Το φαινόμενο των θυμάτων πνιγμού είναι φαινόμενο πιο συχνό από ό,τι νομίζουμε ακόμη και σε χώρες με χιλιάδες νησιά και νησίδες όπως η Ελλάδα. Τα δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) είναι χαρακτηριστικά. Κάθε ενάμιση λεπτό τουλάχιστον ένας άνθρωπος πεθαίνει από πνιγμό παγκοσμίως.
Στην Ελλάδα, τα στατιστικά στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), καταγράφουν ότι πάνω από 350 έως 400 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από πνιγμό το χρόνο με την αναλογία αντρών και γυναικών να είναι τρεις άνδρες προς μία γυναίκα.
Ανάμεσα στα θύματα που χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στη θάλασσα από πνιγμό είναι και αρκετά παιδιά. Τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ αναφέρουν πως κάθε χρόνο στη χώρα μας πνίγονται περίπου 10 παιδιά και έφηβοι.
Το φαινόμενο δεν είναι ούτε παράδοξο, ούτε δυσεξήγητο καθώς στην Ελλάδα, μια χώρα που περιτριγυρίζεται από θάλασσα, περίπου το 60% των κατοίκων δεν γνωρίζει πώς να κολυμπά και πώς να τηρεί βασικούς κανόνες ασφαλείας με στόχο την αποφυγή των πνιγμών.
Ο δρ Βασίλειος Γεροδήμος καθηγητής Προπονητικής του ΤΕΦΑΑ-ΠΘ, μιλώντας πρόσφατα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ανέφερε κάποιες από τις σημαντικότερες στρατηγικές για να περιοριστούν οι πνιγμοί προτείνοντας εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό, την εκμάθηση βασικών κανόνων ασφαλείας και κολύμβησης.
Αν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, πλέον η εκμάθηση της κολύμβησης εντάχθηκε στο ωρολόγιο πρόγραμμα του μαθήματος της φυσικής αγωγής της Γ΄ Δημοτικού.
Στόχος του μαθήματος είναι οι μαθητές να εξοικειωθούν νωρίς με το υδάτινο περιβάλλον και να αποκτήσουν βιωματικές γνώσεις των βασικών κανόνων ασφαλείας και υγιεινής που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποφυγή των πνιγμών.
Η αποτελεσματικότητα του πιο πάνω προγράμματος «εξοικείωσης με το νερό – εκμάθησης κολύμβησης», που εντάχθηκε στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Δημοτικού, εξετάστηκε στο πλαίσιο της Μεταπτυχιακής Διατριβής της Παρασκευής Χασιώτη καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής και υπεύθυνης του προγράμματος κολύμβησης στον νομό Τρικάλων με επιβλέποντα τον δρ Βασίλειο Γεροδήμο καθηγητή Προπονητικής του ΤΕΦΑΑ-ΠΘ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης (τα οποία δημοσιεύθηκαν στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό ActaPaediatrica), η υδροβιότητα των μαθητών/τριών βελτιώθηκε σημαντικά κατά 28-63%, ανάλογα με τη δοκιμασία που αξιολογήθηκε (π.χ. επίπλευση και ισορροπία, υποβρύχια όραση και ακοή, υδροδυναμική θέση, γλίστρημα στο νερό κ.α.) μετά την εφαρμογή των μαθημάτων κολύμβησης (9 μαθήματα, 1 φορά την εβδομάδα).
Ο δρ. Βασίλειος Γεροδήμος αναφέρει επίσης ότι «αν και η εισαγωγή του μαθήματος της κολύμβησης στο σχολείο ήταν μια σημαντική και πολύ αποτελεσματική πρωτοβουλία όπως φάνηκε από τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε, πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα για να μειωθούν δραστικά τα ποσοστά πνιγμών στη χώρα μας».
Βασικοί κανόνες ασφαλείας για αποφυγή πνιγμών
Πέρα από την εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό και την εκμάθηση κολύμβησης, η τήρηση κάποιων βασικών κανόνων ασφαλείας, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι σημαντική για την αποφυγή των πνιγμών στη χώρα μας.
Οι βασικοί κανόνες ασφαλείας για την αποφυγή πνιγμών είναι:
1. Παρακολουθείστε οργανωμένα μαθήματα κολύμβησης.
2. Κολυμπήστε πάντα με παρέα και ιδανικά υπό την επίβλεψη ναυαγοσώστη (εάν αυτό είναι εφικτό).
3. Μην αφήνετε από την επίβλεψή σας ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.
4. Αποφύγετε την κολύμβηση αμέσως μετά το φαγητό (ιδανικά πρέπει να έχουν περάσει 3 ώρες από την κατανάλωση φαγητού).
5. Μπείτε σταδιακά μέσα στο νερό, ώστε να προσαρμοστεί ο οργανισμός σας στη θερμοκρασία του νερού (ιδιαίτερη προσοχή όταν το νερό είναι κρύο).
6. Μην απομακρύνεστε από τα ρηχά και κολυμπήστε παράλληλα με την ακτή.
7. Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας και μην κάνετε επίδειξη των δυνάμεών σας στους υπόλοιπους λουόμενους.
8. Μην κάνετε ριψοκίνδυνα παιχνίδια που θέτουν εσάς ή τους γύρω σας σε κίνδυνο.
