O ηθοποιός, Δημήτρης Τσίκλης, που έκανε αίσθηση με την παρουσία του στις «Άγριες Μέλισσες» μιλά στο Κοσμοδρόμιο για την παράσταση «Το Χελιδόνι» στην οποία πρωταγωνιστεί, το θέατρο και το σινεμά.

Το θεατρικό έργο του Γκιλιέμ Κλούα «Το Χελιδόνι» αναφέρεται στην τρομοκρατική επίθεση στο μπαρ Pulse, τον Ιούνιο 2016, αλλά και στις τραγωδίες στο Μπατακλάν, στη Νίκαια, στη Βαρκελώνη, χωρίς να μένει στον τρόμο. Μπροστά στην Αμέλια και τον Ραμόν ανοίγονται δυο μονοπάτια: του μίσους και της απομόνωσης και το άλλο του διαλόγου και της κοινής διαδρομής.

Στο «Χελιδόνι» υποδύεσαι έναν ομοφυλόφιλο άνδρα, όπως και στις «Άγριες Μέλισσες» πέρυσι. Είναι υπό αυτή την έννοια ο ρόλος του Ραμόν η συνέχεια μιας δήλωσης;

Ενώ εγώ θέλω να κάνω πολύ διαφορετικούς ρόλους και πάντα πειραματίζομαι με πολύ διαφορετικά υλικά, κάπως ένιωθα ότι δεν ολοκληρώθηκε απόλυτα αυτό που ξεκίνησε με τον ρόλο του Λευτέρη. Είδα ότι υπάρχει ένα πολύ ανοιχτό και ευρύ πεδίο, οπότε βλέπω τον Ραμόν σαν συνέχεια του Λευτέρη. Με έναν τρόπο, είναι πολύ διαφορετικοί ως ιδιοσυγκρασίες, αλλά όταν είδα το τι αντίκτυπο έχει ο ρόλος του Λευτέρη, με συγκίνησε η στάση του κόσμου απέναντι σε αυτό, είδα ότι ακόμα δεν έχουμε ξεμπερδέψει με κάποια πράγματα, με την αποδοχή και με την ισότητα. Μου στέλνουν γράμματα, μηνύματα, με αγκαλιάζουν στον δρόμο, τις προάλλες ήρθε στο θέατρο μια κοπέλα και έκλαιγε και ένα αγόρι επίσης. Οπότε συνειδητοποιείς ότι είναι κάτι πολύ ισχυρό και επειδή ένιωσα ότι ο ρόλος δεν ολοκληρώθηκε απόλυτα με τον Λευτέρη ήθελα να κάνω τον Ραμόν. Γιατί έχουμε πολλά να πούμε ακόμα σαν κοινωνία.

Και να σου πω κάτι, το γεγονός ότι ο Παυλάκης και το θέατρο Μουσούρη με την Κατερίνα αποφάσισαν να ανεβάσουν αυτό το έργο στο συγκεκριμένο θέατρο το βρίσκω πολύ σπουδαίο! Αυτό είναι ακτιβισμός! Είναι μια ακτιβιστική πράξη το να πας σε ένα εμπορικό θέατρο που έχει ένα πολύ διαφορετικό κοινό, που έχει συνηθίσει σε πολύ διαφορετικά έργα τόσα χρόνια, και να πεις εγώ θα ανεβάσω αυτό το έργο! Είναι μια θέση αυτό το πράγμα, απέναντι σε παρά πολλά, απέναντι στην αγάπη στην αποδοχή στην ισότητα… και είμαι πολύ χαρούμενος!

Πάνω σε αυτό που είπες για την αποδοχή, ο Ραμόν επιζητά μέσα από το έργο την αποδοχή; Ή θέλει να πάρει και μια μικρή εκδίκηση, ότι δεν έχει ειπωθεί η ιστορία που θα ήθελε να ειπωθεί; Ότι έχει μείνει στην απέξω ας πούμε αυτό που τον ένωνε με τον Ντάνι και θέλει να πάει να το καταθέσει;

Γνώμη μου είναι ότι όταν μια συνθήκη είναι τόσο ακραία, αυτό που λέμε στην κόψη του ξυραφιού, συνυπάρχουν όλα μέσα σε αυτό. Δηλαδή υπάρχουν πτυχές του εαυτού του που νοιάζεται παρά πολύ την Αμέλια, την καταλαβαίνει, άλλες που δεν την καταλαβαίνει καθόλου, την κατηγορεί, γιατί αν εκείνη ήταν διαφορετική τα πράγματα θα ήταν αλλιώς τώρα. Είναι μια πολύ αμφιθυμική συνθήκη που υπάρχει μέσα του. Ας πούμε… ήταν παρά πολύ ωραίο όταν κάναμε τις πρόβες και ψάχναμε τον ρόλο, μου λέει ο σκηνοθέτης μας, ο Αντώνης Γαλέος, ένα πολύ ωραίο πράγμα το οποίο μου ξεκλείδωσε πολλά σε σχέση με τον χαρακτήρα. Μου λέει «αυτός ο χαρακτήρας δεν έχει ξεσπάσματα οργής, έχει ξεσπάσματα αγάπης και τρυφερότητας». Δηλαδή ενώ αυτός πάει να την κατηγορήσει εν μέρει, την νοιάζεται, με ένα τρόπο την αγαπάει γιατί είναι το μόνο κομμάτι ενεργό και ζωντανό από τη ζωή του Ντάνι. Αρχίζει και την καταλαβαίνει αρχίζει και τον τουμπάρει και περνάει ωραία μαζί της, συνδέεται! Και βλέπει ότι το τραύμα του, που είναι πολύ ανοιχτό, είναι και το δικό της όμως, και ενώνονται μέσα από τα τραύματα τους. Έχει πολύ ενδιαφέρον να δεις πώς εξελίσσεται η κάθε στιγμή.

Υπό αυτή την έννοια ο Ραμόν είναι το θετικό στοιχείο στην όλη υπόθεση, είναι αυτός που τραβάει την υπόθεση προς τα μπρος και δίνει το μήνυμα ότι εδώ σκοπός είναι η αποδοχή και η αγάπη.

Ναι, αν και ο πλέον βασικός χαρακτήρας στην παράσταση είναι ο Ντάνι. Ένας ήρωας που δεν υπάρχει επί σκηνής, υπάρχει η σκιά του, αλλά είναι όλα γύρω από τον Ντάνι, τα πάντα, από το πάτωμα, και τις πολυθρόνες μέχρι τις φωτογραφίες, όλα είναι ο Ντάνι. Είναι σαν η σκιά του Ντάνι να καθοδηγεί αυτούς τους ήρωες, να τους προχωράει στην εξέλιξή τους. Είναι πολύ περίεργο να παίζεις με έναν τρίτο παρτενέρ που δεν υπάρχει στην σκηνή… Αλλά σίγουρα ο Ραμόν την αποζητάει την αποδοχή. Ας πούμε στο όνομα του Ντάνι με κάποιο τρόπο. Γιατί ξέρει πόσο βασανίστηκε ο Ντάνι ή πόσοι άλλοι έχουνε βασανιστεί όπως περιγράφει στο συμβάν τότε στο Ορλάντο, και που δυστυχώς μάθαμε ότι έγινε και στην Μπρατισλάβα, πριν μια δυο βδομάδες.

Σε τι προβληματισμούς σε έχει βάλει η παράσταση, ποιο θα έλεγες ότι είναι το κύριο μήνυμά της αν κρίνεις από εσένα;

Αυτό που σκέφτομαι με το «Χελιδόνι», με κάνει κάθε μέρα να το αναρωτιέμαι, είναι ο πυρήνας του έργου και αυτό που διαπραγματεύεται είναι το πώς πραγματικά λέμε «σ’ αγαπώ». Το πώς πραγματικά είμαστε ανοιχτοί απέναντι στον άλλον αυτόν που κοιτάμε αυτή τη στιγμή. Ή το πόσο ανοιχτός είμαι, και με κάνει να σκέφτομαι τι κάνω και εγώ ως άνθρωπος και σε σχέση με την οικογένεια μου τους φίλους μου τους ανθρώπους με τους οποίους συνυπάρχω αλλά και κοινωνικά. Κάνω μια δουλειά. Γιατί ακριβώς την κάνω; Τι θέλω να πω μέσα από την δουλειά μου; Και πως εγώ μπορώ να παρακινήσω τον κόσμο, να τον τραβήξω και να ανοίξει ένας διάλογος. Δεν είναι ότι εγώ λέω κάτι σωστό και ο άλλος κάτι λάθος, αλλά πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο. Και μόνο έτσι θα προχωρήσει αυτή η κοινωνία. Άμα επαναπαυτούμε στην ιδέα ότι αυτοί είναι έτσι, τα Εξάρχεια είναι έτσι, οι ομοφυλόφιλοι είναι έτσι… δεν θα αλλάξει τίποτα. Είναι νέκρωση αυτό το πράγμα.

Περνάω πέρα από το θέατρο στο κομμάτι του κινηματογράφου. Μου έχεις πει ότι έχετε ξεκινήσει γυρίσματα για μια ταινία, τι ακριβώς ετοιμάζετε;

Λοιπόν, είναι μια ταινία μικρούς μήκους του Σταύρου Κωστόπουλου. Με τον Σταύρο γνωριστήκαμε πριν από κάποια χρόνια, όταν έκανε μια άλλη ταινία, εν τέλει δεν ευδοκίμησε εκείνη η συνεργασία, και τελικά συναντηθήκαμε στις «Άγριες Μέλισσες» που ήταν στο σκηνοθετικό team, και όταν τελειώσαμε μου είπε θέλω να κάνω μια ταινία και θέλω να είσαι εσύ ο ένας από τους κεντρικούς ήρωες. Είναι μια παρά πολύ απλή ταινία, είναι το πώς βλέπουμε τη ζωή δυο φίλων που έχουν μεγαλώσει κάπου κοντά στη θάλασσα. Και το πώς μεταπηδάμε από τη ρεαλιστική συνθήκη, που βρισκόμαστε εμείς αυτή τη στιγμή στη σουρεαλιστική δηλαδή μέσα στο μυαλό του ενός από τους δυο ήρωες. Δηλαδή τι μπορεί να δημιουργείται αυτή τη στιγμή ενώ εμείς μιλάμε, όλες αυτές τι εκρήξεις μέσα στον εγκέφαλό σου, τι μπορεί να σκέφτεσαι αυτή τη στιγμή που βλέπεις εμένα και συζητάμε και πίνουμε το τσάι μας, αυτές τις λεπτές γραμμές στις φιλίες των αγοριών. Και βλέπουμε μια ταινία να ακροβατεί ανάμεσα σε αυτά τα δυο πράγματα. Και δυο ήρωες οι οποίοι γνωρίζονται παρά πολλά χρόνια αλλά πάλι, όπως και στο «Χελιδόνι», δεν μιλάνε ανοιχτά ο ένας στον άλλον. Δείχνει το πόσο μπαίνουμε σε καλούπια κοινωνικά, ακόμα και στους δικούς μας ανθρώπους. Είναι ένα παιχνίδι μεταξύ σοβαρού και αστείου, δηλαδή κρατάμε μια βιτρίνα και σου λέω κάτι εγώ και το παίζω πολύ σοβαρός και καλά, αλλά σκέφτομαι κάτι άλλο.

Είναι πολύ δύσκολο και υποκριτικά είναι πολύ περίεργο και εξαιρετικά απαιτητικό σε επίπεδο μοντάζ. Εμπιστεύομαι όμως, παρά πολύ τον Σταύρο, και πιστεύω ότι θα βγει κάτι παρά πολύ ωραίο. Προς το παρόν πάει πολύ καλά, κάποια γυρίσματα είναι δύσκολα αλλά περνάμε πολύ ωραία. Συμπρωταγωνιστής μου είναι ο Δημήτρης ο Σέρφας, που είναι ένα παρά πολύ κάλο παιδί και ένας εξαιρετικός συνάδελφος.

Ποτέ υπολογίζετε να βγει στις οθόνες;

Η βλέψη είναι να πάει φεστιβαλικά του χρόνου, αλλά δεν ξέρω, το κομμάτι της παραγωγής δεν ξέρει κανείς πόσο θα κρατήσει.

Ναι, όσο έχω συζητήσει και με άλλους δημιουργούς η χρηματοδότηση είναι ένας παράγοντας που δημιουργεί προβλήματα και καθυστερήσεις.

Ακριβώς, είναι πολλά που είναι στη μέση, αλλά είμαι χαρούμενος, γιατί μου αρέσει παρά πολύ το σινεμά. Ο κινηματογράφος με μαγεύει παρά πολύ. Με μαγεύει το πόσο μπορεί να συνδυάσει την εικόνα, τον ήχο, τη μουσική, είναι σαν μια σύμπτυξη των τεχνών! Το λατρεύω και ως θεατής αλλά και ως δημιουργικός παράγοντας, σου μαθαίνει πράγματα για τον εαυτό σου και την κοινωνία που δεν φανταζόσουν. Μου αρέσει πολύ η διαδικασία.

Για παράδειγμα, είχαμε κάνει μια ταινία, το «Arranged life, unplanned dreams», και εκεί έπρεπε να υποδυθώ έναν Αιγύπτιο αλιεργάτη. Εγώ δεν το ήξερα, αλλά πριν παρά πολλά χρόνια στη χώρα μας ήρθε ένα πολύ μεγάλο κύμα Αιγυπτίων για να δουλέψουν και να ζήσουν ως αλιεργάτες, πολλοί έχουν εγκατασταθεί στη βόρεια Εύβοια. Πήγαμε λοιπόν στη βόρεια Εύβοια ώστε να υποδυθώ έναν Αιγύπτιο αλιεργάτη, ο οποίος δουλεύει μέσα σε ένα καΐκι, πουλάει ψάρια μέσα στην μέρα για ζήσει και να στείλει τα λεφτά πίσω στη γυναικά του και στο παιδί του στην Αίγυπτο. Και εκεί έπαθα σοκ. Ήταν μια ομάδα ανθρώπων που δεν είχα γνωρίσει ποτέ στη ζωή μου. Με έβαλαν στο καΐκι τους, ψάρεψα, έκανα μπάνιο εκεί που κάνουν και αυτοί, βγήκα να πουλήσω ψάρια ενώ ήμουν στο γύρισμα. Με έκανε να μπω σε μια διαδικασία τέτοια οπού ήταν τόσο συγκινητικό αυτό το πράγμα. Ήταν υπέροχο! Είχα ψαρέψει από μικρός με τον πάτερα μου, ήμουν πολύ μικρός 5 χρόνων, πηγαίναμε βράδια να ρίξουμε δίχτυα. Αλλά ξέρεις είναι μια πολύ διαφορετική συνθήκη το ότι πάω μια φορά στο τόσο με τον πάτερα μου για την πλάκα μας, και το ότι αυτοί οι άνθρωποι βγάζουν το ψωμί τους έτσι, και κοιμούνται ο ένας πάνω στον άλλον μέσα σε αυτό το καΐκι. Και σοκαρίστηκα, με έκανε να εκτιμήσω και παρά πολλά πράγματα που έχω σαν άνθρωπος στη ζωή μου.

Τι πιστεύεις για το σινεμά στην Ελλάδα;

Με θλίβει πολύ η κατάσταση του ελληνικού σινεμά, το οποίο δίνει έτσι δειλά δειλά κάποια βήματα ανάπτυξης, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει στήριξη στους ανθρώπους με όραμα. Στεναχωριέμαι επίσης πολύ για την πορεία του σινεμά, για το πώς ο ένας κινηματογράφος κλείνει μετά τον άλλο γιατί υπερισχύουν πλέον οι πλατφόρμες. Από ένα σημείο και μετά δεν αρκεί απλά η προσπάθεια και η θέληση κάποιων ανθρώπων, πρέπει να υπάρξει και βοήθεια από την κοινωνία από ανθρώπους ευεργέτες. Σε τι υστερούμε από άλλες χώρες που παράγουν κινηματογραφικά έργα; Και βλέπεις άλλοι άνθρωποι που κατάφεραν να ξεφύγουν από τη χώρα μας όπως ο Γιώργος Λάνθιμος που κατάφερε και βρήκε ένα πάτημα και του δίνεται το budget και κάνει τις ταινίες που θέλει με τους ορούς που θέλει και μεγαλουργεί. Εγώ λατρεύω τις ταινίες του Λάνθιμου, θεωρώ ότι είναι από τους μεγαλύτερους σύγχρονους δημιουργούς.

Το ζήτημα όμως είναι να κρατήσεις έναν Λάνθιμο εδώ.

Αυτό, ακριβώς! Γιατί πρέπει να τον διώχνουμε τον Λάνθιμο και να μην τον κρατάμε εδώ; Ζούσε παρά πολλά χρόνια στην Ελλάδα και επιστέφει συνεχώς. Έκανε πρόσφατα μια υπεροχή ταινία με χρηματοδότηση νομίζω της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στην Τήνο. Μια ταινία μικρού μήκους την «Βλήχη», με την Έμμα Στόουν… και έπαθα πλάκα! Η απεικόνιση του ελληνικού τοπίου και νησιού, της φύσης, η σχέση με τον άνθρωπο, ήταν υπέροχο το αποτέλεσμα, μιλάμε για αριστούργημα!

Άλλο ένα πρόβλημα που παρατηρώ πέρα από την έλλειψη χρηματοδότησης και στήριξης υπάρχει και έλλειψη εμπιστοσύνης, δηλαδή ποιος θα εμπιστευτεί χρηματοδοτικά και όχι μόνο ακόμη κι έναν κορυφαίο δημιουργό σαν τον Λάνθιμο; Μου φαίνεται πως εμείς στην Ελλάδα πάμε πάντα με την πεπατημένη, τι έχει πιάσει δηλαδή; Θα πάμε με αυτό. Δεν θα τολμήσουμε εύκολα μια φρέσκια ιδέα, ένα νέο άτομο που θέλει να προτείνει κάτι διαφορετικό. Πρέπει να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη και κοινωνικά και στην τέχνη. Να εμπιστευτούμε έναν ανθρώπου που θέλει να κάνει έναν μονόλογο ή μια εικαστική εγκατάσταση ας πούμε, να μην μπαίνουμε μονίμως στην διαδικασία ότι «μπορεί να μην πιάσει».

Ανοίγεις το μεγάλο ζήτημα το πόσο στηρίζεται ή ακριβέστερα δεν στηρίζεται ο πολιτισμός στην Ελλάδα.

Εμένα μου έκανε μεγάλη εντύπωση στην περίοδο του covid το πώς όλα κρίθηκαν ζωτικά ή απαραίτητα πέρα από την τέχνη! Δεν είναι προϊόν πολυτελείας η τέχνη, είναι ζωτικής σημασίας είναι ανάγκη για ζωή! Και είναι μέρος την κοινωνίας και της εξέλιξής της, δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό.

Στο θέατρο βλέπεις λιγότερη ή περισσότερη ανοιχτομυαλιά σε σχέση με τον κινηματογράφο;

Στο θέατρο συναντάμε περισσότερο ανοιχτόμυαλα άτομα γιατί υπάρχουν περισσότερες σκηνές. Υπάρχουν τόσα θέατρα στην Αθήνα και μικρές σκηνές που σου λένε ότι εμείς θα ξεκινήσουμε ακόμα και με ένα μηδαμινό budget. Μιλώντας για ρίσκα πχ, εγώ έκανα έναν μονόλογο πάνω στον Μοντγκόμερι Κλιφτ πέρυσι για πολύ λίγο ίσως καταφέρω και το ξανακάνω, θα το ήθελα πολύ.

Τον θρυλικό ηθοποιό;

Ναι! Το έγραψε ο Alberto Korehera ένας ισπανόφωνος συγγραφέας, η Μαρία Χατζηεμμανουήλ ήταν πάλι στην μετάφραση όπως και στο «Χελιδόνι», και είναι ένα έργο για τη ζωή του Μοντγκόμερι Κλιφτ. Είναι σκηνές αποσπασματικές πριν και μετά το ατύχημα. Και είναι μονόλογος σε μια σκηνή, συνομιλεί με τον Μάρλον Μπράντο που ήταν ο κολλητός του, με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ που ήταν ο ερωτάς του και είχαν μια πολύ περίεργη σχέση, με τους συνεργάτες του, με το κοινό, με τους παπαράτσι. Και όλο αυτό είναι σε μια συνθήκη πάρτι, ξεκινάει στο πάρτι που υπήρξε πριν πάθει το ατύχημα ο Μοντγκόμερι και καταλήγει εκεί.

Κάποιος όμως πιστεύει σε αυτό, οι περισσότεροι παράγωγοι θα σου πούνε «ποιος θα έρθει να δει εσένα τον Δημήτρη Τσικλή να παίζεις τον Μοντγκόμερι Κλιφτ». Κάποιος όμως το πιστεύει και το κάνει! Ακόμα και σε μια μικρή σκηνή 40-50 ατόμων. Δεν πρέπει να το υποτιμούμε αυτό. Στο θέατρο λοιπόν υπάρχει λίγο περισσότερη εμπιστοσύνη για αυτό το λόγο.

___________________________

_{Το Χελιδόνι του Γκιλιέμ Κλούα
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ
Σκηνοθεσία: Αντώνης Γαλέος
Σκηνικά – Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα
Μουσική: Alex Sid
Στίχοι: Ουρανία Πατέλλη
Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου
Βοηθός σκηνοθέτης: Παναγιώτης Λιαρόπουλος
Φωτογράφος: Διόνυσος Σούλης
Γραφιστική επιμέλεια: Δημήτρης Γκέλμπουρας}

_{Παίζουν: Κατερίνα Διδασκάλου, Δημήτρης Τσίκλης}

_{ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ:
Τετάρτη – Παρασκευή: 21:00
Σάββατο: 18:00 (λαϊκή), 21:00
Κυριακή:18:00}