Οι ηγέτες από όλη την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού ζήτησαν να τερματιστεί ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και υποσχέθηκαν να κατευθύνουν τις οικονομίες της περιοχής προς βιώσιμη ανάπτυξη καθώς ολοκλήρωσαν τις συνόδους κορυφής το Σάββατο, μεταδίδει το Associated Press.
Η φιλοξενούσα Ταϊλάνδη κατάφερε διπλωματικό πραξικόπημα με το να γεφυρώσει τις διαφορές μεταξύ των 21 μελών του φόρουμ της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC) λέγοντας ότι τα περισσότερα μέλη είχαν καταδικάσει τον πόλεμο. Η Ρωσία είναι μέλος της APEC, όπως και η Κίνα, η οποία γενικά απέφυγε να ασκήσει κριτική στη Μόσχα.
Η δήλωση που εκδόθηκε από τους ηγέτες της APEC αναγνώρισε τις διαφορετικές απόψεις για τον πόλεμο και είπε ότι το φόρουμ, το οποίο είναι αφιερωμένο σε μεγάλο βαθμό στην προώθηση του εμπορίου και των στενότερων οικονομικών δεσμών, δεν ήταν τόπος επίλυσης τέτοιων συγκρούσεων.
Ωστόσο, σημείωσε ότι η σύγκρουση και άλλα ζητήματα ασφάλειας «μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία».
Η δήλωση των ηγετών ανέφερε ότι τα περισσότερα μέλη καταδίκασαν έντονα τον πόλεμο στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι προκαλεί τεράστιο ανθρώπινο πόνο και επιδεινώνει τον πληθωρισμό, δημιουργεί προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, επισιτιστική ανασφάλεια και οικονομικούς κινδύνους.
Όπως μια δήλωση που εξέδωσε η Ομάδα των 20 κορυφαίων οικονομιών στο Μπαλί της Ινδονησίας, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, απηχούσε τη διατύπωση ενός ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών της 2ας Μαρτίου που «λυπάται με τον πιο έντονο τρόπο για την επιθετικότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας και απαιτεί την πλήρη και άνευ όρων αποχώρησή της από το έδαφος της Ουκρανίας».
Οι συναντήσεις του Σαββάτου ολοκλήρωσαν μια σειρά γεγονότων σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας αυτή την εβδομάδα που έδωσαν στους ηγέτες ευκαιρίες για πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλίες που ήταν σπάνιες τα τελευταία δύο χρόνια εξαιτίας των προληπτικών μέτρων για την πανδημία.
Μεγάλο μέρος της δραστηριότητας σε τέτοιες συνόδους κορυφής εμφανίζεται στο περιθώριο και στα ενδιάμεσα πριν και μετά τις επίσημες συναντήσεις.
Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ μίλησαν εν συντομία το Σάββατο πριν από την έναρξη της τελικής συνεδρίασης της APEC. Η Χάρις επανέλαβε την έκκληση του προέδρου Τζο Μπάιντεν, που έγινε σε μια συνάντηση με τον Σι στο G-20, και οι δύο πλευρές να διατηρήσουν ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας.
Ο Σι είπε ότι θεωρεί τις συνομιλίες του με τον Μπάιντεν ως ένα βήμα προς ένα «επόμενο στάδιο» στους δεσμούς μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών, σύμφωνα με μια περίληψη της συνάντησης από την κινεζική κυβέρνηση.
Οι σχέσεις έχουν επιδεινωθεί πρόσφατα εν μέσω τριβών για το εμπόριο και την τεχνολογία, τις κινεζικές διεκδικήσεις στο χωριστά διοικούμενο νησί της Ταϊβάν, τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλα ζητήματα. Όμως η Χάρις είπε στον Σι ότι οι ΗΠΑ «δεν επιδιώκουν αντιπαράθεση ή σύγκρουση με την Κίνα».
Έλαβε μια «παράδοση» με τη μορφή ενός συμβολικού καλαθιού μπαμπού «chalom» από τον οικοδεσπότη της APEC, τον πρωθυπουργό της Ταϊλάνδης Πραγιούθ Τσαν-ότσα. Οι ΗΠΑ θα φιλοξενήσουν τη σύνοδο κορυφής της APEC του επόμενου έτους στο Σαν Φρανσίσκο, με προκαταρκτικές συναντήσεις που θα πραγματοποιούνται σε άλλες πόλεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Αν και οι συνόδους κορυφής συχνά παραμερίζονται από άλλες πιο επείγουσες ανησυχίες, η μακροπρόθεσμη αποστολή της APEC προωθεί στενότερους οικονομικούς δεσμούς και ο Πραγιούθ άνοιξε τη συνεδρίαση του Σαββάτου προτρέποντας τους ηγέτες να προχωρήσουν με την ατζέντα του APEC για ελεύθερο εμπόριο στην περιοχή του Ειρηνικού.
«Πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στη μετατροπή αυτού του σχεδίου σε πράξη», είπε.
Οι κίνδυνοι για την ασφάλεια δεν περιλαμβάνονται στην επίσημη ατζέντα της APEC, αλλά ο Πραγιούθ είπε ότι συζητήθηκαν οι πολυάριθμες πρόσφατες εκτοξεύσεις πυραύλων της Βόρειας Κορέας και «όλοι συμμερίζονται την ανησυχία για αυτό το θέμα».
Την Παρασκευή, ο Χάρις και οι ηγέτες της Αυστραλίας, του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Νότιας Κορέας συναντήθηκαν χωριστά για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους σχετικά με την εκτόξευση ενός διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου από τον Βορρά νωρίτερα την ημέρα, που προσγειώθηκε κοντά στο βόρειο νησί Χοκάιντο της Ιαπωνίας.
Τόσο στο APEC στην Ταϊλάνδη όσο και στη συνάντηση της G-20 στην Ινδονησία, οι αξιωματούχοι φαίνεται ότι επέλεξαν να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ εκφράζουν αγωνία για την ολοένα και βαθύτερη επίδρασή του. Τόσο στην Μπανγκόκ όσο και στο Μπαλί, οι χώρες που αρνήθηκαν να καταδικάσουν την εισβολή απέφυγαν να εμποδίσουν τη δημοσίευση δηλώσεων που επικρίνουν σκληρά τη Μόσχα.
Τα μέλη της APEC αντιπροσωπεύουν σχεδόν τέσσερα στα 10 άτομα και σχεδόν το μισό παγκόσμιο εμπόριο. Μεγάλο μέρος του έργου του APEC είναι τεχνικό και σταδιακό, πραγματοποιείται από ανώτερους αξιωματούχους και υπουργούς, καλύπτοντας τομείς όπως το εμπόριο, η δασοκομία, η υγεία, τα τρόφιμα, η ασφάλεια, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η ενδυνάμωση των γυναικών.
Η δήλωση των ηγετών που κυκλοφόρησε το Σάββατο έκανε επίσης έκκληση για την προώθηση περισσότερης χρήσης καθαρής ενέργειας και πιο ασφαλών, περιβαλλοντικά βιώσιμων συστημάτων τροφίμων, μεταξύ μιας σειράς στόχων που αφορούν επίσης την παράνομη, άναρχη και μη εξουσιοδοτημένη αλιεία, την παράνομη υλοτόμηση, τα θαλάσσια απόβλητα, τις βελτιώσεις στη δημόσια υγεία και καλύτερη πρόσβαση στους εμβολιασμούς.
Άλλα μέλη της APEC περιλαμβάνουν το Μπρουνέι, τη Χιλή, το Χονγκ Κονγκ, την Ινδονησία, τη Μαλαισία, το Μεξικό, την Παπούα Νέα Γουινέα, το Περού, τις Φιλιππίνες, τη Σιγκαπούρη, την Ταϊβάν και το Βιετνάμ.
Ο Πρωθυπουργός της Καμπότζης Χουν Σεν επρόκειτο να εκπροσωπήσει την Ένωση Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά δεν παρευρέθηκε μετά την διάγνωση με COVID-19.
Ο χώρος της συνόδου κορυφής, στο κεντρικό συνεδριακό κέντρο της Μπανγκόκ κοντά σε ένα τεράστιο πάρκο, ήταν αποκλεισμένος με ορισμένους δρόμους κλειστούς στην κυκλοφορία. Η αστυνομία των ΜΑΤ φρουρούσε πίσω από οδοφράγματα σε μεγάλες διασταυρώσεις για να κρατήσει μακριά τους διαδηλωτές.
Την Παρασκευή, η αστυνομία συγκρούστηκε σε άλλη περιοχή της Μπανγκόκ με διαδηλωτές που βρήκαν την ευκαιρία της συνεδρίασης της APEC για να ανανεώσουν τις εκκλήσεις για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στην Ταϊλάνδη και να κατηγορήσουν την κυβέρνηση ότι προωθεί πολιτικές στην APEC που ευνοούν τις μεγάλες επιχειρήσεις έναντι των απλών ανθρώπων. Αρκετοί άνθρωποι τραυματίστηκαν και έγιναν πολλές συλλήψεις.