Μια βδομάδα πριν την επάρατη 1η Ιουνίου ο οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε σε «αρνητική» την προοπτική του μακροπρόθεσμου αξιόχρεου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Καθώς έρχεται όλο και πιο κοντά η «επάρατη» 1η Ιουνίου, ημερομηνία την οποία έχει ορίσει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών ως καταληκτική για την τεχνική χρεοκοπία της χώρας καθώς όλοι προειδοποιούν ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει τους λογαριασμούς της αμερικανικής κυβέρνησης, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Rating υποβάθμισε, χθες Τετάρτη, σε «αρνητική» την προοπτική του μακροπρόθεσμου αξιόχρεου των ΗΠΑ, τοποθετώντας την στη βαθμίδα AAA, την υψηλότερη δυνατή.
Η απόφαση «αντανακλά τις πολιτικές εντάσεις που εμποδίζουν την επίλυση του προβλήματος» που θα δινόταν «με την αύξηση ή την αναστολή της ισχύος του ορίου χρέους» του ομοσπονδιακού κράτους, καθώς «η προθεσμία πλησιάζει γρήγορα», αναφέρεται σε ανακοίνωση του διεθνούς οίκου αξιολόγησης, με τους αναλυτές να εκτιμούν πως η κίνησή του αυτή αφήνει να εννοηθεί πως είναι πιθανή η υποβάθμιση του αξιόχρεου από τον οίκο το προσεχές διάστημα.
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση του Δημοκρατικού προέδρου Τζο Μπάιντεν και η ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση συνεχίζουν, χωρίς ορατή πρόοδο, τις σκληρές διαπραγματεύσεις για την αύξηση του ορίου δανεισμού του ομοσπονδιακού κράτους από το Κογκρέσο, προσπαθώντας να βρουν κοινή φόρμουλα για να αποτραπεί ο κίνδυνος κήρυξης στάσης πληρωμών από το δημόσιο την 1η Ιουνίου, η οποία θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία.
Η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων να καταλήξουν σε συμφωνία αποτελεί «αρνητική ένδειξη για τη διακυβέρνηση γενικά» και «για τη βούληση των ΗΠΑ να εκπληρώνουν έγκαιρα τις υποχρεώσεις τους», σύμφωνα με τον Fitch, ο οποίος κάνει λόγο για πολιτικές εντάσεις που εμποδίζουν τις διαπραγματεύσεις, διαβεβαιώνοντας πως «αναμένει λύση εγκαίρως».
Πρόκειται για «εντελώς κατασκευασμένη κρίση», τόνισε χθες Τετάρτη η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρίν Ζαν-Πιερ, στηλιτεύοντας την άρνηση των συντηρητικών στο Κογκρέσο να ψηφίσουν για να αυξηθεί ή να ανασταλεί το όριο του χρέους, και εξαπολύοντας επίθεση στη δεξιά πτέρυγα των Ρεπουμπλικανών. «Λένε τώρα μεγαλόφωνα αυτό που έλεγαν χαμηλόφωνα, μιλάνε για την ομηρία της χρηματοοικονομικής φερεγγυότητας των ΗΠΑ», κατήγγειλε αναφερόμενη σε πρόσφατες δηλώσεις πολιτικού που ανήκει στη ριζοσπαστική δεξιά στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Μακάρθι: «Δεν φταίω εγώ»
Ο Δημοκρατικός πρόεδρος πρότεινε στον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι περικοπές συγκεκριμένων κατηγοριών δαπανών που θα ξεπερνούσαν το «ένα τρισεκατομμύριο δολάρια σε δέκα χρόνια», σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Ο Λευκός Οίκος είναι εξάλλου διατεθειμένος να ορίσει ταβάνι στις δημόσιες δαπάνες για δύο χρόνια οι Ρεπουμπλικανοί όμως απαιτούν να μπει κόφτης για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Δεν φταίω εγώ που οι Δημοκρατικοί δεν μπορούν να μειώσουν τις δαπάνες τους», δήλωσε ο Κέβιν Μακάρθι, προσάπτοντας για ακόμα μια φορά στην κυβέρνηση πως περίμενε μέχρι την τελευταία στιγμή για να διαπραγματευτεί.
Αν το Κογκρέσο -η Γερουσία που ελέγχουν οι Δημοκρατικοί και η Βουλή των Αντιπροσώπων που ελέγχουν οι Ρεπουμπλικανοί – δεν ενεργήσει, «μοιάζει σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα μπορέσουμε να πάμε πολύ πιο πέρα από τις αρχές του Ιουνίου», θύμισε η Τζάνετ Γέλεν.
Ο λόγος, διευκρίνισε η κυρία Γέλεν, είναι η οργάνωση «του συστήματος πληρωμών των λογαριασμών μας», που δεν επιτρέπει να «αποφασίζουμε ποιους λογαριασμούς θα πληρώσουμε και ποιους όχι». Αυτό σημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει περιθώρια να εκτελεί πρώτα για παράδειγμα πληρωμές τοκοχρεολυσίων αντί άλλων υποχρεώσεων, να προτεραιοποιεί, δηλαδή, δαπάνες.
Αν δεν υπάρξει συμφωνία θα «αθετήσουμε κάποιες από τις υποχρεώσεις μας και αυτό δεν είναι αποδεκτό», επέμεινε.
Την 1η Ιουνίου, ελλείψει συμφωνίας, οι ΗΠΑ θα βρεθούν σε κατάσταση στάσης πληρωμών, ή αλλιώς δεν θα είναι σε θέση να καταβάλλουν τοκοχρεολύσια σε όσους έχουν στα χέρια τους αξιόγραφα του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, μισθούς στους δημόσιους λειτουργούς, συντάξεις σε βετεράνους των ενόπλων δυνάμεων και ούτω καθεξής.
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ πρόσθεσε πως οι υπηρεσίες της θα δώσουν πολύ σύντομα περαιτέρω διευκρινίσεις για την ακριβή ημερομηνία που η χώρα κινδυνεύει να κηρύξει στάση πληρωμών.
Αυτό το άνευ προηγουμένου σενάριο, επισημαίνουν οικονομολόγοι, θα ήταν συνώνυμο με πελώρια ύφεση, αναταραχή στις αγορές των ΗΠΑ και πιθανή εξάπλωση της κρίσης σε όλη την παγκόσμια οικονομία.