Η θεατρική περφόρμανς «The Internationals» στάθηκε αφορμή ώστε να μιλήσουμε με την ιδιοκτήτρια του 1927 art space Ακτίνα Σταθάκη για την σημασία του ξεχωριστού καλλιτεχνικού χώρου, τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των καλλιτεχνών και την ανάγκη συνομιλίας μεταξύ των διαφόρων τεχνών.
Ο χώρος τέχνης που τρέχεις ονομάζεται 1927 art space. Πως προέκυψε το όνομα του χώρου και γιατί στην Κυψέλη;
1927 γιατί τότε ξεκινά η ζωή του κτιρίου που στεγάζει τον χώρο μας. Το 1927 ειδικότερα έχουμε ή την εκκίνηση των εργασιών ή την πρώτη άδεια οικοδομής του κτιρίου. Επιπλέον, η μετάβαση από τα 20s στα 30s είναι μια χρονική φάση που μου λέει πολλά σε δημιουργικό επίπεδο, με συγκινεί. Τον χώρο τον μοιραζόμαστε σε επίπεδο ιδιοκτησίας από κοινού με τον Ζερόμ Σιμεόν, γάλλο επιστήμονα της πληροφορικής και μουσικό. Την Κυψέλη την επιλέξαμε για τρεις λόγους. Ο πρώτος αφορά το πόσο πολυπολιτισμική είναι η Κυψέλη στοιχείο πολύ οικείο για εμάς που προερχόμασταν από ένα υπόβαθρο πολυπολιτισμικότητας όπως η Νέα Υόρκη. Ο δεύτερος αφορά εμένα και τη συνειδητοποίηση ότι μετά από ένα διάστημα 15 ετών που έλειψα από την Ελλάδα όλες οι παλιές μου γειτονιές του ευρύτερου ιστορικού κέντρου είχαν αλλάξει άρδην, συνεπώς υπήρχε μια διάθεση επανεκκίνησης από ένα σημείο άγνωστο σε προσωπικό επίπεδο, το οποίο θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω ως tabula rasa. Ο τελευταίος λόγος είναι καθαρά πρακτικός, αφού το 2018 όταν ψάχναμε για χώρο η Κυψέλη ήταν προνομιακή περιοχή σε ότι αφορά τα ενοίκια και τις μισθώσεις.
Πως σας υποδέχτηκε η τοπική κοινωνία, είσαι ικανοποιημένη με το feedback που έχετε λάβει;
Χρειάζεται σίγουρα περισσότερη δουλειά ώστε να συνδεθούμε με τη γειτονιά της Κυψέλης και τους ανθρώπους της. Παρότι θεωρώ πως το όλο εγχείρημά μας έχει γίνει δεκτό θετικά, ως κάτι ενδιαφέρον, ως μια καλλιτεχνική και κοινωνική πρόταση, δεν μας έχει γνωρίσει ένα ευρύτερο κομμάτι, απαιτείται περισσότερη δουλειά και προσπάθεια για να φτάσουμε στο ιδεατό σημείο ώσμωσης και επικοινωνίας.
Παρακολουθώντας και το «The Internationals» διαπίστωσα μια πρόθεση να συναντηθεί η άρθρωση του πολιτικού με έναν καλλιτεχνικό διεθνισμό. Μια τέτοια σύμπτωση προθέσεων υπήρξε στόχος εξαρχής ή προέκυψε;
Η κοινωνική και πολιτική διάσταση που δίνουμε στις τέχνες που ασκούνται στον χώρο είναι έννοιες ταυτισμένες με αυτόν και την ύπαρξή του. Τρανό παράδειγμα το «The Land Rights» που ήταν αφιερωμένο δημιουργικά στο πως αλληλεπιδρούμε κοινωνικά με το φυσικό και αστικό περιβάλλον και ασφαλώς το «The Internationalists» που αποτύπωνε όλες τις παρενέργειες και τις θεάσεις του πολέμου στο Κόσοβο. Όσο για τις συνέργειες με καλλιτέχνες και σχήματα από το εξωτερικό είναι δομικό στοιχείο της αποστολής μας, μας εμπλουτίζει και επαγγελματικά και φέρνει το εδώ κοινό σε συνάντηση με άλλους κόσμους.
Εκθέσεις φωτογραφίας, θεατρικές performances, σεμινάρια, εικαστικά. Δεν έχεις φοβηθεί να ανοιχτείς σε κάθε μορφή τέχνης συχνά φέρνοντας τις σε επαφή.
Αλίμονο αν σήμερα δεν συνομιλούσαν οι τέχνες μεταξύ τους και κατ’ επέκταση με την κοινωνία, κάτι άλλο θα ήταν εξαιρετικά αναχρονιστικό. Προφανώς δεν διατείνομαι ότι έχω το ίδιο υπόβαθρο γνώσεων σε κάθε πεδίο, δεν είμαι για παράδειγμα curator. Αλλά επειδή θεωρώ πως έχουμε κοινωνικό και πολιτικό πρόσημο αυτή η σύμπλευση μου επιτρέπει να πω ιστορίες από διαφορετική οπτική γωνία, μα αναδείξουμε διαφορετικές θεάσεις της κοινωνίας δια μέσου της τέχνης.
Το πλέον δύσκολο κομμάτι του να τρέχεις έναν χώρο καλλιτεχνικής δημιουργίας ποιο είναι;
Το οικονομικό κομμάτι είναι μια δυσκολία που δημιουργεί ισχυρούς περιορισμούς. Δεν μπορείς να χρηματοδοτείς, να σκηνοθετείς και να μεταφράζεις για απεριόριστο αριθμό παραστάσεων, εξαντλείσαι πνευματικά και σωματικά. Από την άλλη πλευρά όταν βλέπεις μια δουλειά που έχεις καταθέσει χρόνο και κόπο να πηγαίνει καλά χαίρεσαι παραπάνω και έχοντας υπόψην σου τους περιορισμούς που προανέφερα γίνεσαι και πιο δημιουργικός ορισμένες φορές αξιοποιώντας στο έπακρο νέες μικρές παραγωγές που αξίζουν πολύ δίχως να απαιτούν μεγάλο κόστος.
Πως σας επηρέασε το ότι πέσατε πάνω στον Covid;
Μας επηρέασε πολύ αρνητικά, γιατί πάνω που είχαμε καταφέρει να έχουμε συνεργασίες και ανταλλαγές με καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες του εξωτερικού και είχαμε τις πρώτες performances και γενικά έβρισκε τον δρόμο του το όλο εγχείρημα ήρθε τον Μάρτη η πρώτη καραντίνα και μας ανέτρεψε κάθε σχεδιασμό.
Πως αποτιμάς την πρόσφατη κινητοποίηση των καλλιτεχνών σχετικά με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα; Είσαι αισιόδοξη για την παρακαταθήκη των κινητοποιήσεων του πρόσφατου διαστήματος;
Είναι παρήγορο και ελπιδοφόρο αυτό που έγινε ακόμη κι αν δεν οδηγήσει κάπου. Είμαι δύσπιστη κατά πόσον η κυβέρνηση, αυτή ή η αυριανή είναι διατεθειμένη να ασχοληθεί με τα προβλήματα των καλλιτεχνών που και πολλά είναι και άμεσα, αλλά το γεγονός της διεκδίκησης και της εκπαίδευσης νεότερων καλλιτεχνών στους κοινωνικούς αγώνες και μόνο με γεμίζει με αισιοδοξία. Τώρα σε ότι αφορά τα προβλήματα του χώρου και τι θα ιεραρχούσα ως πλέον επιτακτικά θα έβαζα το ζήτημα της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και της αναγνώρισης των πτυχίων των καλλιτεχνικών σχολών που βλέπουμε να έρχεται στην επιφάνεια με αφορμή το πρόσφατο προεδρικό διάταγμα και μετά το ζήτημα των μειωμένων επιχορηγήσεων στην ανεξάρτητη σκηνή και το ελεύθερο θέατρο. Εδώ μπαίνει βέβαια και το ζήτημα πως η Πολιτεία αντιλαμβάνεται τον Πολιτισμό. Αν τον αντιλαμβάνεσαι ως προϊόν συμπληρωματικό του τουρισμό υπάρχει πρόβλημα.
Τι ετοιμάζετε το επόμενο διάστημα στο 1927 art space;
Μόλις τελειώσαμε με το δεύτερο μέρος του «The Land Rights» που ήταν αφιερωμένο στο αστικό περιβάλλον και το πως αυτά διαμορφώνεται και διαμορφώνει τον άνθρωπο και την κοινωνία σε μια σειρά δράσεων για και για Μάιο Ιούνιο έχουμε προγραμματίσει δύο residencies. Τον Μάιο θα έχουμε μαζί μας δύο εικαστικούς καλλιτέχνες από τον Καναδά και τον Ιούνιο ένας θεαtρικός συγγραφέας θα κάνει την παρουσίαση ενός έργου του που θα δουλέψει εδώ ένας νέος θεατρικός συγγραφέας από τη Συρία που ζει στη Γερμανία. Μετά από φθινόπωρο θα φιλοξενήσουμε εκθέσεις και residencies.
Info:
1927 art space, Κυψέλης 35, Αθήνα
Τηλέφωνο: 21 1414 0970
e-mail: [email protected]
