Μόλις κυκλοφόρησαν οι πρώτες εικόνες από τον νέο μετεωρολογικό δορυφόρο της Ευρώπης, Meteosat-12. Ο δορυφόρος, ο οποίος βρίσκεται 36.000 χιλιόμετρα πάνω από τον ισημερινό, εκτοξεύτηκε τον Δεκέμβριο και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε φάση δοκιμών που θα διαρκέσει το μεγαλύτερο μέρος του τρέχοντος έτους.
Όταν τα δεδομένα του Meteosat-12 γνωστοποιηθούν τελικά στις μετεωρολογικές υπηρεσίες, αναμένεται να επιφέρει μια σταδιακή αλλαγή στην ικανότητα πρόβλεψης.
Οι προειδοποιήσεις για επικείμενες, επικίνδυνες συνθήκες θα πρέπει να βελτιωθούν σημαντικά.
Αυτό είναι κάτι που ονομάζεται “nowcasting” – η ικανότητα να ειπωθεί με μεγαλύτερη σιγουριά ότι οι βίαιοι άνεμοι, οι κεραυνοί, το χαλάζι ή οι έντονες βροχοπτώσεις πρόκειται να χτυπήσουν μια συγκεκριμένη περιοχή.
Μέρος αυτής της προόδου θα προέλθει από την αυξημένη ανάλυση του Meteosat-12. Για δορυφόρους προηγούμενης γενιάς, ένα χαρακτηριστικό σε μια καταιγίδα έπρεπε να έχει διάμετρο τουλάχιστον 1 χιλιόμετρο για να ανιχνευθεί. Το νέο διαστημόπλοιο θα παρακολουθεί στοιχεία με διάμετρο έως και 500 μέτρα.
«Μπορούμε τώρα να δούμε πολύ λεπτές δομές», δήλωσε ο Γιόχεν Γκράντελ από την Eumetsat, τη διακυβερνητική υπηρεσία που διαχειρίζεται τους μετεωρολογικούς δορυφόρους της Ευρώπης.
«Μπορεί να έχετε ακούσει τον όρο “υπέρβαση κορυφής”, για παράδειγμα, ο οποίος είναι μέρος της ανάπτυξης σύννεφων μιας καταιγίδας όπου μπορεί να δείτε πολύ ισχυρά ανοδικά και καθοδικά ρεύματα. Αυτά αλλάζουν πολύ γρήγορα και είναι επίσης πολύ μικρά. είναι επίσης πολύ ισχυροί», πρόσθεσε ο Γκράντελ.
Η Ευρώπη έχει το δικό της μετεωρολογικό διαστημόπλοιο που βρίσκεται πολύ ψηλά πάνω από τον πλανήτη από το 1977. Η νέα συσκευή απεικόνισης είναι η τρίτη επανάληψη της σειράς.
Το Meteosat-12 βρίσκεται σε «στάσιμη» θέση, παρακολουθώντας μόνιμα την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Θα επιστρέψει μια πλήρη εικόνα των μετεωρολογικών συστημάτων που τρέχουν σε όλη την επιφάνεια της Γης με ρυθμό ένα κάθε 10 λεπτά, πέντε λεπτά ταχύτερα από ό,τι συνέβαινε μέχρι τώρα. Επίσης βλέπει τον πλανήτη σε περισσότερα μήκη κύματος φωτός. Δεκαέξι αντί για το προηγουμένως διαθέσιμο 12.
Οι πρόσθετες ζώνες φωτός επιτρέπουν πραγματικές έγχρωμες εικόνες. Με άλλα λόγια, οι εικόνες είναι πολύ πιο κοντά σε αυτό που μπορεί να αντιληφθεί το ανθρώπινο μάτι αν κοιτάξει κάτω από το ίδιο πλεονέκτημα.
«Την πρώτη φορά που λάβαμε τα δεδομένα, υπήρχαν τεράστια συναισθήματα γιατί μπορούσαμε να δούμε την υψηλή ποιότητα του αισθητήρα», θυμάται ο συνάδελφος της Eumetsat, Αλεσάντρο Μπουρίνι. «Η οπτική ποιότητα των εικόνων, της ραδιομετρίας, της πλοήγησης – με άλλα λόγια η ακρίβεια της θέσης των μεμονωμένων pixel σε μια εικόνα – είναι πραγματικά πολύ καλή».
Το νέο σύστημα τρίτης γενιάς θα περιλαμβάνει τελικά μια τριάδα διαστημικών σκαφών που θα εργάζονται από κοινού.
Μια δεύτερη συσκευή απεικόνισης θα ανέβει το 2026 για να αποκτήσει πιο γρήγορες – κάθε 2,5 λεπτά – εικόνες της Ευρώπης. Πριν από αυτό, το 2024, ένα «ηχητικό» διαστημικό σκάφος θα εκτοξευτεί για να δοκιμάσει τη θερμοκρασία και την υγρασία κάτω από την ατμόσφαιρα.
Με δορυφόρους αντικατάστασης που έχουν ήδη παραγγελθεί για το πρώτο λειτουργικό τρίο, η Ευρώπη έχει εγγυημένη κάλυψη μέχρι τη δεκαετία του 2040.
Το συνολικό κόστος αναμένεται να είναι περίπου 4,3 δισ. ευρώ. Αν αυτό ακούγεται σαν πολλά χρήματα (και είναι), ωχριά δίπλα στο μέγεθος όλων εκείνων που αποκτά η κοινωνία από την ακριβή πρόγνωση του καιρού – για την πρόληψη απώλειας ζωών, ζημιών στις υποδομές και οικονομικής αναστάτωσης.
Επανειλημμένες αναλύσεις έχουν κρίνει ότι τα οφέλη ανέρχονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια κάθε χρόνο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι εθνικές υπηρεσίες πρόβλεψης, όπως το Μετεωρολογικό Γραφείο του Ηνωμένου Βασιλείου, το Meteo France και η DWD (η Γερμανική Μετεωρολογική Υπηρεσία), θα πρέπει να απορροφούν πληροφορίες Meteosat-12 στους υπερυπολογιστές τους σε τακτική βάση στις αρχές του επόμενου έτους.
