Στον προσωρινά έγκλειστο ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Λευκορωσία, Άλες Μπιαλιάτσκι, τη ρωσική ομάδα Memorial και την ουκρανική οργάνωση «Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες», απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης για το 2022 από τη Νορβηγική Επιτροπή.
Η πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, Μπέριτ Ρέις-Άντερσεν, δήλωσε ότι οι κριτές ήθελαν να τιμήσουν «τρεις εξέχοντες πρωταθλητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της ειρηνικής συνύπαρξης στις γειτονικές χώρες Λευκορωσία, Ρωσία και Ουκρανία».
«Μέσα από τις συνεχείς προσπάθειές τους υπέρ των ανθρώπινων αξιών, του αντιμιλιταρισμού και των αρχών του δικαίου, οι φετινοί βραβευθέντες αναζωογόνησαν και τίμησαν το όραμα του Άλφρεντ Νόμπελ για την ειρήνη και την αδελφότητα μεταξύ των εθνών, ένα όραμα που χρειάζεται περισσότερο στον κόσμο σήμερα», πρόσθεσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο Όσλο. Ερωτηθείσα σχετικά η κ. Άντερσεν αρνήθηκε ότι είναι μια βράβευση που θέλει να στείλει ένα μήνυμα προς τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Δεν είναι ένα βραβείο εναντίον κάποιου, αλλά ένα βραβείο υπέρ των θετικών δράσεων», διευκρίνισε η πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ.
Ο 60χρονος Άλες Μπιαλιάτσκι είναι ο ιδρυτής του κέντρου Viasna (Άνοιξη) για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα του, τη Λευκορωσία, το 1996. Ένα κέντρο, το οποίο ιδρύθηκε μετά το πρώτο κύμα διαδηλώσεων κατά της ηγεσίας του προέδρου, Αλεξάντερ Λουκασένκο. «Ο Μπιαλιάτσκι έχει αφιερώσει τη ζωή του στην προώθηση της δημοκρατίας και της ειρήνης στη χώρα του», λέει η Νορβηγική Επιτροπή.
Συνελήφθη για πρώτη φορά το 2011 και εξέτισε ποινή φυλάκισης μέχρι το 2014 καθώς κρίθηκε ένοχος για φοροδιαφυγή. Ο ίδιος αρνήθηκε το σε βάρος του κατηγορητήριο. Συνελήφθη εκ νέου το 2020 και παραμένει στη φυλακή μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του.
Memorial από τη Ρωσία
Η οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial ιδρύθηκε το 1987 από ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην πρώην Σοβιετική Ένωση.
Κατά τη διάρκεια των πολέμων στην αποσχοσθείσα δημοκρατία της Τσετσενίας, η οργάνωση Memorial συγκέντρωνε πληροφορίες για παραβιάσεις και εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στον πληθυσμό από ρωσικές και φιλορωσικές δυνάμεις. Το 2009, η επικεφαλής του παραρτήματος της Memorial στην Τσετσενία, Νατάλια Εστεμιρόβα, φέρεται να δολοφονήθηκε εξαιτίας αυτης της δράσης της.
Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες στην Ουκρανία
Το Κέντρο Πολιτικών Ελευθεριών (CGS) ιδρύθηκε το 2007, όταν ηγετικά στελέχη οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε εννέα πρώην σοβιετικές δημοκρατίες αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια διασυνοριακή οργάνωση-ομπρέλα με επίκεντρο το Κίεβο.
Από την πρώτη ημέρα της ίδρυσής της η CGS παρακολουθεί και καταγραφεί πολιτικές διώξεις στη ρωσόφωνη Κριμαία, εγκλήματα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας στο ρωσόφωνο Ντονμπάς και διοργανώνει εκστρατείες για την αποφυλάκιση πολιτικών κρατουμένων από το Κρεμλίνο στις… ρωσόφωνες περιοχές!
Αποτελεί έκπληξη το φετινό ή το όποιο Νόμπελ Ειρήνης εδώ και χρόνια; Είναι αβάσιμη η όποια κριτική γίνεται στη Νορβηγική Επιτροπή για πολιτικές σκοπιμότητες; Ο νοών νοείτω. Πάντως, η μεγαλύτερη, έστω και για τους τύπους, σε διάρκεια εκεχειρία-κατάπαυση του πυρός σε εμπόλεμη περιοχή το έτος 2022 επετεύχθη στην Υεμένη.
Και να μην ξεχνάμε το βραβείο συνοδεύεται από… παγκόσμια καταξίωση, αναγνώριση και 10 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες (897.00 δολάρια).
