Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ψήφισε να μην συζητηθεί η μεταχείριση των Ουιγούρων και άλλων, κυρίως μουσουλμανικών, μειονοτήτων στη βορειοδυτική περιοχή Σιντζιάνγκ της Κίνας, παρότι η Ύπατη Αρμοστεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού, έχει καταλήξει στο πόρισμά του ότι η κλίμακα των εικαζόμενων παραβιάσεων εκεί, μπορεί να ισοδυναμεί με «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Η πρόταση για συζήτηση επί του θέματος απορρίφθηκε με 19 ψήφους έναντι 17, με 11 χώρες να απέχουν από την ψηφοφορία, την Κίνα να χαιρετίζει την απόφαση και άλλες χώρες να κάνουν λόγο για «επαίσχυντη» εξέλιξη.
Πολλοί από αυτούς που ψήφισαν «όχι» ήταν χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία, όπως η Ινδονησία, η Σομαλία, το Πακιστάν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ. Μεταξύ των 11 χωρών που απείχαν ήταν η Ινδία, η Μαλαισία και η Ουκρανία.
«Πρόκειται για μια νίκη για τις αναπτυσσόμενες χώρες και μια νίκη αλήθειας και δικαιοσύνης», έγραψε στο Twitter η εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων της Κίνας Χούα Τσουνγίνγκ. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα για να επινοηθούν ψέματα και να γίνουν όχημα παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών», τόνισε.
Ο ΟΗΕ αποκάλυψε για πρώτη φορά την ύπαρξη ενός δικτύου κέντρων κράτησης στη Σιντζιάνγκ το 2018, λέγοντας ότι τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Ουιγούροι και άλλες εθνοτικές μειονότητες κρατούνται. Η Κίνα αργότερα παραδέχτηκε ότι υπήρχαν στρατόπεδα στην περιοχή, αλλά είπε ότι ήταν κέντρα κατάρτισης επαγγελματικών δεξιοτήτων απαραίτητα για την αντιμετώπιση του «εξτρεμισμού».
Εν μέσω διαρροών επίσημων κυβερνητικών εγγράφων, ερευνών από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακαδημαϊκούς, και μαρτυρίες από τους ίδιους τους Ουιγούρους, η Κίνα άσκησε σκληρές πιέσεις για να αποτρέψει οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα για την κατάσταση στην περιοχή.
Η πρώην Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία ζήτησε για πρώτη φορά για «απεριόριστη» πρόσβαση στην περιοχή το 2018, επιτράπηκε να την επισκεφθεί τον Μάιο και η έκθεσή της μετά από πολλές αναβολές δόθηκε στη δημοσιότητα στις 31 Αυγούστου, λίγα μόλις λεπτά πριν από την λήξη της θητείας της.
Αν και δεν ανέφερε τη λέξη «γενοκτονία», διαπίστωσε ότι είχαν διαπραχθεί «σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και είπε ότι «η έκταση της αυθαίρετης και μεροληπτικής κράτησης μελών των Ουιγούρων και άλλων, κατά κύριο λόγο μουσουλμανικών, ομάδων… μπορεί να συνιστά διεθνές έγκλημα, συγκεκριμένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που ζήτησαν τη συζήτηση, καταδίκασαν την τελευταία ψηφοφορία στον ΟΗΕ.
«Η αδράνεια υποδηλώνει επαίσχυντα ότι ορισμένες χώρες είναι υπεράνω ελέγχου και επιτρέπεται να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα ατιμώρητα», δήλωσε η Μισέλ Τέιλορ, εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. «Καμία χώρα που εκπροσωπείται εδώ σήμερα δεν έχει τέλειο ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καμία χώρα, ανεξάρτητα από το πόσο ισχυρή και αν είναι, δεν πρέπει να αποκλειστεί από τις συζητήσεις του Συμβουλίου — αυτό περιλαμβάνει τη χώρα μου, τις Ηνωμένες Πολιτείες, και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας».
Σε μια έντονα διατυπωμένη δήλωση, η Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Άγκνες Καλαμάρ είπε ότι η απόφαση προστατεύει τους δράστες και όχι τα θύματα των καταχρήσεων.
«Το να καταψηφίσουν τα κράτη μέλη του Συμβουλίου ακόμη και να συζητήσουν μια περίπτωση όπου ο ίδιος ο ΟΗΕ λέει ότι μπορεί να έχουν συμβεί εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας αποτελεί χλεύη για όλα όσα υποτίθεται ότι υποστηρίζει το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι «το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ απέτυχε να διατηρήσει τη βασική του αποστολή, η οποία είναι να προστατεύει τα θύματα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παντού, ακόμη και σε μέρη όπως το Σιντζιάνγκ».
