Οι Βέλγοι σεναριογράφοι υποστηρίζουν την απεργία του Writers’ Guild of America (WGA) –την πρώτη τους εδώ και 15 χρόνια– που επικαλείται την «υπαρξιακή κρίση» των μειωμένων ευκαιριών εργασίας και της μείωσης των αμοιβών, κάτι που γίνεται αισθητό και στο Βέλγιο.

Περισσότεροι από 11.000 συγγραφείς προχώρησαν σε απεργία μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων με εταιρείες, με αποτέλεσμα πολλές τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές να κλείσουν αμέσως. Τα ζητήματα που εξοργίζουν τους Αμερικανούς συγγραφείς αφορούν και τους ομολόγους τους στο Βέλγιο, αλλά με την πρόσθετη δυσκολία ότι οι Βέλγοι συγγραφείς δεν έχουν τη δυνατότητα για συλλογικές διαπραγματεύσεις και δράση.

Η απεργία στις Ηνωμένες Πολιτείες – με συνθήματα όπως «Netflix, μην χαλαρώνεις – ήρθε η ώρα να πληρώσεις τον λογαριασμό!» – παρακολουθείται στενά από τη βελγική και την παγκόσμια βιομηχανία γιατί θα μπορούσε να θέσει νέα πρότυπα.

«Το Σωματείο Συγγραφέων της Αμερικής είναι τόσο ισχυρό», δήλωσε στους Brussels Times ο Raf Njotea, σεναριογράφος και συμπρόεδρος του Φλαμανδικού Συνδέσμου Σεναριογράφων. «Έμμεσα θα έχει θετικό αντίκτυπο στους συγγραφείς σε όλο τον κόσμο, επειδή υπογραμμίζει τη σημασία των συγγραφέων σε ένα οπτικοακουστικό έργο. Χωρίς ένα, το σενάριο είναι κακό ή ανύπαρκτο».

Τα ξημερώματα της Τετάρτης, τα συνδικάτα κινηματογράφου και τηλεόρασης της Αυστραλίας, του Καναδά και της Βρετανίας είπαν στους σεναριογράφους τους να αναστείλουν επίσης τις εργασίες σε αμερικανικά έργα, αναφέρει το Deadline. Οι συντεχνίες σεναριογράφων στην Ιταλία, το Ισραήλ, τη Σουηδία και τη Γαλλία έχουν επίσης υποστηρίξει σταθερά τη συλλογική δράση των Αμερικανών ομοίων τους.

Στο Βέλγιο, η Φλαμανδική Ένωση Σεναριογράφων εξέφρασε την «άνευ όρων υποστήριξη» στην απεργία της WGA σε μια δήλωση. Για τον συμπρόεδρο της ένωσης, οι Βέλγοι σεναριογράφοι βρίσκονται επίσης σε ευάλωτη θέση.

Τα πρότυπα των αμερικανικών κινηματογραφικών εταιρειών επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες των εργαζομένων στον κινηματογράφο στο Βέλγιο.

«Όλοι νιώθουμε τη δύναμη των διεθνών μεγάλων παικτών να έρχονται και να επιβάλλουν τον τρόπο εργασίας τους, τον τρόπο σκέψης τους στις αγορές μας», είπε ο Njotea στους Brussels Times. Ο συγγραφέας εξήγησε ότι οι γίγαντες ροής όπως το Netflix προτιμούν να αγοράζουν όλα τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας από την αρχή ενός έργου και να αφήνουν ελάχιστο έως καθόλου περιθώριο στους εργαζόμενους να επαναδιαπραγματευτούν τις αμοιβές τους εάν γίνει δεύτερη σεζόν ή συνέχεια.

Ενώ πολλοί επαγγελματίες του κινηματογράφου στο Βέλγιο έχουν συλλογικές συμβάσεις, οι σεναριογράφοι έχουν εδώ και καιρό αποκλειστεί από αυτές τις ρυθμίσεις και τώρα στερούνται ένα ελάχιστο επίπεδο αποζημίωσης. Οι διαπραγματεύσεις για τις αμοιβές δεν είναι συλλογικές και δεν ρυθμίζονται επίσημα, όπως συμβαίνει με την WGA.

Τα πρότυπα αποδοχών καθοδηγούνται από τα έθιμα ή τις πρακτικές στις γειτονικές χώρες, και όχι από επίσημη ρύθμιση, εξήγησε για το Le Soir ο Tanguy Roosen, επικεφαλής νομικός διευθυντής του βελγικού κλάδου της Εταιρείας Δραματικών Συγγραφέων και Συνθετών (SDAC).

Για σειρές που χρηματοδοτούνται από την Ομοσπονδία Βαλλονίας-Βρυξελλών, υπάρχει ένα de facto πρότυπο αμοιβής, το οποίο εγγυάται μια ελάχιστη αμοιβή για τους σεναριογράφους, σύμφωνα με την Aurélie Wijnant, Πρόεδρο της Γαλλοφωνικής Ένωσης Οπτικοακουστικών Σεναριογράφων.

Το Flemish Audiovisual Fund έχει παρόμοια πολιτική, εξήγησε ο Njotea. Δεν υπάρχει επίπεδο αμοιβής ρητά αφιερωμένο στους σεναριογράφους, αλλά τα ταμεία διαθέτουν πόρους στην πρώτη φάση ανάπτυξης ενός προϊόντος, η οποία μπορεί κανονικά να συνεπάγεται μεγάλο δημιουργικό και οικονομικό κίνδυνο για τους σεναριογράφους.

«Η συλλογική μας δύναμη δεν είναι αυτή που υποτίθεται ότι είναι, αλλά εργαζόμαστε πάνω σε αυτό», είπε ο Njotea. «Τα επόμενα χρόνια θέλουμε να απομακρύνουμε τους σεναριογράφους από τον ατομικό τους χώρο και να τους φέρουμε περισσότερο κοντά σε μια συλλογικότητα».

Μαζί με την Ομοσπονδία Σεναριογράφων στην Ευρώπη, το Φλαμανδικό Σωματείο Σεναριογράφων εξετάζει με ποιους τρόπους θα στηρίξει τους Αμερικανούς συναδέλφους τους στο μέλλον και να αναπτύξουν τη δυναμική.