Τις προηγούμενες μέρες η υπό τον Έντι Ράμα κυβέρνηση της Αλβανίας αποφάσισε να διακόψει εντελώς τις διπλωματικές σχέσεις με το Ιράν. Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες ήταν τουλάχιστον τεταμένες από το 2012, λόγω της απόφασης των Τιράνων να δεχθούν την φιλοξενία της ιρανικής αντικαθεστωτικής οργάνωσης Μοτζαχεντίν-ε-Χαλκ (ΜΕΚ) επί αλβανικού εδάφους.
Η οργάνωση αυτή, που ιδρύθηκε την δεκαετία του ’60 και στην ηγεσία του έχει σήμερα το ζεύγος των Μασούντ και Μαριάμ Ρατζαβί, αποτελεί ένα ιδιόμορφο ισλαμο-μαρξιστικό μόρφωμα με σημαντική συμμετοχή στην Ιρανική Επανάσταση για την ανατροπή του Σάχη. Σύντομα ωστόσο ήρθε σε σύγκρουση με την Ισλαμική Δημοκρατία που εγκαθίδρυσε ο Χομεϊνί, αποτέλεσε αντικείμενο σκληρών διώξεων, στις οποίες απάντησε με τρομοκρατικές επιθέσεις, και εντέλει μετακίνησε τα ένοπλα στελέχη της στο γειτονικό Ιράκ, ενώ αυτό βρισκόταν σε πόλεμο με το Ιράν, λαμβάνοντας μέρος τόσο στις πολεμικές επιχειρήσεις, όσο και στην καταστολή της εξέγερσης κατά του Σαντάμ Χουσεΐν το 1991. Μετά την κατάληψη του Ιράκ από τους Αμερικανούς το 2003 οι ΜΕΚ ήρθαν σε συμφωνία με τις ΗΠΑ, μολονότι έως τότε είχαν χαρακτηρισθεί τρομοκρατική οργάνωση από τη Δύση, και στους μαχητές τους προσφέρθηκε το καθεστώς προστασίας αιχμαλώτων της σύμβασης της Γενεύης, ενώ η πολιτική τους ηγεσία παραμένει στη Γαλλία.
Η ιρανική ηγεσία αρέσκεται να ονοματίζει τους ΜΕΚ ως υπεύθυνους για κάθε αναταραχή ή τρομοκρατική επίθεση που σημειώνεται στο Ιράν – και μολονότι η οργάνωση στερείται ευρύτερης δημοφιλίας, δείχνει να διατηρεί ενεργά παράνομα δίκτυα εντός της χώρας, πιθανότατα συνεργαζόμενα με ξένες μυστικές υπηρεσίες.
Μετά το χάος που δημιούργησε η αμερικανική εισβολή και ειδικά αφότου την εξουσία στη Βαγδάτη κατέλαβαν σταδιακά σιιτικά κόμματα φιλικά προσκείμενα στο Ιράν, η εκεί παραμονή των μαχητών των ΜΕΚ κρίθηκε επισφαλής. Ως εκ τούτου, το 2012 αποφασίστηκε η μεταφορά τους στην Αλβανία – συγκεκριμένα σε στρατόπεδο στην περιοχή Μάνεζ, μερικά χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Τιράνων, απ’ όπου διεξάγουν μέσω διαδικτύου αγώνα εναντίον της ιρανικής κυβέρνησης.
Τον Ιούλιο του 2022 η Αλβανία κατήγγειλε το Ιράν για σειρά κυβερνοεπιθέσεων από χάκερς. Η ζημιά στα συστήματα της αλβανικής κυβέρνησης ήταν τόσο σοβαρή που χρειάστηκε επέμβαση από ειδικούς της Μicrosoft και της αμερικάνικης κυβέρνησης για να επανέλθουν αυτά σε λειτουργία. Τότε είχε σημάνει συναγερμός και στο ΝΑΤΟ καθώς η Αλβανία είναι μέλος της συμμαχίας και υπήρξε φόβος για διαρροή διαβαθμισμένων αρχείων. Ως απάντηση σε αυτή την επίθεση η Αλβανία είχε απελάσει Ιρανούς διπλωμάτες, χωρίς ωστόσο να διακόψει εντελώς τις διπλωματικές σχέσεις. Γιατί λοιπόν τα Τίρανα επιλέγουν να το πράξουν τώρα; Ο λόγος φαίνεται πως έχει να κάνει με πιθανή νέα κυβερνοεπίθεση εναντίον των ΜΕΚ, οι οποίοι φαίνεται να είναι εκ των πρωταγωνιστών στην ιντερνετική προπαγάνδα των τελευταίων ημερών, μέσω λογαριασμών με IP στην Αλβανία, για την αναταραχή που προκάλεσε στο Ιράν ο θάνατος της Μαχσά Αμίνι.
Σε ερώτηση που δέχθηκε ο Έντι Ράμα από δημοσιογράφο του Spiegel υπεραμύνθηκε της απόφασής του να φιλοξενήσει τους Μοτζαχεντίν-ε-Χαλκ στην χώρα του, δηλώνοντας πως «η Αλβανία έχει μια περήφανη παράδοση στην προστασία ανθρώπων που κινδυνεύουν. Και η στρατηγική συμμαχία μας με τις ΗΠΑ δεν μπορεί απλώς να σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον έχει πάντα την υποστήριξή μας. Μερικές φορές πρέπει να βοηθήσουμε και τις ΗΠΑ εμπράκτως. Οι Αλβανοί οφείλουν πολλά στους Αμερικανούς».
Να θυμίσουμε εδώ πως η Αλβανία ήταν η χώρα που είχε προτιμηθεί το 2013 και για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας, κάτι που τελικά δεν προχώρησε ύστερα από αντίδραση του λαϊκού παράγοντα για τις πιθανές συνέπειες μιας τέτοιας ενέργειας. Επίσης η Αλβανία αυτή τη στιγμή είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφάλειας του ΟΗΕ ως μη μόνιμο μέλος για το διάστημα 2022-2023.
