Οι πολίτες της Σομαλίας μέχρι το τέλος της σημερινής ημέρας θα γνωρίζουν ποιος θα είναι ο πρόεδρος της χώρας τους. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία αφορά μόνο 329 άτομα – όλοι βουλευτές – και κανέναν πολίτη. Σε αυτή τη χώρα της Αφρικής έχει να διεξαχθεί μια κανονική εκλογική διαδικασία με τη συμμετοχή των πολιτών από το 1969.
Οι ασυνήθιστες αυτές συνθήκες είναι ενδεικτικές της αστάθειας, της ανασφάλειας και της έλλειψης δημοκρατικής λογοδοσίας στη Σομαλία, όπως επισημαίνει σε δημοσίευμά του το BBC. Η πρωτεύουσα Μογκαντίσου θα βρίσκεται από σήμερα και μέχρι αύριο Δευτέρα σε κατάσταση λοκντάουν. Οι 329 βουλευτές της Σομαλίας καλούνται να αναδείξουν τον νέο πρόεδρο της χώρας ανάμεσα σε 39 υποψηφίους, αριθμός που αποτελεί ρεκόρ για τα δεδομένα της χώρας.
Ο νικητής αυτής της εκλογικής διαδικασίας καλείται να βρει λύσεις σε δύο καίρια ζητήματα για το μέλλον της Σομαλίας: την αντιμετώπιση της ξηρασίας και την πολυετή δράση της τζιχαντιστικής οργάνωσης, Αλ Σαμπάμπ. Η ένοπλη οργάνωση, η οποία φέρεται να έχει διασυνδέσεις με το ισλαμιστικό δίκτυο Αλ Κάιντα, ελέγχει μεγάλο μέρος της χώρας και εξαπολύει συχνές επιθέσεις στην πρωτεύουσα Μογκαντίσου κι αλλού. Η Αφρικανική Ένωση και ο ΟΗΕ συνδράμουν με την παρουσία 18.000 στρατιωτών στην αντιμετώπιση και εξάρθρωση της Αλ Σαμπάμπ.
Είναι μόλις η τρίτη φορά που η έμμεση εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη Προέδρου θα διεξαχθεί στην ίδια τη Σομαλία. Όλες οι προηγούμενες ψηφοφορίες είχαν διεξαχθεί είτε στη γειτονική Κένυα είτε στο Τζιμπουτί.
Ποιοι είναι οι υποψήφιοι;
Ανάμεσα στους 39 προεδρικούς υποψηφίους είναι ο απερχόμενος πρόεδρος Μοχάμεντ Αμπντουλαχί Μοχάμεντ Φαρμαάτζο, δύο πρώην πρόεδροι – Σαρίφ Σεΐχ Αχμέντ και Χασάν Σεΐχ Μοχαμάντ – και ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, Χασάν Αλί Καΐρ. Αυτοί οι τέσσερις μαζί με τον πρόεδρο της περιφέρειας Πούντλαντ, Σαΐντ Αμπντουλαχί Ντάνι, θεωρούνται τα φαβορί. Και οι πέντε υπόσχονται πολιτική σταθερότητα, βελτίωση της ασφάλειας και οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Η Φόζια Γιουσούφ Άνταμ, πρώην υπουργός Εξωτερικών, είναι η μοναδική γυναίκα υποψήφια για την προεδρία της Σομαλίας.
Πώς θα γίνει η ψηφοφορία;
Αυτές οι εκλογές πραγματοποιούνται με καθυστέρηση ενός έτους. Το 2021 η τετραετής θητεία του Φαρμαάτζο ολοκληρώθηκε αλλά λόγω των πολιτικών διαφορών και της αστάθειας ο Φαρμαάτζο παρέμεινε στην εξουσία για έναν ακόμη χρόνο. Οι βουλευτές, οι οποίοι θα αναδείξουν τον νέο πρόεδρο, δεν έχουν εκλεγεί από τους Σομαλούς πολίτες, αλλά από αιρετούς εκπροσώπους των πιο ισχυρών φατριών της χώρας. Οι «329 ψηφοφόροι» θα ψηφίσουν στο αεροδρόμιο-φρούριο της βάσης Halane. Αυτή είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία και έδρα όλων των διπλωματικών αποστολών και των οργανώσεων ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η ψηφοφορία θα είναι μυστική και αναμένεται οι «329» να ψηφίσουν αρκετές φορές μέχρι να καταλήξουν στον έναν και μοναδικό νικητή. Όσοι αποχωρούν σε κάθε γύρο θα έχουν το δικαίωμα να επηρεάσουν τη διαδικασία, προτρέποντας τους βουλευτές να ρίξουν την ψήφο τους στον δικό τους υποψήφιο. Οι προηγούμενες εκλογές αμαυρώθηκαν από καταγγελίες για εξαγορά ψήφων με τους υποψηφίους να φέρονται να έχουν προσφέρει χρήματα σε αντάλλαγμα ψήφων.
Τι λέει για όλα αυτά η Αλ Σαμπάμπ;
Για την Αλ Σαμπάμπ η όλη διαδικασία είναι παράνομη και αντι-ισλαμική. Παλιότερα απειλούσε με απαγωγές επικεφαλής φατριών. Ωστόσο, αυτή τη φορά τηρεί «σιγή ιχθύος» με αποτέλεσμα πολλοί να φοβούνται ότι ανάμεσα στους «329 ψηφοφόρους» υπάρχουν βουλευτές φίλα προσκείμενοι στην οργάνωση των τζιχαντιστών που θα επιχειρήσουν είτε να υπονομεύσουν τη διαδικασία είτε να βγάλουν τον δικό τους Πρόεδρο.
Αυτήν την ανησυχία είχε εκφράσει προ διετίας ο πρόεδρος του Τζιμπουτί λέγοντας: «Φοβάμαι ότι θα καταλήξουμε με ένα Κοινοβούλιο, το οποίο θα ελέγχεται έμμεσα από την Αλ Σαμπάμπ γιατί έχουν εξαγοράσει τη στήριξη των βουλευτών».
