Μπορεί σήμερα να είναι Μεγάλη Τετάρτη και το ενδιαφέρον πολλών θρησκευόμενων Ορθόδοξων πολιτών να είναι στραμμένο στο Θείο Δράμα, ωστόσο, όσοι αγαπούν το Διάστημα και παρακολουθούν τις εξελίξεις και τους σφοδρούς ανταγωνισμούς που έχει ανάψει τα τελευταία χρόνια το (ιδιαίτερα φιλόδοξο) κινέζικο διαστημικό πρόγραμμα, δεν μπορεί παρά να μη θυμηθεί πως σήμερα, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, είναι και «Διεθνής Ημέρα Πτήσης του Ανθρώπου στο Διάστημα» («International Day of Human Space Flight»).

Με αφορμή αυτή τη μέρα, το μυαλό πάει μοιραία στον πρώτο άνθρωπο που κατάφερε να βγει από τη γήινη ατμόσφαιρα, να δει τον πλανήτη μας από μακριά  και να επιστρέψει με ασφάλεια: τον Σοβιετικό κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν που έγραψε μία λαμπρή σελίδα στην ιστορία του ανθρώπινου γένους στις 12 Απριλίου 1961.

Η καθιέρωση αυτής της διαφορετικής Διεθνούς Ημέρας άργησε αφού έγινε μόλις στις 7 Απριλίου 2011 με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ προκειμένου να τιμηθούν τα ανθρώπινα επιτεύγματα στο διάστημα.  

Έστω και έτσι, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θυμούνται ή μαθαίνουν πως στις 12 Απριλίου 1961 ο Σοβιετικός κοσμοναύτης (που γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου 1934 και πέθανε στις 27 Μαρτίου 1968) έγινε ο πρώτος άνθρωπος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, με το διαστημόπλοιο Βοστόκ 1.

Η πτήση του με το Βοστόκ-1 ήταν η μοναδική στην οποία συμμετείχε, ωστόσο υπηρέτησε ως μέλος του αναπληρωματικού πληρώματος του Σογιούζ-1 παίζοντας έκτοτε σημαντικό ρόλο στις διαστημικές προσπάθειες της Σοβιετικής Ένωσης. Λίγιο καιρό αργότερα απέκτησε τη θέση του αναπληρωτή διευθυντή εκπαίδευσης στο κέντρο εκπαίδευσης κοσμοναυτών έξω από τη Μόσχα, που ονομάστηκε προς τιμή του.

Ο Γκαγκάριν στην Αθήνα

Στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας του έπειτα από το κατόρθωμά του, ο Γκαγκάριν επισκέφθηκε το 1962 την Ελλάδα. Πλήθος κόσμου τον επευφημούσε θερμά στις 12 Φεβρουαρίου, κατά στη διαδρομή του από το αεροδρόμιο του Ελληνικού προς την Αθήνα. Το σύνθημα «Γκαγκάριν-ειρήνη» που ακούστηκε τότε, δημιούργησε ένταση μεταξύ αριστερών διαδηλωτών και αστυνομίας και υπήρξαν μερικοί τραυματισμοί.

Ο Γκαγκάριν συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και έγινε δεκτός από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της ελληνικής πρωτεύουσας. Στη διάρκεια της διαμονής του στην πόλη, επισκέφθηκε και την Ακρόπολη.

Το άδοξο τέλος

Η τραγική ειρωνεία της τύχης το έφερε έτσι ώστε ο Γκαγκάριν να σκοτωθεί το 1968 όταν το αεροπλάνο τύπου MiG-15 που πετούσε κατά την διάρκεια εκπαίδευσης κατέπεσε από μηχανική βλάβη.

Όταν κόπηκε το νήμα της ζωής του ήταν μόλις 34 χρονών.

Τα αίτια για το δυστύχημα ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκαν, αν και αποκλείστηκε η πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Διάφορες εκδοχές αναφέρουν την κακοκαιρία, την πρόκληση αναταράξεων από τις μηχανές ενός μαχητικού Su-11 ή την αποσυμπίεση του θαλάμου οδήγησης.

Το τότε Σοβιετικό καθεστώς είχε αναφέρει ότι ο Γκαγκάριν έμεινε μέσα στο αεροπλάνο ως το τέλος προκειμένου να μην πέσει πάνω σε ένα σχολείο. Ο Γιούρι Γκαγκάριν είναι θαμμένος στο Κρεμλίνο.

Η γενέτειρα πόλη του μετονομάστηκε σε πόλη Γκαγκάριν προς τιμήν του, ενώ πολλά αγάλματά του στήθηκαν στην πατρίδα του και αλλού.

Τον αποκάλεσαν Κολόμβο του Διαστήματος, Σύγχρονο Ίκαρο.

Κέρδισε το θαυμασμό εκατομμυρίων ανθρώπων και ενέπνευσε χιλιάδες άλλους να συνεχίσουν στο δρόμο που άνοιξε σαν σήμερα, στις 12 Απριλίου 1961.