Σήμερα, τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα επιχειρήσουν ακόμα μια φορά να συμφωνήσουν σε ένα ένατο πακέτο κυρώσεων κατά της Μόσχας, αφού η Πολωνία και η Λιθουανία μπλόκαραν ένα προσχέδιο συμφωνίας, υποστηρίζοντας ότι αυτή θα μπορούσε να ωφελήσει ρωσικές επιχειρήσεις στον κλάδο των λιπασμάτων.
Το κύριο σημείο τριβής, ισχυρίζεται το Reuters, είναι το εάν θα επιτραπεί η διαμετακόμιση ρωσικών λιπασμάτων μέσω λιμανιών της Ε.Ε., ακόμη και αν παράγονταν από ρωσικές εταιρείες που έχουν υποστεί κυρώσεις. Ορισμένες χώρες φέρεται να υποστήριξαν ότι αυτό θα βοηθούσε στη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Οι αντιτιθέμενοι στη ρύθμιση, ωστόσο, που σύμφωνα με το Reuters περιλαμβάνουν την Πολωνία και τα τρία κράτη της Βαλτικής, υποστηρίζουν ότι μια τέτοια χαλάρωση πιθανότατα θα γινόταν αντικείμενο κατάχρησης από Ρώσους που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ.
Εν τω μεταξύ, ορισμένα κράτη μέλη φέρεται να πρότειναν να δοθεί στο Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα το δικαίωμα να εγκρίνει τέτοιες εξαγωγές.
Το Reuters επικαλέστηκε ανώνυμη πηγή του ότι το νέο προσχέδιο του πακέτου κυρώσεων αναμένεται να κυκλοφορήσει το βράδυ της Πέμπτης.
Την περασμένη εβδομάδα, οι Financial Times ανέφεραν ότι χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ολλανδία συνέταξαν μια πρόταση, η οποία προβλέπει εξαιρέσεις για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα. Οι χώρες φέρεται να υποστηρίζουν ότι το τρέχον καθεστώς κυρώσεων καθυστερεί τις ζωτικές αποστολές σε φτωχότερες περιοχές.
Το έγγραφο φέρεται να ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «η τρέχουσα νομική κατάσταση συμβάλλει στην κριτική ότι οι κυρώσεις στην πραγματικότητα εμποδίζουν το εμπόριο τροφίμων και λιπασμάτων».
Τον Σεπτέμβριο, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, κάλεσε τον ΟΗΕ να πιέσει την Ε.Ε. να άρει τους περιορισμούς. Είπε τότε ότι οι κυρώσεις έβλαψαν πρώτα και κύρια τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο Πούτιν δεσμεύτηκε επίσης να παράσχει δωρεάν 300.000 τόνους λιπασμάτων, που δεν μπορούν να φύγουν από τα λιμάνια της Ε.Ε., σε αυτές τις χώρες.
Η Ε.Ε. επέβαλε κυρώσεις στις εξαγωγές ρωσικών λιπασμάτων τον Απρίλιο, απαγορεύοντας την αγορά, εισαγωγή ή μεταφορά αυτών των προϊόντων στην Ε.Ε. Τον Αύγουστο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε μια διευκρίνιση, βάσει της οποίας οι κανονισμοί ίσχυαν και για τη διαμετακόμιση ρωσικών λιπασμάτων σε τρίτες χώρες μέσω της Ε.Ε.
Οι νέες κυρώσεις στη Μόσχα έχουν ανασταλεί, ακριβώς γύρω από τη διαφωνία σχετικά με το εάν η Ε.Ε. θα πρέπει να διευκολύνει τις εξαγωγές ρωσικών λιπασμάτων να διέρχονται από ευρωπαϊκά λιμάνια, ακόμη και όταν οι παραγωγοί τους συμπεριλαμβάνουνται στη μαύρη λίστα των κυρώσεων.
Η άποψη υπέρ της διευκόλυνσης βασίζεται στο ότι οι περιορισμοί της Ε.Ε. αποτελούν απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ η Πολωνία και η Λιθουανία υποστηρίζουν ότι η χαλάρωση τους θα επιτρέψει σε ρωσικές επιχειρήσεις λιπασμάτων να αποφύγουν τις κυρώσεις της Ε.Ε. εναντίον τους.
Όπως μεταδίδει το Reuters, καθώς οι ηγέτες της ΕΕ συγκεντρώθηκαν για την τελευταία σύνοδο κορυφής του έτους στις Βρυξέλλες, ένας διπλωμάτης της Ε.Ε. είπε ότι οι χώρες έχουν πλησιάσει πιο κοντά σε μια συμφωνία και ότι ένα νέο σχέδιο κυρώσεων αναμένεται να κυκλοφορήσει το βράδυ της Πέμπτης.
Στο Βίλνιους, η πρωθυπουργός της Λιθουανίας, Ίνγκριντα Σιμόνιτε, τάχθηκε κατά της άμβλυνσης των κυρώσεων.
«Η γεωργία δεν τυγχάνει κυρώσεων (από την Ε.Ε.), αλλά ορισμένοι ολιγάρχες ή εταιρείες λιπασμάτων ναι», είπε.
«Υπάρχουν προβλήματα με ορισμένα φορτία που έχουν κολλήσει λόγω φόβου για κυρώσεις, αλλά αυτό θα πρέπει να λυθεί με κατευθυντήριες γραμμές και όχι με εξαιρέσεις στον κανονισμό που, για εμάς, φαίνονται πολύ ευρείες και μπορούν να ερμηνευθούν πολύ ευρέως», πρόσθεσε.
Η άλλη άποψη στους κόλπους της Ε.Ε. είναι πως το υπάρχον καθεστώς κυρώσεων εμποδίζει τις εξαγωγές λιπασμάτων εν μέσω παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης και υποστηρίζουν μια σαφή στάση αντί για κατά περίπτωση αποφάσεις για συγκεκριμένα φορτία.
«Η νομική κατάσταση όπως είναι στην πραγματικότητα εμποδίζει τη διαμετακόμιση λιπασμάτων… μέσω του Ρότερνταμ σε τρίτες χώρες, ακόμη και αν πρόκειται για το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα», δήλωσε, σύμφωνα με το Reuters, ανώτερος διπλωμάτης της Ε.Ε..
«Ας μην ακούμε αυτούς που προσπαθούν να το παρουσιάσουν σαν να αποσύρουμε πρακτικά Ρώσους ολιγάρχες, γιατί δεν είναι έτσι… Μιλάμε για κίνδυνο πείνας», κατέληξε.