Ο πρόσφυγας Ροχίνγκια Νουρ Καμάλ βρήκε μια συμπονετική υποδοχή στο Μπαγκλαντές όταν διέφυγε από τους στρατιώτες που κατέστρεψαν το χωριό του στην Μιανμάρ, αλλά πέντε χρόνια αργότερα, η εχθρότητα που αντιμετωπίζει ως πρόσφυγας, τον κάνει να σκέφτεται μια επικίνδυνη επιστροφή.
Πολλά έχουν αλλάξει από τότε που αυτός και 750.000 ακόμα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας, επιζώντες μιας φρικτής επιχείρησης καταστολής που ερευνάται από τον ΟΗΕ ως γενοκτονία, δραπέτευσαν από τη γειτονική Μιανμάρ.
Τότε, χιλιάδες κάτοικοι του Μπαγκλαντές, εξοργισμένοι από την αντιμουσουλμανική βία, διέσχισαν όλη τη χώρα για να φτάσουν στα σύνορα και να μοιράσουν τρόφιμα και φάρμακα στους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες.
Ωστόσο, η κοινή γνώμη έχει σκληρύνει μετά από χρόνια άκαρπων προσπαθειών για τη διαπραγμάτευση μιας ασφαλούς επιστροφής των Ροχίνγκια στην Μιανμάρ, που απομακρύνθηκε ακόμα περισσότερο μετά την επιβολή του πραξικοπήματος, με τα μέσα ενημέρωσης και τους πολιτικούς να κατηγορούν συχνά τους πρόσφυγες για διακίνηση ναρκωτικών και εμπλοκή με την τρομοκρατία.
«Υπάρχει τόσο μίσος μεταξύ των ντόπιων εδώ που ανησυχώ ότι μπορεί να προκαλέσει βία ανά πάσα στιγμή», λέει ο Καμάλ, μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο, από το κατάλυμά του στους τεράστιους καταυλισμούς στα σύνορα του Μπαγκλαντές. «Καλύτερα να γυρίσουμε πίσω, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις σφαίρες. Αν πεθάνουμε, τουλάχιστον θα μας θάψουν στη μητέρα πατρίδα.», προσθέτει.
Το Μπαγκλαντές αγωνίστηκε να υποστηρίξει τον τεράστιο προσφυγικό πληθυσμό, αλλά παρά την οικονομική στήριξη του ΟΗΕ και άλλων ανθρωπιστικών οργανώσεων, η κατάσταση είναι δύσκολη. Τον περασμένο μήνα, η πρωθυπουργός της χώρας Σέιχ Χασίνα χαρακτήρισε τα στρατόπεδα των Ροχίνγκια «μεγάλο βάρος για την οικονομία της χώρας της και απειλή για την πολιτική σταθερότητα». «Εάν το πρόβλημα επιμείνει… μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα ολόκληρης της περιοχής», ανέφερε μιλώντας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
«Ντροπή για το Μπαγκλαντές»
Η δυσαρέσκεια είναι ευρέως διαδεδομένη στους κατοίκους του Μπαγκλαντές που ζουν σε περιοχές γειτονικές στους καταυλισμούς, οι οποίοι λένε ότι οι Ροχίνγκια έχουν ξεπεράσει τα όρια της φιλοξενίας.
«Είναι ντροπή για το Μπαγκλαντές», λέει χαρακτηριστικά στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αγιασούρ Ραχμάν, εκπρόσωπος τοπικής ομάδας της κοινωνίας των πολιτών που κάνει εκστρατεία κατά της παρουσίας των Ροχίνγκια. «Θα πρέπει να σταλούν αμέσως πίσω», λέει, κατηγορώντας τους πρόσφυγες ότι «άρπαξαν τις δουλειές» των ντόπιων.
Ο σχολιασμός για ζητήματα ασφάλειας στα προσφυγικά στρατόπεδα και δημοσιονομική επιβάρυνση, αποτελεί πλέον ένα από τα αγαπημένα θέματα πολλών μέσων ενημέρωσης.
Τον Αύγουστο, στην πέμπτη επέτειο της καταστολής που πυροδότησε την έξοδο των Ροχίνγκια από τη Μιανμάρ, μια δημοφιλής διαδικτυακή πύλη ειδήσεων δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης ρωτώντας: «Πόσο καιρό θα τιμωρείται το Μπαγκλαντές για την καλοσύνη του;», ενώ σε άλλο μέσο ενημέρωσης η παρουσία των Ροχίνγκια παρομοιάστηκε με «καρκινικό όγκο».
Οι αρνητικές απεικονίσεις των Ροχίνγκια από τα μέσα ενημέρωσης έχουν γίνει τόσο αχαλίνωτες που τράβηξαν την προσοχή της πρώην επικεφαλής των δικαιωμάτων του ΟΗΕ, Μισέλ Μπασελέ, η οποία περιόδευσε τη χώρα τον Αύγουστο ως μία από τις τελευταίες της πράξεις στην εξουσία. «Ανησυχώ πολύ για την αύξηση της ρητορικής κατά των Ροχίνγκια στο Μπαγκλαντές, τα στερεότυπα και τη μετατροπή τους σε αποδιοπομπαίο τράγο, ως πηγή εγκληματικότητας και άλλων προβλημάτων», είχε δηλώσει.
«Εμείς είμαστε τα θύματα»
Οι πρόσφυγες αναγνωρίζουν ότι η βία και η εγκληματική δραστηριότητα είναι υπαρκτές μέσα στο δίκτυο προσφυγικών στρατοπέδων, υποστηρίζοντας όμως ότι οι ίδιοι οι Ροχίνγκια που είναι τα κύρια θύματα.
Ο Στρατός Σωτηρίας του Arakan Rohingya (ARSA), μια ισλαμιστική μαχητική ομάδα που έχει συγκρουστεί με τον στρατό της Μιανμάρ στο παρελθόν, προσπάθησε να εδραιώσει τον έλεγχό του στα στρατόπεδα — ακόμη και δολοφονώντας ηγέτες της κοινωνίας των πολιτών που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την εξουσία του.Το νότιο Μπαγκλαντές αποτελεί επίσης πέρασμα για το περιφερειακό εμπόριο μεθαμφεταμίνης που προέρχεται από τη Μιανμάρ, και οι Ροχίνγκια στρατολογούνται συχνά ως μεταφορείς ναρκωτικών για τους σημαντικούς τοπικούς βαρώνους που ελέγχουν τα δίκτυα διανομής.
Το εμπόριο προϋπήρχε της εισροής Ροχίνγκια το 2017, αλλά οι πρόσφυγες λένε ότι παρόλα αυτά έχουν κατηγορηθεί σε μεγάλο βαθμό για τη διάδοση ναρκωτικών στο Μπαγκλαντές και έχουν καταδικαστεί ως εγκληματίες ανεξάρτητα από τη συμμετοχή τους.
«Από ένα εκατομμύριο ανθρώπους, υπάρχουν μια χούφτα εγκληματίες, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί την ενοχοποίηση ολόκληρης της κοινότητας προσφύγων», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο πρόσφυγας Ροχίνγκια, Aμντούλ Μανάν.
Η φτώχια φέρνει γκρίνια;
Είναι γεγονός πως, τους τελευταίους ειδικά μήνες, το Μπαγκλαντές πλήττεται από συνεχώς αυξανόμενες τιμές στα τρόφιμα και μακροχρόνιες διακοπές ρεύματος σε εθνικό επίπεδο που έχουν κατά καιρούς πυροδοτήσει βίαιες διαδηλώσεις.
Η χώρα υπέστη επίσης τις χειρότερες πλημμύρες των τελευταίων χρόνων, κατά τη διάρκεια του τελευταίου μουσώνα, με εκατομμύρια σπίτια πλημμυρισμένα και πολλά χωριά αποκομμένα από την υπόλοιπη χώρα.
Οι δυσκολίες που προέκυψαν βοήθησαν να διαβρωθεί το φιλανθρωπικό αίσθημα που κάποτε οδηγούσε τους ντόπιους να συρρέουν στους καταυλισμούς και να προσφέρουν βοήθεια στους πρόσφυγες.«Η συμπόνια που επιδείχθηκε το 2017 και τα επόμενα χρόνια έχει μειωθεί. Έχει αντικατασταθεί από ξενοφοβική ρητορική», δήλωσε ο Αλί Ριάζ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, ο οποίος έχει γράψει εκτενώς για την κρίση των Ροχίνγκια.
«Ο φόβος και το μίσος είναι τα βασικά χαρακτηριστικά», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Δυστυχώς, αυτά δεν είναι σε έλλειψη».
Πηγή: AFP
