«Διαστάσεις χιονοστιβάδας» λαμβάνει το σκάνδαλο των υποκλοπών για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με νέο ρεπορτάζ του Politico το οποίο επανέρχεται στο ζήτημα, καθώς το κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης διαφαίνεται ζοφερό, με την τελευταία να απορρίπτει την επιχειρηματολογία επιπέδου «τὰ ἐν οἴκῳ μὴ ἐν δήμῳ» που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση προκειμένου να πείσει τις ευρωπαϊκές δυνάμεις πως δεν θα πρέπει να εμπλακούν στο ζήτημα.
Όπως επισημαίνεται στο ρεπορτάζ που φέρει την υπογραφή της Antoaneta Roussi, «το ελληνικό έπος παρακολουθείται στενά από τις Βρυξέλλες», με μέλη του Ευρωκοινοβουλίου να υπογραμμίζουν πως πρόκειται για ζήτημα δημοκρατίας και θεμελιωδών δικαιωμάτων και όχι εθνικής ασφάλειας, όπως πασχίζει να πείσει ο πρωθυπουργός, αρνούμενος να εξηγήσει έστω και το επιχείρημα πίσω από τους λόγους που υπαγόρευσαν την παρακολούθηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.
Ως σημαντικό πρόβλημα καταδεικνύεται παράλληλα από τους ευρωβουλευτές η απουσία νομικών κατευθυντήριων γραμμών για τη χρήση της τεχνολογίας σε επίπεδο ΕΕ, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να ανάγουν ό,τι επιθυμούν σε «ζήτημα εθνικής ασφάλειας», με το περιεχόμενο του όρου να διαφοροποιείται δραστικά μεταξύ των χωρών. Την ίδια ώρα, οι κυβερνητικές πρακτικές συγκρίνονται με αυτές των κυβερνήσεων της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, με την Ελλάδα να κατηγορείται πως «επιχειρεί να κρύψει το θέμα “κάτω από το χαλί”, παίζοντας το “χαρτί” της εθνικής ασφάλειας» και τους ευρωβουλευτές να απαιτούν την ουσιαστική παρέμβαση της Κομισιόν.
*To άρθρο μεταφράστηκε αυτούσιο από τον ιστότοπο του POLITICO όπου δημοσιεύτηκε αρχικά:
«Η δημοκρατία και το κράτος δικαίου διακυβεύονται», υπογραμμίζει η ευρωβουλεύτρια Σάσκια Μπρίκμοντ (Saskia Bricmont).
Η Ευρωβουλή απορρίπτει την αυστηρά διατυπωμένη σύσταση της Ελλάδας περί μη ανάμειξης των Βρυξελλών σε ένα σκάνδαλο υποκλοπών, το οποίο παίρνει διαστάσεις χιονοστιβάδας.
Η αναταραχή σχετικά με το ζήτημα των υποκλοπών στην Ελλάδα κλιμακώθηκε δραματικά στις 5 Αυγούστου, όταν δύο κορυφαία στελέχη της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη απομακρύνθηκαν, αφότου αποκαλύφθηκε ότι οι συνομιλίες του επικεφαλής του κεντροαριστερού κόμματος του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, είχαν υποκλαπεί μέσω του τηλεφώνου του. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη παραδέχτηκε ότι ενήργησε λανθασμένα, ωστόσο ισχυρίστηκε ότι η υποκλοπή έγινε νόμιμα από την εθνική υπηρεσία πληροφοριών (ΕΥΠ), αν και εξακολουθεί να αρνείται να εξηγήσει τους λόγους επικαλούμενη την εθνική ασφάλεια.
Θολώνοντας τα νερά, περίπου την ίδια εποχή επιχειρήθηκε εκ νέου παγίδευση του τηλεφώνου του Ν. Ανδρουλάκη με το παράνομο λογισμικό που ονομάζεται Predator, ωστόσο η Αθήνα αρνείται σθεναρά την οποιαδήποτε σύνδεση των μυστικών υπηρεσιών της με την εν λόγω ενέργεια.
Καθώς το σκάνδαλο έπαιρνε διαστάσεις, η Ελλάδα δήλωσε ότι θα ήταν ευτυχής να συνεργαστεί με τις Βρυξέλλες «σε πνεύμα συνεργασίας», αρνούμενη ωστόσο το ότι το ζήτημα θα μπορούσε να αποτελέσει ικανή αιτία για παρέμβαση της ΕΕ. Απαντώντας σε επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία έθετε ερωτήματα σχετικά με τις υποκλοπές, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, Ιωάννης Βράιλας, σημείωσε στις 2 Αυγούστου ότι είναι «εξαιρετικά αμφισβητήσιμο» αν κάποιο από τα σημεία που έθεσαν οι Βρυξέλλες εμπίπτει στην αρμοδιότητα της ΕΕ. Στη συνέχεια μάλιστα επέπληξε την Επιτροπή για υπερβολική ευπιστία σε δημοσιεύματα σχετικά με ένα ζήτημα εθνικής ασφάλειας, υποδεικνύοντας ότι οι Βρυξέλλες θα πρέπει να αποφεύγουν να «υιοθετούν βιαστικά επί λέξει» δημοσιεύματα από πολιτικά μέσα ενημέρωσης «που δεν διακρίνονται πάντα για την ακρίβεια και την αντικειμενικότητά τους».
Η επιστολή του Ι. Βράιλα, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 24 Αυγούστου προκάλεσε την αντίδραση της ευρωβουλεύτριας Σόφι ιν’τ Βελντ (Sophie in ‘t Veld), η οποία μέσω ανάρτησής της στο Twitter αντέτεινε ότι το ελληνικό σκάνδαλο αποτελεί «σε μεγάλο βαθμό αρμοδιότητα της ΕΕ». Η Ολλανδή ευρωβουλεύτρια κατήγγειλε ότι η υπόθεση θα μπορούσε να συνιστά παραβίαση νόμων της ΕΕ, όπως ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (ναυαρχίδα της ΕΕ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής) και πως θα βρισκόταν επίσης στο στόχαστρο της ΕΕ για τη στοχοποίηση του Ν. Ανδρουλάκη, ο οποίος είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ερωτηθείς αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ικανοποιημένη από την απάντηση της Ελλάδας, ο εκπρόσωπος Κρίστιαν Βίγκαντ παραδέχθηκε ότι η εθνική ασφάλεια συνιστά αποκλειστική αρμοδιότητα της Ελλάδας, αλλά, στην ίδια κατεύθυνση με την ‘t Veld, υπογράμμισε την ανάγκη η Αθήνα «να σεβαστεί το δίκαιο της ΕΕ και τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου».
«Λάβαμε την απάντηση των ελληνικών αρχών και την εξετάζουμε. Η Επιτροπή συλλέγει πληροφορίες σχετικά με την αναφερόμενη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού, όπως το Pegasus/Predator, και την πιθανή αλληλεπίδραση μεταξύ των κανόνων της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων και του εθνικού πλαισίου ασφαλείας και θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε πολύ στενά το θέμα αυτό» διευκρίνισε.
Πρώτα το Pegasus, τώρα το Predator
Το ελληνικό έπος παρακολουθείται στενά στις Βρυξέλλες, εν μέρει επειδή οι αξιωματούχοι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διενεργούν ήδη έρευνα για τη χρήση του λογισμικού Pegasus, το οποίο έχει βρεθεί στο επίκεντρο σκανδάλων σε χώρες της ΕΕ, όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Ισπανία.
Οι Βρυξέλλες πασχίζουν να απαντήσουν σε ένα δύσκολο αλλά και γνώριμο ερώτημα: Πώς μπορούν να αποτρέψουν τις παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ από τις υπηρεσίες πληροφοριών και ασφάλειας σε εθνικό επίπεδο χωρίς να θίγουν την αυστηρή κυριαρχία των κυβερνήσεων σε θέματα εθνικής ασφάλειας; Αρκετοί αξιωματούχοι της Κομισιόν αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο που η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ σχεδιάζει να αμφισβητήσει την Αθήνα αναφορικά με τις πρόσφατες αποκαλύψεις.
Αποτελεί συνήθη πρακτική των κυβερνήσεων που δέχονται πυρά για τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού όπως το Pegasus να συστήνουν στους αξιωματούχους της ΕΕ να κάνουν πίσω, ισχυριζόμενες ότι οι παραβιάσεις είναι νόμιμες.
Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές φαίνεται πως δεν πείθονται, επισημαίνοντας ότι στι στόχαστρο των λογισμικών παρακολούθησης τίθενται και πολιτικοί αντίπαλοι, όχι μόνο απειλές για την ασφάλεια.
Η Σ. Μπρίκμοντ, Βελγίδα ευρωβουλεύτρια με το κόμμα των Πρασίνων, η οποία συμμετέχει στην επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διερεύνηση του κατασκοπευτικού λογισμικού, γνωστή και ως PEGA, δήλωσε ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί τώρα την ίδια «συνταγή» με την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Ισπανία, προσπαθώντας να κρύψει το θέμα «κάτω από το χαλί», παίζοντας το «χαρτί» της εθνικής ασφάλειας.
«Αυτό για μένα είναι εντελώς απαράδεκτο, διότι διακυβεύονται η δημοκρατία και το κράτος δικαίου», δήλωσε.
Η ίδια χαρακτήρισε ως «αδύναμη» την απάντηση της Κομισιόν και δήλωσε ότι ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, έχει υποχρέωση να διασφαλίσει ότι οι αξίες της ΕΕ και η ασφάλεια των πολιτών γίνονται σεβαστές.
Ο Τζόρντι Σολέ (Jordi Solé), ισπανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων, συμφώνησε, προσθέτοντας ότι στις περιπτώσεις των σκανδάλων κατασκοπείας δεν τίθεται μόνο θέμα εθνικής ασφάλειας αλλά και θεμελιωδών δικαιωμάτων, με εκλεγμένα πολιτικά πρόσωπα να στοχοποιούνται λόγω της θέσης τους.
«Το ζήτημα αξίζει μια ισχυρότερη αντίδραση από όλους, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», δήλωσε ο Τζ. Σολέ.
Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του Κοινοβουλίου, η Σ. Μπρίκμοντκάλεσε τα ευρωπαϊκά κόμματα να παραμερίσουν τις κομματικές τους σχέσεις και να αντιμετωπίσουν κάθε υπόθεση με αμεροληψία.
Άλλος ευρωβουλευτής που συμμετέχει στην επιτροπή PEGA, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, δήλωσε ότι το πρόβλημα είναι η απουσία νομικών κατευθυντήριων γραμμών για τη χρήση της τεχνολογίας σε επίπεδο ΕΕ, πράγμα που σημαίνει ότι οι βουλευτές έχουν την ευθύνη να παράσχουν μια τέτοια οδηγία για να διατηρηθεί η δημοκρατία στις χώρες-μέλη του μπλοκ.
«Εάν δεν υφίστανται νομικοί δείκτες, τα κράτη μέλη μπορούν να εντάξουν ό,τι θέλουν στο πλαίσιο της “εθνικής ασφάλειας”, όρος που διαφοροποιείται δραστικά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο» δήλωσε. «Δεν είναι εθνική υπόθεση, είναι ευρωπαϊκή».
Επιμέλεια κειμένου: Χριστίνα Χελά
Διαβάστε παρακάτω περισσότερα δημοσιεύματα του Διεθνούς Τύπου για το σκάνδαλο των υποκλοπών:
- Guardian: Πρόσθετη πίεση για τον πρωθυπουργό το ελληνικό «Watergate»
- Reuters: Ήρθε η ώρα να ανησυχήσουμε ξανά για την Ελλάδα
