«Πόσο καψούρης είστε;». Αυτήν την ερώτηση απηύθυνε την περασμένη 14η Φεβρουαρίου, ανήμερα Αγίου Βαλεντίνου, ένας δημοσιογράφος τοπικού ραδιοφώνου της Πτολεμαΐδας στον πρωθυπουργό κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Ανάμεσα σε γέλια των παρευρισκομένων, ο Μητσοτάκης αναφώνησε: «Επιτέλους μια ερώτηση που ταιριάζει στο κλίμα των ημερών».
Το κλίμα των ημερών όμως έχει αλλάξει. Μια τέτοια ερώτηση σε πρωθυπουργική συνέντευξη σήμερα, σαράντα μόλις μέρες μετά τη γιορτή των ερωτευμένων, θα θεωρούνταν ιερόσυλη. Τι είδους δημοσιογράφος θα ρωτήσει για καψούρα εν μέσω εθνικής τραγωδίας; Ή μήπως τελικά τα νεκρά παιδιά των Τεμπών ήταν, όπως είπε ο πρωθυπουργός, μια «θυσία»; Ή μήπως η στιγμή που αυτά σκοτώθηκαν ήταν η στιγμή που κατά τον Σταύρο Θεοδωράκη «η χώρα συγκρούστηκε με τις αμαρτίες της»;
Ο Θεοδωράκης στον οποίο ο Μητσοτάκης παραχώρησε την πρώτη αποκλειστική συνέντευξη μετά το δυστύχημα, απέφυγε φυσικά τις ιερόσυλες ερωτήσεις, τόσο πολύ μάλιστα, που έφτασε να μην κάνει σχεδόν καθόλου ερωτήσεις, αλλά δηλώσεις, με τα ερωτηματικά κάπου στο βάθος της πρότασης, μεσίστια, μάλλον σε ένδειξη πένθους. Οι δηλώσεις αντί ερωτήσεων διευκολύνουν εξάλλου τους συντετριμμένους πρωθυπουργούς να μιλήσουν από καρδιάς, χωρίς αμαρτωλές λεπτομέρειες, ενώ μηδενίζουν και τον κίνδυνο να ζητηθεί απ’ τον δημοσιογράφο να ανακαλέσει, όπως απαίτησε πρόσφατα ο Γιώργος Γεραπετρίτης απ’ τον Άρη Χατζηγεωργίου της «Εφημερίδας των Συντακτών».
Αλλά και όταν ο Θεοδωράκης έκανε ερωτήσεις με ερωτηματικά στο τέλος της πρότασης, αυτές προέρχονταν κυρίως από επιζώντες του δυστυχήματος. Εκτός και όταν δεν προέρχονταν τελικά από αυτούς, όπως φαίνεται να συνέβη στην περίπτωση του Στέργιου Μιναέμη, που σε χθεσινή τηλεοπτική του συνέντευξη είπε πως ποτέ δεν έστειλε στην εκπομπή του Θεοδωράκη την ερώτηση που έγινε εξ ονόματός του, για το γιατί η Πολιτεία δεν βοήθησε τους πληγέντες τις πρώτες κρίσιμες ώρες.
Ομολογώ πως όταν πρωτοάκουσα την ερώτηση, αναρωτήθηκα σιωπηλά γιατί ένας επιζών να επιλέγει, στην μοναδική αυτή ευκαιρία του να πάρει μια απάντηση από τον πρωθυπουργό, να τον ρωτήσει για την ταλαιπωρία που ακολούθησε το δυστύχημα αντί, για παράδειγμα, για το αν ο πρωθυπουργός θα τον στήριζε ηθικά σε πιθανή μήνυσή του κατά της Hellenic Train. Δεν έχει όμως σημασία τι αναρωτήθηκα εγώ, γιατί ο πρωθυπουργός έβαλε τον Μιναέμη στη θέση του λέγοντας πως «διαφωνεί» με την ερώτηση (που δεν είχε γίνει), γιατί με τα Τέμπη τουλάχιστον «ανεδείχθη η δυνατότητα του κρατικού μηχανισμού να αντιδράσει γρήγορα και να αντιμετωπίσει το κατεπείγον».
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, αναδεικνύεται το κατεπείγον του να απευθύνουμε στην κυβέρνηση γελοίες ερωτήσεις. Ένα ωραίο παράδειγμα προς μίμηση, ο Αμερικανός κωμικός Louis C K που κατά τη διάρκεια ζωντανής ραδιοφωνικής εκπομπής του 2011, ρώτησε τον, μακαρίτη πλέον, υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ Ντόναλντ Ράμσφελντ: «Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν πως είστε εξωγήινη σαύρα που τρώει ανθρώπινες σάρκες. Το αρνείστε;». Και: «Πώς νιώσατε όταν σφίξατε το χέρι του Σαντάμ Χουσεΐν;». Επίσης: «Έχετε γνωρίσει και άλλους ανθρώπους που τους έχουν κρεμάσει;». «Έχετε ποτέ πυροβολήσει κανέναν;».
Τι ερώτηση να έκανε εξάλλου σε έναν απ’ τους αρχιτέκτονες της παράνομης εισβολής στο Ιράκ, που δεν του είχε ήδη γίνει από εκατοντάδες σοβαρούς δημοσιογράφους; Ποια ερώτηση θα μπορούσε να ωθήσει τον Ράμσφελντ να παραδεχτεί τα εγκλήματά του και να ζητήσει συγγνώμη; «Τί θα πάθετε αν αρνηθείτε ότι είστε σαύρα;» επέμεινε ο Louis C K. Ρητορική ερώτηση: η ειλικρινής απάντηση σε μια γελοία ερώτηση ρίχνει αιφνιδιαστικά έναν εκτυφλωτικό προβολέα πάνω σε αυτόν που δεν έχει πει ποτέ την αλήθεια σε σοβαρές ερωτήσεις.
Ίσως είναι ώρα λοιπόν οι δημοσιογράφοι να συγχρονιστούν με το κλίμα προηγούμενων ημερών και να το ρίξουν λίγο έξω. Ποιο το νόημα να ιδρώνουν για απαντήσεις από έναν πρωθυπουργό που δεν ήξερε τίποτα για την κατάσταση των σιδηροδρόμων; Πώς να μας ενημερώσει ο ανενημέρωτος, να μας διαφωτίσει αυτός που βρίσκεται στο σκοτάδι;
Ίσως λοιπόν στην επόμενη αποκλειστική συνέντευξή του ο Θεοδωράκης να ρωτήσει τον πρωθυπουργό αν έχει σώσει ποτέ ένα γατάκι, όπως φαίνεται να είχε κάνει εκείνος, όταν ακόμα πολιτευόταν. Ίσως αντί να ρωτά κανείς τον πρωθυπουργό αν μας συμβουλεύει να φύγουμε από τη χώρα (όπως έκανε άλλη επιζήσασα των Τεμπών), να τον ρωτήσει κάποιος αν έχει σκοπό να πάρει τη δική του συμβουλή και να φύγει εκείνος πρώτος. Ίσως να του κάνει επιτέλους ένας δημοσιογράφος το φλέγον ερώτημα: «Κύριε πρωθυπουργέ, έχετε σφάξει άνθρωπο σε θυσία; Γιατί δεν απαντάτε; Τι θα πάθετε αν το αρνηθείτε;».
Οι γελοίες ερωτήσεις είναι πλέον μια έντιμη επιλογή, στο κλίμα των ημερών, και στα μέτρα των γελοίων.
