Την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες εντείνουν τη διπλωματική, στρατιωτική και οικονομική απομόνωση της Ρωσίας, με μεσολαβητές και «παραλήπτες» του λογαριασμού για τα πολεμικά έξοδα την Ουκρανία και την άβουλη Ευρώπη, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει ανάγκη από τους «πρόθυμους» συμμάχους αφού υπόσχεται έναν διαρκή πόλεμο. Στον διαρκή πόλεμο του Μπάιντεν στόχος είναι η τελική νίκη του Κιέβου ή η διαπραγμάτευση με τους δικούς του όρους, τους οποίους αποκλείεται να δεχθεί το Κρεμλίνο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναζητεί λοιπόν συμμάχους ιδίως από τις πιο αδύναμες χώρες της ΕΕ, που όμως πρώτες έσπευσαν να προσφέρουν δυσανάλογη προς τις δυνάμεις τους βοήθεια στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και επιχειρησιακές διευκολύνσεις προς τους Αμερικανούς ασχέτως αν πληρώνουν ήδη μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό τίμημα για αυτό.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο εντάσσεται η επίσκεψη του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι στην Ουάσιγκτον, όπου έγινε δεκτός με ιδιαίτερη θέρμη από τον Μπάιντεν. Ο Αμερικανός πρόεδρος εξήρε την ιδιαίτερη συμβολή του Ιταλού ομολόγου του να «ενώσει την ΕΕ με το ΝΑΤΟ», αποστολή δύσκολη, που όμως ο δοτός πρωθυπουργός την έφερε «με επιτυχία εις πέρας». Ο Ντράγκι, από την άλλη, του οποίου η κυβέρνηση είναι τελματωμένη και η Ιταλία υπερχρεωμένη, με την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον θέλησε να δηλώσει την πρόσδεσή του στη διπλωματική κι ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ. Έτσι, οι δύο ηγέτες, αφού επιβεβαίωσαν πως οι δύο χώρες είναι «ενωμένες, όσο ποτέ άλλοτε» σε μία «ισχυρή και ευρεία σχέση εταίρων» (φυσικά ισότιμων μόνο στα λόγια), «δεσμεύθηκαν» κατά τη συνομιλία τους για την «ειρήνη» στην Ουκρανία, αλλά με τους όρους που θέλει το Κίεβο ή η Ουάσιγκτον.
«Η ειρήνη θα είναι αυτό που θέλουν οι Ουκρανοί, όχι αυτό που θέλουν οι άλλοι», δήλωσε ο Ντράγκι και τον επικρότησε με ενθουσιασμό ο Μπάιντεν. Επιπλέον, ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχάρη τον πρώην τραπεζίτη για τα «για όσα έχει κάνει όσον αφορά την ενεργειακή διαφοροποίηση». «Είναι περισσότερα από όσα θα μπορούσα να κάνω εγώ. Είμαστε πρόθυμοι να αυξήσουμε την παραγωγή πετρελαίου μας, αλλά θέλουμε επίσης να διατηρήσουμε τους στόχους μας για την ενεργειακή μετάβαση», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, που φυσικά προσφέρει στην ΕΕ τη μόνη κι πιο ακριβή ενεργειακή λύση που το εμπάργκο κατά της Ρωσίας άφησε στη γηραιά ήπειρο. «Η εισβολή στη Ρωσία έχει προκαλέσει την άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου σε πολύ υψηλά επίπεδα. Υπάρχει ανάγκη για ένα ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε από την πλευρά του ο Ντράγκι, παραλείποντας να πει πως δεν είναι η Ρωσία που προκάλεσε την άνοδο της τιμής της ενέργειας -που άλλωστε προϋπήρχε της εισβολής και του εμπάργκο- αλλά η ίδια η πρόσδεση της ΕΕ στην αμερικανική γραμμή ενάντια στη Μόσχα.
«Η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη στη διαχείριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε και θα βρούμε μπροστά μας στην οικονομία: η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, το κόστος της κρίσης», τόνισε ο Ντράγκι που τάχθηκε υπέρ «ενός σχεδίου Μάρσαλ» για την Ουκρανία -όπως ήδη οραματίζονται οι αμερικανικές κι ευρωπαϊκές πολυεθνικές εταιρείες. Εξάλλου η Ιταλία είναι η τέταρτη χώρα σε μέγεθος στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, ενώ ήδη ο Ντράγκι σε βαθμό δυσανάλογο για την οικονομική κατάσταση της χώρας έχει επίσης υποσχεθεί και οικονομική βοήθεια ύψους 610 εκατ. ευρώ στο Κίεβο. Μία προθυμία που ξεπερνά κατά πολύ το συμβολικό, ανθρωπιστικό επίπεδο αλλά και τις ίδιες τις υφιστάμενες οικονομικές δυνατότητες της Ιταλίας. Μια βοήθεια που έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις του Τζουζέπε Κόντε, επικεφαλής του «Κινήματος 5 Αστέρων», εταίρου στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας που στηρίζει τον Ντράγκι. Η αξίωση του Κόντε να εξηγήσει ο δοτός πρωθυπουργός στο Κοινοβούλιο προς τι τούτη η τεράστια βοήθεια στην Ουκρανία έφερε σε μεγάλη αμηχανία το κεντροαριστερό PD, μέγιστο πυλώνα του Ντράγκι στην Πρωθυπουργία και το οποίο αποτελεί τον πλέον διαπρύσιο υποστηρικτή του πολέμου (όχι της ειρήνης) απέναντι στη Μόσχα.
Βέβαια, όπως έχουμε εξηγήσει κι από εδώ η Ιταλία και πολύ περισσότερο ο επικεφαλής του PD Ενρίκο Λέτα «καλοβλέπουν» τη θέση του ΓΓ του ΝΑΤΟ, που τον επόμενο χρόνο θα πρέπει να επιλεγεί. Παράλληλα, ο φόβος μην τυχόν αναβιώσει -μέσω Κόντε- ο παλαιότερος φιλορωσικός άξονας «Κινήματος 5 Αστέρων» – «Λέγκας» του Ματέο Σαλβίνι στην πρώτη κυβέρνηση Κόντε, ίσως να βρίσκεται και πίσω από την πρόσκληση του Ντράγκι στην Ουάσιγκτον, τις ανταλλαγές φιλοφρονήσεων και τα εγκώμια κυρίως από πλευρά Μπάιντεν. Ο Ντράγκι θα γίνει δεκτός «εν χορδαίς κι οργάνοις» από την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, ενώ θα τιμηθεί κι από think thank «Atlantic Council» (σ.σ. Ατλαντικό Συμβούλιο), το οποίο θα του απονείμει το βραβείο ηγεσίας «Distinguished Leadership Award» για το 2022. Ένα βραβείο που αναδεικνύει τις προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή τον τελευταίο χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο. Το αξιοπερίεργο είναι πως το 2015 ο Ντράγκι είχε βραβευθεί από τον ίδιο οργανισμό με την ίδια αναγνώριση όταν ήταν πρόεδρος της ΕΚΤ. Βέβαια, σε όλα τα εγκώμια του Μπάιντεν, ο ίδιος ο Ντράγκι («ο Αμερικάνος», όπως τον αποκαλούν στην Ιταλία) απάντησε με ένα απλό «Thanks Joe» (Ευχαριστώ Τζο), σε ύφος δουλοπρεπούς οικειότητας αφέντη/σκλάβου -κι όχι με ένα «Hey Joe» (where you go with your gun in your hand), όπως θα ήθελε και το γνωστό τραγούδι στην αντιπολεμική εκδοχή του Τζίμι Χέντριξ.
Η στήριξη του Αμερικανού προέδρου στο πρόσωπό του είναι πολύ σημαντική, καθώς ακόμη και ξένες εφημερίδες, όπως ο Guardian, διαπιστώνουν πως ο Ντράγκι έχει αρχίσει να χάνει τον λούστρο του και να αρέσει ολοένα και λιγότερο. Η δουλοπρέπεια του Ιταλού έγινε έκδηλη και στις εκατέρωθεν δηλώσεις και συζητήσεις. Ο Ντράγκι, αποφεύγοντας να επικαλεσθεί τη δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας του, αναλώθηκε στο να επισημαίνει απλώς τις αμερικανικές θέσεις. Με αποτέλεσμα το περιεχόμενο της συζήτησης να χαρακτηρίζεται από πολλά οξύμωρα (έως σουρεαλιστικά) επιχειρήματα, που ακόμη κι ένας καλοπροαίρετος παρατηρητής δεν θα μπορούσε να μην αναρωτηθεί εάν οι δύο ηγέτες τα εννοούσαν. Επί παραδείγματι, αμφότεροι ενώ συμφώνησαν ότι οι κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία θα πρέπει να ενταθούν, την ίδια στιγμή ζητούσαν από τη Μόσχα να «απελευθερώσει τα φορτία σιτηρών που κρατά (sic!) στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας» -ουκρανικά τε και ρωσικά. Μία αντίφαση εν όροις, τη στιγμή που οι δυτικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας αφορούν και τις εμπορικές και ναυτιλιακές συναλλαγές και μεταφορές, περιλαμβάνουν τον ναυτιλιακό αποκλεισμό κι απαγορεύουν τις μισθώσεις ξένων σκαφών!
Οι δύο ηγέτες επίσης τόνισαν πως η ρωσική στάση απειλεί με «επισιτιστικό κίνδυνο» όλη την Αφρική. Μόνο που παρέλειψαν να πουν ότι οι ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια μειώνουν τη βοήθεια σε κράτη της Αφρικής (Μαλί, Κονγκό, Σουδάν) που έχουν συνάψει εμπορικές σχέσεις με την Κίνα και τη Ρωσία ή δέχονται στρατιωτική βοήθεια από το Κρεμλίνο. Συχνά όπως στην περίπτωση της Ουγκάντας επί προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και Μπάιντεν αντιπροέδρου, «καλύπτοντάς» τις κυρώσεις με το φύλλο συκής νόμων πχ κατά της ομοφυλοφιλίας, για να αποτρέψουν τη ρωσική συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Κάτι που μεταφράσθηκε στη «σιωπή» πολλών αφρικανικών κρατών να καταδικάσουν τη Ρωσία, και την ίδια την Ουγκάντα να δηλώνει πως η κινεζική στάση στο Ουκρανικό είναι προτιμότερη από τις άστοχες καταδίκες.
Όσον αφορά δε την ενεργειακή κρίση, που ο πόλεμος των ΗΠΑ «δι’ αντιπροσώπων» στην Ουκρανία έχει επιπτώσεις σε όλον τον κόσμο, διαμείφθηκε ένας αφάνταστος διάλογος. Ο Ντράγκι τόνισε, αναφερόμενος στις τελευταίες πρωτοβουλίες της Ιταλίας στις χώρες παραγωγούς φυσικού αερίου στη Βόρειο Αφρική πως «η Λιβύη μπορεί να γίνει ένας τεράστιος προμηθευτής φυσικού αερίου και πετρελαίου, όχι μόνον για την Ιταλία αλλά και για όλη την Ευρώπη. «Τι θα έκανες;», ρώτησε ο Μπάιντεν. «Πρέπει να εργασθούμε από κοινού για να σταθεροποιήσουμε τη χώρα» ήταν η απάντηση του Ντράγκι, με την οποία συμφώνησε ασμένως ο Αμερικανός πρόεδρος. Μόνο που μια τέτοια συζήτηση, μεταξύ του πρώην αντιπροέδρου της αμερικανικής κυβέρνησης είχε συντελέσει στη διάλυση της Λιβύης παρά τις αντιρρήσεις της τότε κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, τον οποίο Ουάσιγκτον και ΕΕ εκπαραθύρωσαν γι’ αυτό τον λόγο. Ουάσινγκτον και ΕΕ σχεδίασαν τον βομβαρδισμό της Λιβύης, τη δημιουργία και συντήρηση της πολιτικής κρίσης που στη συνέχεια «καταδίκασαν» την Ιταλία και την Ευρώπη στη μεταναστευτική κρίση αλλά και στον υπαρκτό σήμερα κίνδυνο η Τρίπολη να αποτελέσει ένα νότιο μέτωπο στην ουκρανική σύρραξη και πηγή αστάθειας στον ενεργειακό συναγερμό. Τότε όλο αυτό φάνταζε σουρεαλιστικό σενάριο.
Έκδηλα τελεσιγραφική ήταν κι η διαπίστωσή τους στην κοινή ανακοίνωση μετά τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο, που ουσιαστικά επαναλαμβάνει τον σκεπτικισμό (βλέπε απόρριψη) της αμερικανικής κυβέρνησης για την πιθανότητα έναρξης σοβαρών και αποτελεσματικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Η επίφαση της έκκλησης Ντράγκι (ως μεγαφώνου και των υπόλοιπων Ευρωπαίων) για συνομιλίες, μπροστά στην αμερικανική δικαιολογία «εμείς το επιθυμούμε, ο Πούτιν δε θέλει», συνοδεύθηκε από την παρατήρηση : «Πολλοί στην Ευρώπη συμμερίζονται την ενιαία θέση μας για τη βοήθεια στην Ουκρανία και την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία». Μολονότι, ο Σεργκέι Λαβρόφ επανέλαβε ακόμη μία φορά πως «δεν θέλουμε πόλεμο με την Ευρώπη, απλά θέλουμε να σταματήσει η αμερικανική κηδεμονία στον κόσμο». Αυτό δηλ. που ο Ντράγκι κι άλλοι ηγέτες θα σπεύσουν τις επόμενες ημέρες να επικυρώσουν.
Οι Μπάιντεν και Ντράγκι, στο πλαίσιο της «εταιρικής σχέσης τους», δεσμεύτηκαν να «διατηρήσουν τη συνεργασία σε παγκόσμιες κρίσεις, που δημιουργήθηκαν από την πανδημία της Covid-19, την κλιματική αλλαγή, καθώς και να συνεχίσουν τη συνεργασία τους σε κοινές προκλήσεις εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Λιβύης. Όρισαν πως η δεύτερη πράξη των συνεννοήσεών τους θα ανέβει τον επόμενο μήνα στις προγραμματισμένες συναντήσεις ηγετών στη σύνοδο κορυφής της G7 και τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Εκεί όπου αναμένεται να κυρωθεί η ταύτιση της Ευρώπης με τις επιταγές των ΗΠΑ.
Το «Tu vuò fà l’americano» (μετάφραση: «Θες να γίνεις Αμερικάνος») είναι ένα τραγούδι στη ναπολιτάνικη γλώσσα του Ιταλού τραγουδιστή Ρενάτο Καροζόνε. Ερμηνεύτηκε από τον ίδιο για πρώτη φορά στην ταινία «Totò, Peppino e le fanatiche» σε σκηνοθεσία Μάριο Μάτολι το 1958.
