ένα μικρό πολιτικό θαύμα…
ΥΓ. Το δίλημμα της Γαλλίας δεν έχει ανάλογο εδώ μια και ο Μακρόν και η Λεπέν συγκυβερνούν στην Ελλάδα, στο κόμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη και του ενσωματωμένου στο κόμμα του ΛΑΟΣ. Νομίζουμε πως η Ελλάδα πρωτοπορεί και σε αυτό, και πιθανόν μια ανάλογη εξέλιξη θα δούμε και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
