Η τιμή του λιθίου, του εξαιρετικά αντιδραστικού μετάλλου που αποτελεί κρίσιμο συστατικό στις μπαταρίες που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικά οχήματα, αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς.
Τον Απρίλιο, καθώς οι τιμές έφτασαν στο ρεκόρ των 76.640 ευρώ ανά τόνο, ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ, πρότεινε την εξόρυξη και διύλιση του μετάλλου από την ίδια την Tesla λόγω της «τρελής» αύξησης του κόστους.
Για τις κυβερνήσεις που έχουν δεσμευτεί να καταργήσουν σταδιακά τους κινητήρες εσωτερικής καύσης στο εγγύς μέλλον, όπως αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας, το διογκούμενο κόστος και η αυξανόμενη έλλειψη του λιθίου εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα τηρήσουν τις προθεσμίες τους, πολλές από τις οποίες αναμένονται μόλις το 2035.
Με τους κινητήρες εσωτερικής καύσης να αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, μια καθυστέρηση στη μετάβαση από τα βενζινοκίνητα και τα ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα θα επέφερε σοβαρό πλήγμα στις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών και αποτροπής των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Παρά την υποχώρηση από τα υψηλά του Απριλίου, η τιμή του λιθίου έχει αυξηθεί περισσότερο από 600 τοις εκατό από την αρχή του έτους, από περίπου 9.830 ευρώ ανά μετρικό τόνο τον Ιανουάριο σε 60.920 ευρώ τον Ιούνιο.
Οι διογκούμενες τιμές οφείλονται στην αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα, οι πωλήσεις των οποίων διπλασιάστηκαν σε 6,3 εκατομμύρια μονάδες πέρυσι και προβλέπεται να φτάσουν τα 26,7 εκατομμύρια μονάδες έως το 2030, σύμφωνα με την Platts Analytics.
Η αυξανόμενη ζήτηση για λίθιο από κατασκευαστές συσκευών αποθήκευσης ενέργειας, διαστημοπλοίων, συσκευών 5G, υποβρυχίων, και εξοπλισμού ασφάλειας και ψύξης έχει περιορίσει περαιτέρω την διαθεσιμότητα του μετάλλου στην αγορά.
Μετά από χρόνια πτώσης των τιμών, τα ηλεκτρικά οχήματα γίνονται όλο και πιο ακριβά. Η Tesla έχει αυξήσει τις τιμές της κατά περισσότερο από 20 τοις εκατό από πέρυσι.
Παρά την υπόσχεση για ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών, η ίδια η παραγωγή λιθίου έρχεται με εντυπωσιακό περιβαλλοντικό κόστος. Περισσότερα από 2,2 εκατομμύρια λίτρα νερού χρειάζονται για την εξόρυξη ενός τόνου του μετάλλου, σύμφωνα με την Fairfield Market Research. Η εξαγωγή του μετάλλου συνδέεται επίσης με την απελευθέρωση βόρακα, καλίου και μαγγανίου σε τοπικές παροχές νερού.
Από την Χιλή έως την Σερβία, συγκρούσεις έχουν ξεσπάσει μεταξύ των εταιρειών εξόρυξης και των ανθρώπων που ζουν κοντά σε κοιτάσματα λιθίου. Τα ορυχεία λιθίου στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό έχουν γίνει διαβόητα για την χρήση παιδικής εργασίας, ενώ η Διεθνής Αμνηστία έχει τεκμηριώσει παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων από εταιρείες εξόρυξης λιθίου στην Αργεντινή.
Ο Μάθιου Χιλ, αναπληρωτής επικεφαλής χημικής και βιολογικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Monash, πιστεύει ότι η ανακύκλωση είναι ο μόνος τρόπος για να επιλυθεί η κρίση του λιθίου, επισημαίνοντας την ευρεία χρήση ανακυκλωμένων μπαταριών αυτοκινήτων μολύβδου-οξέος.
«Είναι σίγουρα πιο δύσκολο καθώς υπάρχουν περισσότερα μέταλλα για να διαχωριστούν. Αλλά δεν είναι αδύνατο. Η πρόκληση θα είναι να γίνει οικονομικό. Δεν είναι μόνο ένα επιστημονικό ζήτημα. Είναι και βιομηχανικό ζήτημα», δήλωσε.
«Η ζήτηση για λίθιο δεν πρόκειται να εξαφανιστεί σύντομα. Μπαίνουμε σε έναν υπερ-κύκλο εμπορευμάτων καθώς κάνουμε τα πάντα ηλεκτρικά. Επομένως, θα πρέπει να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ της περιβαλλοντικής ζημίας της εξόρυξης λιθίου, σε σύγκριση με την περιβαλλοντική ζημία της τοποθέτησης περισσότερου άνθρακα στην ατμόσφαιρα».
