Σε μια συμβολική επίσκεψη στη Βόρεια Ιρλανδία, προέβη ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, για να τιμήσει την 25η επέτειο από την υπογραφή της ειρηνευτικής «Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής» που τερμάτισε σχεδόν με οριστικό τρόπο την περίοδο των «Ταραχών» (The Troubles), όπως ονομάστηκε η ένοπλη σύγκρουση παραστρατιωτικών οργανώσεων Δημοκρατικών-Εθνικιστών με τους φιλοβρετανούς Ενωτικούς της Βόρειας Ιρλανδίας, με φόντο την ευρύτερη σύγκρουση με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η επίσκεψη Μπάιντεν θυμίζει την αντίστοιχης φύσης επίσκεψη του προκατόχου του στο αξίωμα, Μπιλ Κλίντον, ο οποίος είχε μεταβεί στο αιματοβαμμένο από τις ένοπλες συγκρούσεις Λοντοντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας στις 30 Νοεμβρίου του 1995, σε μια προσπάθεια να συνεχιστούν ομαλά οι ειρηνευτικές διαδικασίες ανάμεσα στη Βόρεια Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος είναι πολύ περήφανος για την ιρλανδική του κληρονομιά, θα περάσει λίγο περισσότερο από μισή μέρα στη βρετανική περιοχή προτού ταξιδέψει στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας όπου θα παραμείνει για σχεδόν τρεις ημέρες συναντήσεων με αξιωματούχους και μακρινούς συγγενείς.
Ο Μπάιντεν, τον οποίο συνάντησε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρίσι Σούνακ στον διάδρομο προσγείωσης σε ένα θυελλώδες διεθνές αεροδρόμιο του Μπέλφαστ, φτάνει σε μια ευαίσθητη στιγμή στη Βόρεια Ιρλανδία και θα πρέπει να είναι προσεκτικός καθώς το μεγαλύτερο φιλοβρετανικό κόμμα συνεχίζει να μποϊκοτάρει την αποκεντρωμένη κυβέρνηση κατανομής της εξουσίας η οποία αποτελεί ουσιαστικό μέρος της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998.
Ο πρόεδρος μίλησε για λίγα λεπτά σε αξιωματούχους, πλαισιωμένος από τον Τζόζεφ Κένεντι Γ’, της φημισμένης ιρλανδοαμερικανικής πολιτικής οικογένειας, τον οποίο διόρισε ως ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ στη Βόρεια Ιρλανδία για οικονομικές υποθέσεις τον Δεκέμβριο.
Ο Μπάιντεν και ο Σούνακ θα συναντηθούν νωρίς την Τετάρτη, ενώ μετά ο Αμερικανός πρόεδρος θα συνομιλήσει επίσης με καθέναν από τους ηγέτες των πέντε κύριων πολιτικών κομμάτων της Βόρειας Ιρλανδίας πριν από την ομιλία του σε πανεπιστήμιο του Μπέλφαστ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν επιβιβαστεί στο Air Force One, ο Μπάιντεν είπε ότι η υποστήριξη της πρόσφατης συμφωνίας πλαισίου του Windsor που συμφωνήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βρετανία για την άμβλυνση των εμπορικών φραγμών μετά το Brexit στη Βόρεια Ιρλανδία ήταν μια από τις κορυφαίες προτεραιότητές του.
«Θα βεβαιωθούμε ότι οι ιρλανδικές συμφωνίες και η Συμφωνία του Windsor παραμένουν σε ισχύ. Θα διατηρήσουμε την ειρήνη. Αυτός είναι ο κυριότερος σκοπός», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας ανέφερε ότι η επίσκεψη του Μπάιντεν -η πρώτη από έναν πρόεδρο των ΗΠΑ εδώ και 10 χρόνια- δεν θα το πιέσει να τερματίσει τη διαμαρτυρία του για τους εμπορικούς κανόνες μετά το Brexit που αντιμετωπίζουν την επαρχία διαφορετικά από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο. Το DUP θέλει περαιτέρω αλλαγές στην αναθεωρημένη συμφωνία μετά το Brexit για την επαρχία, αλλά το Λονδίνο είπε ότι αυτό δεν είναι δυνατό.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος συγκρούστηκε με τη βρετανική κυβέρνηση κατά καιρούς κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για το Brexit, προκαλώντας οργή από τους νομοθέτες του DUP, θα επικαλεστεί την πιθανότητα στενότερων επενδυτικών δεσμών μεταξύ των ΗΠΑ και της Βόρειας Ιρλανδίας για να προσπαθήσει να ενθαρρύνει τον τερματισμό του αδιεξόδου.
Οι ανησυχίες για την ασφάλεια επισημάνθηκαν επίσης την Τρίτη από την ανακάλυψη τεσσάρων βομβών με σωλήνες, μικρών αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, στο Λοντοντέρι. Η αστυνομία σε μια δήλωση συνέδεσε τις συσκευές με Ιρλανδούς εθνικιστές ταραχοποιούς που επιτέθηκαν στην αστυνομία εκεί τη Δευτέρα.
Το τελευταίο πολιτικό αδιέξοδο – το οποίο ακολούθησε την τριετή κατάρρευση της αποκεντρωμένης κυβέρνησης από το 2017 έως το 2020 – πρόκειται να επισκιάσει την επίσκεψη και την επέτειο της ειρηνευτικής συμφωνίας που βοήθησαν οι ΗΠΑ να μεσολαβήσει μεταξύ των Ιρλανδών Δημοκρατικών που διεκδικούσαν μια ενωμένη Ιρλανδία και των φιλοβρετανών Ενωτικών που ήθελαν να παραμείνει μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Υπάρχει ακόμη κάποια σποραδική βία από μικρές ομάδες που αντιτίθενται στην ειρηνευτική διαδικασία. Τον Φεβρουάριο, ένας αστυνομικός που ήταν εκτός υπηρεσίας τραυματίστηκε σοβαρά αφού πυροβολήθηκε από δύο ένοπλους μπροστά στα μάτια του γιου του.
Η βρετανική υπηρεσία πληροφοριών MI5 αύξησε το επίπεδο απειλής στη Βόρεια Ιρλανδία από εγχώρια τρομοκρατία σε «σοβαρό» μετά τον πυροβολισμό – που σημαίνει ότι μια επίθεση είναι πολύ πιθανή.
Στην Ιρλανδία, ο Μπάιντεν, ο οποίος μιλά με περηφάνια για τις ιρλανδικές ρίζες του και συχνά αναφέρει ιρλανδούς ποιητές όπως ο Σίμους Χίνι, θα μιλήσει στο κοινοβούλιο στο Δουβλίνο, θα συναντήσει τον πρωθυπουργό Λέο Βαράντκαρ και θα επισκεφθεί τα πατρογονικά του σπίτια σε κάθε ακτή.
«Από τον (Τζον Φ.) Κένεντι, δεν υπήρξε κάποιος τόσο Ιρλανδό-Αμερικανός πρόεδρος όσο ο Τζο Μπάιντεν και πραγματικά ανυπομονούμε να τον καλωσορίσουμε στο σπίτι του», είπε ο Βαράντκαρ την Κυριακή.
