Οι ζωές των κοριτσιών και των γυναικών στο Αφγανιστάν καταστρέφονται εξαιτίας της ανελέητης καταπάτησης των δικαιωμάτων τους από το καθεστώς των Ταλιμπάν, αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία σε έκθεσή της που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Αφότου επέστρεψαν στην εξουσία στο Αφγανιστάν, τον περασμένο Αύγοστο, οι Ταλιμπάν απαγόρευσαν στα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο και οι γυναίκες αντιμετωπίζουν ολοένα αυστηρότερο αποκλεισμό από τη δημόσια ζωή, την εργασία και ακραίους περιορισμούς στην ελευθερία της κίνησης, ενώ παράλληλα έχει αποδεκατιστεί και το σύστημα προστασίας και υποστήριξης όσων γυναικών διαφεύγουν της ενδοοικογενειακής βίας.
Από τότε που κατέλαβαν τον έλεγχο του Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν, παρά τις αρχικές δημόσιες δεσμεύσεις για την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, εισήγαγαν πολιτικές συστηματικών διακρίσεων που παραβιάζουν τα δικαιώματά τους.
Γυναίκες σε όλο το Αφγανιστάν αντέδρασαν σε αυτή την καταστολή με ένα κύμα διαμαρτυριών. Σε απάντηση, οι Ταλιμπάν στόχευσαν διαδηλωτές με παρενόχληση και κακοποίηση, αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις, εξαναγκαστικές εξαφανίσεις και σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια.
Η Διεθνής Αμνηστία βασίζει την έκθεσή της, την οποία τιτλοφορεί Death in Slow Motion («Θάνατος σε αργή κίνηση»), σε συνεντεύξεις με περισσότερες από εκατό γυναίκες και κορίτσια στο Αφγανιστάν, που αποκαλύπτουν πως οι Ταλιμπάν απειλούν, συλλαμβάνουν, φυλακίζουν, βασανίζουν και «εξαφανίζουν» γυναίκες που τολμούν να αμφισβητήσουν τους περιορισμούς τους.
Η έρευνα διεξήχθη από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως τον Ιούνιο του 2022 και περιλαμβάνει συνεντεύξεις με 90 Αφγανές γυναίκες και 11 κορίτσια, ηλικίας μεταξύ 14 και 74 ετών, που ζουν σε 20 από τις 34 επαρχίες του Αφγανιστάν.
Δεσμοφύλακες «έρχονταν στο κελί μου και μου έδειχναν φωτογραφίες της οικογένειάς μου. Επαναλάμβαναν ‘Μπορούμε να τους σκοτώσουμε, όλους, και δεν θα μπορείτε να κάνετε τίποτα… Μην κλάψετε, μην κάνετε σκηνή. Αφού διαμαρτυρηθήκατε, θα έπρεπε να περιμένατε τέτοιες μέρες’, αφηγείται διαδηλώτρια που συνελήφθη και κρατήθηκε για αρκετές ημέρες το 2022.
Δύο γυναίκες είπαν ότι μετά τη δημοσίευση φωτογραφιών με τα τραύματα μια φίλης τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα μέλη των Ταλιμπάν ανέπτυξαν μια νέα στρατηγική για να τους εμποδίσουν να δείξουν δημόσια τα τραύματά τους.
Μία από τις γυναίκες είπε στη Διεθνή Αμνηστία: «Μας χτυπούσαν στο στήθος και ανάμεσα στα πόδια μας. Μας το έκαναν αυτό για να μην μπορούμε να το δείξουμε στον κόσμο. Ένας στρατιώτης που περπατούσε δίπλα μου με χτύπησε στο στήθος μου και μου είπε: «Μπορώ να σε σκοτώσω αυτή τη στιγμή και κανείς δεν θα πει τίποτα». Αυτό συνέβαινε κάθε φορά που βγαίναμε έξω: μας πρόσβαλλαν – σωματικά, λεκτικά και συναισθηματικά».
Οι κρατούμενες δήλωσαν πως είχαν ανεπαρκή πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό, εξαερισμό, προϊόντα υγιεινής και υγειονομική περίθαλψη. Για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους, οι γυναίκες αναγκάστηκαν να υπογράψουν συμφωνίες ότι αυτές και τα μέλη της οικογένειάς τους δεν θα διαμαρτυρηθούν ξανά, ούτε θα μιλούσαν δημόσια για τις εμπειρίες τους στην κράτηση.
Μια φοιτήτρια πανεπιστημίου, η οποία κρατήθηκε το 2022, είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι την απείλησαν και την ξυλοκόπησαν αφού συνελήφθη διότι εμφανίστηκε δημόσια με άνδρα που δεν θεωρείτο «μαχράμ», δηλαδή άνδρας «κηδεμόνας» της.
Είπε ότι τα μέλη των Ταλιμπάν «άρχισαν να μου κάνουν ηλεκτροσόκ… στον ώμο, στο πρόσωπο, στο λαιμό μου, όπου μπορούσαν… Με αποκαλούσαν πόρνη [και] σκύλα… Αυτός που κρατούσε το όπλο είπε, «Θα σε σκοτώσω, και κανείς δεν θα μπορέσει να βρει το σώμα σου».
Η Διεθνής Αμνηστία υπογραμμίζει επίσης ότι οι γάμοι παιδιών αυξάνονται ξανά ραγδαία υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν. Η φτώχεια, η ξηρασία, η στέρηση της πρόσβασης στην παιδεία είναι οι κυριότεροι παράγοντες για την εξάπλωση του φαινομένου.
Η ΜΚΟ, που εδρεύει στη Βρετανία, καλεί τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσει σε αυτές τις παραβιάσεις επιβάλλοντας στοχευμένες κυρώσεις και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε ηγέτες του καθεστώτος των Ταλιμπάν.
«Οι Ταλιμπάν στερούν εσκεμμένα από εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια τα ανθρώπινα δικαιώματά τους» και τις μετατρέπουν σε θύματα «συστηματικών διακρίσεων», συνοψίζει η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, Ανιές Καλαμάρ, τονίζοντας ότι «αν η διεθνής κοινότητα μείνει άπρακτη, θα πρόκειται για εγκατάλειψη των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν και υπονόμευση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παντού».
