Σε συμφωνία επίλυσης των θαλάσσιων συνοριακών διαφορών τους ανακοίνωσαν σήμερα πως κατέληξαν σήμερα οι κυβερνήσεις Λιβάνου και Ισραήλ με τη μεσολάβηση του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα ενέργειας, Έιμος Χοκστάιν.
Η συμφωνία ανάβει το πράσινο φως για την έναρξη γεωτρήσεων στο ισραηλινό κοίτασμα Καρίς από την (ελληνικών συμφερόντων) εταιρία Energean.
Παράλληλα ανοίγει το δρόμο για την έναρξη γεωτρήσεων από το γαλλικό πολυεθνικό όμιλο Total στο κοίτασμα Κανά του Λιβάνου που έχει βυθιστεί από το φθινόπωρο του 2019 σε άσχημη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση.
Ο Ισραηλινός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Εγιάλ Χουλάτα δήλωσε ότι ικανοποιήθηκαν όλα τα αιτήματα της ισραηλινής πλευράς και έγιναν οι επιθυμητές αλλαγές. «Προστατεύσαμε τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ και είμαστε καθ’ οδόν για μία ιστορική συμφωνία» τόνισε χαρακτηριστικά.
Ο επικεφαλής Λιβανέζος διαπραγματευτής Μπου Σαάμπ μιλώντας σήμερα το πρωί στο Ρόιτερς ήταν αισιόδοξος ότι «εάν όλα πάνε καλά τότε οι προσπάθειες του Έιμος Χοκστάιν θα οδηγήσουν σε ιστορική συμφωνία». Η λιβανέζικη πολιτική και στρατιωτική οργάνωση, Χεζμπολάχ, από την άλλη, απέφυγε να σχολιάσει τις εξελίξεις.
Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες ισραηλινών ΜΜΕ, στο Ισραήλ δίνεται διεθνής αναγνώριση σε μία περιοχή πέντε χλμ ανοικτά των ακτών της βόρειας πόλης Ρος Χανίκρα και πέραν τούτου, τα ισραηλινά σύνορα θα ακολουθήσουν τη νότια άκρη της έως τώρα διαφιλονικούμενης θαλάσσιας συνοριακής «γραμμής 23».
Ο Λίβανος θα αξιοποιήσει τα οικονομικά πλεονεκτήματα της περιοχής βορείως του 23ου παραλλήλου συμπεριλαμβανομένου του κοιτάσματος Κανά, ενδεχομένως με ένα μικρό τίμημα αποζημίωσης προς το Ισραήλ για ένα τμήμα του κοιτάσματος που εμπίπτει στα ισραηλινά χωρικά ύδατα.
Γιατί πρόκειται για ιστορική συμφωνία
Η συμφωνία, που αναμένεται να υπογραφεί στις 20 τρέχοντος μηνός στην λιβανέζικη μεθοριακή πόλη Νακούρα (ακριβώς δύο χρόνια αφότου πρωτοξεκίνησαν οι πρώτες έμμεσες διαπραγματεύσεις των δύο χωρών με την αρχική και αποτυχημένη μεσολάβηση του ΟΗΕ) είναι ιστορική από αρκετές απόψεις.
Πρώτα από όλα αφορά δύο χώρες σε εμπόλεμη (από τεχνική άποψη) κατάσταση καθώς μετά τον πόλεμο του 2006 υπέγραψαν συμφωνία εκεχειρίας και όχι τερματισμού της σύρραξης.
Έπειτα, μπορεί να ανοίξει το δρόμο για να εισέλθουν νέοι πόροι στον κρατικό προϋπολογισμό του χρεοκοπημένου Λιβάνου. Αυτό το χρειάζεται ο λαός της χώρας απεγνωσμένα. Ωστόσο, εάν η εξέλιξη δεν συνοδευτεί σύντομα από σημαντικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις ελλοχεύει ο κίνδυνος τα όποια έσοδα από το φυσικό αέριο ή το πετρέλαιο να πέσουν στη «μαύρη τρύπα» διαφθοράς της λιβανέζικης πολιτικο-οικονομικής ελίτ που εξακολουθεί να ζει πλουσιοπάροχα παρά την άσχημη κατάσταση στην οποία ζει το 96% του λαού της χώρας. Με λίγα λόγια υπάρχει ο σοβαρός κίνδυνος (και) στην περίπτωση του Λιβάνου να μην επωφεληθεί ο λαός αλλά η λιβανέζικη αστική τάξη και οι πανίσχυρες εταιρίες ενέργειας (βλέπε Τοτάλ) από τα πλούτη που θα φέρει η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων…
Η προς υπογραφή συμφωνία είναι παράλληλα και μία «νίκη» της λιβανέζικης πολιτικής και στρατιωτικής οργάνωσης της Χεζμπολάχ διότι εξαιτίας των δικών της αυστηρών προειδοποιήσεων (εν είδει τηλεσιγράφου που απηύθυνε το περασμένο καλοκαίρι προς το Ισραήλ και τις εταιρίες ενέργειας) και της βαρύτητας που έχει ως πολιτικο-στρατιωτικός οργανισμός αξιώσεων κατάφερε να επιταχύνει την διαδικασία διαπραγμάτευσης σε κατεύθυνση που να διασφαλίζει τα συμφέροντα του Λιβάνου. Σημερινό ρεπορτάζ της λιβανέζικης εφημερίδας Al-Akhbar που σχετίζεται με τη Χεζμπολάχ επικαλείται «διαρροές» από Ισραηλινούς αξιωματούχους που παραδέχονται πως επίσπευσαν την συμφωνία ακριβώς λόγω των προειδοποιήσεων της Χεζμπολάχ για επιδρομές σε υποδομές ενέργειας του Ισραήλ τόσο στο έδαφος, όσο και στη θάλασσα…
Από την άλλη θα πρέπει κανείς να επισημάνει ότι το Ισραήλ πιέζεται αυτό το διάστημα να αυξήσει την παραγωγή φυσικού αερίου, όχι μόνον για να ενισχύσει την κατάσταση της οικονομίας του σε μία φάση σκλήρυνσης της κατοχής σε βάρος του παλαιστινιακού λαού και αύξησης των εισερχόμενων ροών Εβραίων εποίκων. Αλλά και διότι θέλει να αξιοποιήσει την παρούσα γεωπολιτική συγκυρία ώστε να βάλει στο χέρι ένα μέρος των (διψασμένων για ενέργεια) ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας.
Σε κάθε περίπτωση και εάν δεν παρουσιαστούν επιπλοκές ή εμπλοκές την τελευταία στιγμή ή κατά την φάση πρακτικής εφαρμογής τής κατά τη διάρκεια των γεωτρήσεων, η εξέλιξη θα μπορούσε να προλειάνει το έδαφος και για μία συμφωνία τερματισμού του πολέμου του 2006 μεταξύ των δύο χωρών. Και ποιος ξέρει; Εάν οι συγκυρίες και η σύγκλιση σημαντικών γεωπολιτικών συμφερόντων το επιβάλλουν, τότε δεν αποκλείεται να βρεθούμε τα επόμενα χρόνια μπροστά σε μία ακόμη συμφωνία του Αβραάμ που θα δημιουργήσει δυναμική νέων δεδομένων και καταστάσεων στην (έως τώρα) εύφλεκτη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
