Τη βαθιά της ανησυχία για τα ανθρώπινα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης στη χώρα μας – ειδικά όσων επικαλούνται μη θρησκευτικούς λόγους – εκφράζει με ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία, δημοσιοποιώντας στοιχεία που δείχνουν ότι οι ενέργειες του ελληνικού κράτους παραβιάζουν τις υποχρεώσεις του.
Όπως αναφέρει η οργάνωση τα στοιχεία που διαθέτει αποδεικνύουν ότι το 2021 το ποσοστό αναγνώρισης των αντιρρησιών συνείδησης που επικαλούνται ιδεολογικούς (μη θρησκευτικούς) λόγους έφτασε το 0% καθώς απορρίφθηκαν και οι 12 αιτήσεις που είχαν κατατεθεί και κάνει λόγο για κατακόρυφη πτώση του ποσοστού καθώς το 2018 ξεπερνούσε το 93%, με την έγκριση 14 σε σύνολο 15 αιτήσεων.
Τα αναλυτικά στατιστικά στοιχεία ανά έτος ζητήθηκαν, όπως υποστηρίζει η Διεθνής Αμνηστία από τον κ. Θοδωρή Διαμαντίδη, αιτούντα για υπαγωγή στην εναλλακτική υπηρεσία. «Αρχικά το ΥΠΕΘΑ αρνήθηκε να δώσει τα στατιστικά στοιχεία με την αιτιολογία ότι άπτονται ζητημάτων εθνικής άμυνας. Ο αιτών προσέφυγε στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η οποία έκανε δεκτή την προσφυγή του και ακύρωσε την αρνητική απάντηση του ΥΠΕΘΑ. Μετά από νέα αίτηση, ο αιτών έλαβε τα στατιστικά στοιχεία τα οποία αναρτήθηκαν σε ιστότοπο αντιρρησιών συνείδησης για την εναλλακτική υπηρεσία» αναφέρει χαρακτηριστικά η οργάνωση στην ανακοίνωσή της.
Παράλληλα, ήδη από τον Μάρτιο, όπως ενημερώνει, η Διεθνής Αμνηστία είχε ζητήσει και είχε λάβει συνολικά στατιστικά στοιχεία από το 2020 και μετά τα οποία καταδείκνυαν ότι το ποσοστό εγκρίσεων για όσους επικαλούνται ιδεολογικές (μη θρησκευτικές πεποιθήσεις) είχε μειωθεί στο 27%.
«Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία έρχονται να επιβεβαιώσουν δύο από τις πιο προβληματικές πτυχές της νομοθεσίας και της πρακτικής αναφορικά με το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης στην Ελλάδα, όπως είχαν επισημανθεί από τη Διεθνή Αμνηστία και άλλες διεθνείς οργανώσεις με αφορμή τις υποθέσεις των Χάρη Βασιλείου και Νικόλα Στεφανίδη, οι οποίες εκκρεμούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας: την έλλειψη ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων για καθεστώς αντιρρησία συνείδησης και την διάκριση που αντιμετωπίζουν κάποιες ομάδες αντιρρησιών συνείδησης στη βάση της φύσης των πεποιθήσεών τους» αναφέρει η οργάνωση και θεωρεί πως «αποδεικνύεται και στην πράξη ότι η σχετική αλλαγή στη νομοθεσία, το 2019, με τη μείωση του αριθμού των στρατιωτικών από δύο σε έναν στην ειδική επιτροπή που εξετάζει τις αιτήσεις, δεν επέφερε καμία βελτίωση.»
«Εντείνεται επομένως η ανάγκη να εφαρμοστούν άμεσα τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι συστάσεις προς την Ελλάδα διεθνών φορέων όπως η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ο Επίτροπός για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την ελευθερία θρησκείας ή πεποίθησης, που έχουν καλέσει να τεθεί η εξέταση των αιτήσεων υπό τον πλήρη έλεγχο πολιτικών αρχών, δηλαδή εκτός ΥΠΕΘΑ και χωρίς την παρουσία στρατιωτικών», αναφέρει μεταξύ άλλων η σχετική ανακοίνωση.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί έντονα τις ελληνικές αρχές:
– Να λάβουν άμεσα μέτρα για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με την απαίτηση να μη γίνονται διακρίσεις μεταξύ των αντιρρησιών συνείδησης βάσει της φύσης των ιδιαίτερων πεποιθήσεών τους.
– Να μεταφέρουν τη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων για το καθεστώς του αντιρρησία συνείδησης υπό τον πλήρη έλεγχο των πολιτικών αρχών (δηλαδή να μεταφερθεί από το ΥΠΕΘΑ) σε επιτροπή εξ ολοκλήρου πολιτικής σύνθεσης. Η διαδικασία θα πρέπει να διεξάγεται χωρίς καθυστέρηση και με τρόπο που να εγγυάται τη μέγιστη δυνατή ανεξαρτησία και αμεροληψία.
– Να γίνονται δεκτοί οι ισχυρισμοί περί αντίρρησης συνείδησης ως έγκυροι χωρίς εξέταση, ως βέλτιστη πρακτική που επισημαίνεται από τα Ηνωμένα Έθνη και τους περιφερειακούς οργανισμούς.
– Να εναρμονίσουν το σύνολο της σχετικής νομοθεσίας και πρακτικής με το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
– Στο πλαίσιο αυτό, και σύμφωνα με την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, το ελληνικό κράτος έχει υποχρέωση να παρέχει στον Λάζαρο Πετρομελίδη αποτελεσματική επανόρθωση και συνεπώς πλήρη αποκατάσταση η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη διαγραφή του ποινικού του μητρώου, την επιστροφή όλων των ποσών που έχει καταβάλει ως πρόστιμα (δηλ. χρηματικές ποινές αντί φυλάκισης) και την παροχή αποζημίωσης.
