Το 2022, η αιγυπτιακή κυβέρνηση επιδίωξε να περιορίσει τον αυξανόμενο πληθωρισμό που προκλήθηκε από την αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας ως αποτέλεσμα της ουκρανικής σύγκρουσης αλλά και της πανδημίας.
Καθώς η Αίγυπτος είναι η πολυπληθέστερη αραβική χώρα και ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς σιταριού στον κόσμο, η οικονομία της έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα από τις αυξήσεις των τιμών μετά το ξέσπασμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.
Η Αίγυπτος αποφάσισε τον Οκτώβριο να υποτιμήσει απότομα το νόμισμά της, την αιγυπτιακή λίρα, κάνοντας τον ετήσιο πληθωρισμό να εκτιναχθεί στο 18,7% τον Νοέμβριο από 16,2% τον Οκτώβριο, σημειώνοντας υψηλό σχεδόν πέντε ετών.
«Η κατάσταση είναι δύσκολη για την Αίγυπτο, αλλά είναι επίσης δύσκολη παγκοσμίως», δήλωσε ο Ρασάντ Άμπντο, Αιγύπτιος οικονομολόγος, επικαλούμενος και τις πρόσφατες διαμαρτυρίες σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες λόγω του υψηλού πληθωρισμού και του αυξανόμενου κόστους ζωής.
Επιπλέον, η αιγυπτιακή χρηματοπιστωτική αγορά υπέφερε από έλλειψη σκληρού νομίσματος, πράγμα που οδήγησε στην πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του τοπικού νομίσματος έναντι του δολαρίου ΗΠΑ.
Ο αχαλίνωτος πληθωρισμός στην Αίγυπτο ήρθε μετά από δύο απότομες υποτιμήσεις της αιγυπτιακής λίρας έναντι του δολαρίου ΗΠΑ φέτος, η τελευταία από τις οποίες έγινε στις 27 Οκτωβρίου, όταν η Κεντρική Τράπεζα της Αιγύπτου (CBE) μείωσε την αξία της λίρας κατά περίπου 14,5%. Για να συγκρατήσει τον αυξανόμενο πληθωρισμό, η CBE ανακοίνωσε στις 22 Δεκεμβρίου πως αυξάνει τα επιτόκια κατά 300 μονάδες βάσης.
«Υπάρχουν προβλήματα, αλλά η κυβέρνηση εργάζεται σκληρά για να τα αντιμετωπίσει», είπε ο Άμπντο, σημειώνοντας ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για να παρέμβει στις τιμές των εμπορευμάτων στην αγορά και να επεκτείνει το δίκτυο κοινωνικής ασφάλειας.
Η κίνηση υποτίμησης του νομίσματος της Αιγύπτου επικυρώθηκε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα δάνειο 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Αίγυπτο κατά τους επόμενους 46 μήνες. Η Αίγυπτος βασίζεται στο δάνειο του ΔΝΤ και προσφέρει διεθνή ομόλογα «για να μειώσει το χρηματοοικονομικό χάσμα που σχετίζεται με το ξένο νόμισμα», δήλωσε ο Άμπντο, που είναι επίσης επικεφαλής του Αιγυπτιακού Φόρουμ Οικονομικών Σπουδών.
«Η κυβέρνηση αύξησε το επιτόκιο για να απορροφήσει τη διαθέσιμη ρευστότητα στην αγορά και απελευθέρωσε τη συναλλαγματική ισοτιμία έναντι του δολαρίου ΗΠΑ για να κυμαίνεται ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς και υπό την καθοδήγηση του ΔΝΤ για την έγκριση του δανείου των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων», είπε.
Η έγκριση του δανείου από το ΔΝΤ, η οποία επέτρεψε στην Αίγυπτο την άμεση εκταμίευση περίπου 347 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, αναμένεται να λειτουργήσει ως καταλύτης για πρόσθετη χρηματοδότηση περίπου 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τους διεθνείς και περιφερειακούς εταίρους της Αιγύπτου.
Ο Φακρί αλ-Φίκι, Αιγύπτιος καθηγητής οικονομικών και επικεφαλής της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Σχεδιασμού και Προϋπολογισμού, είπε ότι το δάνειο του ΔΝΤ αποτελεί «πιστοποιητικό εμπιστοσύνης» στην αιγυπτιακή οικονομία.
«Η διεθνής επιχειρηματική κοινότητα περίμενε αυτό το πιστοποιητικό εμπιστοσύνης, καθώς το ΔΝΤ θα αξιολογεί και θα επανεξετάζει το πρόγραμμα οικονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της Αιγύπτου ανά διετία για τα επόμενα τέσσερα χρόνια», είπε ο οικονομολόγος.
Ο αλ-Φίκι υποστήριξε ότι το πακέτο στήριξης του ΔΝΤ, μαζί με τα αναμενόμενα 14 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ από άλλους εταίρους, θα αντισταθμίσουν τις εκροές χρήματος που οδήγησαν στην έλλειψη ξένου νομίσματος και τελικά θα περιορίσουν τον πληθωρισμό.
Η οικονομική υποστήριξη του ΔΝΤ χορηγήθηκε με αντάλλαγμα ένα πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης που θα εφαρμοστεί από την αιγυπτιακή κυβέρνηση, βάσει του οποίου η Αίγυπτος συμφωνεί, μεταξύ άλλων, να μειώσει το αποτύπωμα του κράτους και να διευκολύνει την ανάπτυξη που καθοδηγείται από τον ιδιωτικό τομέα.
Η Αίγυπτος πραγματοποίησε ένα τριετές πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης που ξεκίνησε στα τέλη του 2016, προκειμένου να εξασφαλίσει ένα δάνειο 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το ΔΝΤ.
Με τη νέα χρηματοδότηση από το ΔΝΤ, η Αίγυπτος θα είναι σε θέση να εκκαθαρίσει μια συσσώρευση αιτημάτων από εισαγωγείς και επιχειρήσεις για πρόσβαση σε σκληρό νόμισμα.
«Με την αναμενόμενη εισροή ξένου συναλλάγματος, η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα εκκαθαρίσει σταδιακά τις εκκρεμότητες των αιτημάτων των εισαγωγέων και θα παρέχει διευκολύνσεις σε ξένους εξαγωγείς, κάτι που θα βοηθήσει τους επιχειρηματίες στην Αίγυπτο να εισάγουν τα υλικά που χρειάζονται για τα εργοστάσιά τους», είπε ο αλ-Φίκι.
Το δάνειο του ΔΝΤ και η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Αιγύπτου να αυξήσει το επιτόκιο θα βοηθήσουν στη σταδιακή επιβράδυνση του πληθωρισμού τα επόμενα τέσσερα χρόνια στο 4-5% όπως ήταν παλιά, κάτι που θα είναι αποδεκτό από τον μέσο Αιγύπτιο πολίτη, υποστήριξε ο οικονομολόγος.
«Όταν ξένο νόμισμα είναι διαθέσιμο από τις αιγυπτιακές τράπεζες στους επιχειρηματίες, οι τελευταίοι δεν θα καταφύγουν στη μαύρη αγορά, πράγμα που με τη σειρά του θα σταθεροποιήσει τη συναλλαγματική ισοτιμία και θα περιορίσει τη μαύρη αγορά», πρόσθεσε.
