Οι διαπραγματευτές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ε.Ε. συμφώνησαν σε ένα προσχέδιο συμφωνίας για την επανένταξη της Βρετανίας στο το βασικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ε.Ε. για την έρευνα και την καινοτομία Horizon Europe μετά από μήνες σκληρών συνομιλιών.
Το προσχέδιο της συμφωνίας θα παρουσιαστεί από αξιωματούχους στον Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, Ρίσι Σούνακ, αυτό το Σαββατοκύριακο. Θα ακολουθήσει μια κρίσιμη συνάντηση με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την ερχόμενη Τρίτη, όπου μπορεί να επιβεβαιωθεί η τελική συμφωνία, είπαν υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Politico δύο κυβερνητικοί αξιωματούχοι του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ένας από τους αξιωματούχους είπε ότι η Βρετανία θα ενταχθεί εκ νέου στο Horizon Europe, το οποίο έχει προϋπολογισμό 95,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021-27, και στο πρόγραμμα παρατήρησης της Γης Copernicus — αλλά όχι στο πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας της Ευρατόμ, το οποίο τόσο η βρετανική κυβέρνηση όσο και ο πυρηνικός τομέας του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρούν ότι είναι ποιοτικά αναντίστοιχο του κόστους του, είπε ο αξιωματούχος.
? BREAKING: UK and EU negotiators have agreed a draft deal on Britain’s re-entry into the Horizon Europe research program.https://t.co/1KZ9bUqXVB
— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) July 5, 2023
Η Βρετανία εγκατέλειψε επισήμως και τα τρία προγράμματα, όταν αποχώρησε από την Ε.Ε. τον Ιανουάριο του 2020 και οι διαπραγματεύσεις για την επανασύνδεση ως τρίτη χώρα σταμάτησαν εν μέσω της διαμάχης σχετικά με τους μετά το Brexit εμπορικούς κανόνες στη Βόρεια Ιρλανδία.
Οι συνομιλίες τελικά ξεκίνησαν πλήρως τον Μάρτιο, αφού το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες έκλεισαν τη συμφωνία-πλαίσιο του Γουίνσντορ. Η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι δεν θα απαιτούσε από το Ηνωμένο Βασίλειο να πληρώσει αναδρομικά τα τέλη συμμετοχής για τα δύο χρόνια κατά τα οποία δε συμμετείχε στο πρόγραμμα Horizon.
Ωστόσο, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου πίεσε για μεγαλύτερη έκπτωση στην οικονομική συμμετοχή της, υποστηρίζοντας ότι η διετής παύση είχε αφήσει ερευνητές και επιχειρήσεις με έδρα στη Βρετανία σε αποδυναμωμένη θέση σε σύγκριση με τους ομολόγους τους σε όλη την Ευρώπη.
Βρετανοί υπάλληλοι υπολόγισαν πόσοι επιστήμονες με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πιθανό να κερδίσουν ξανά επιχορηγήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια του προγράμματος και ζήτησαν περαιτέρω έκπτωση για την κάλυψη της απόκλισης. Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί του Ηνωμένου Βασιλείου παρουσίασαν πέρυσι ένα εγχώριο «Σχέδιο Β» γνωστό ως Pioneer.
Οι διαπραγματεύσεις για τις συνεισφορές της Βρετανίας ολοκληρώθηκαν αργά το βράδυ της Τρίτης, είπε ο πρώτος αξιωματούχος, με το Υπουργείο Οικονομικών να υποστηρίζει την πρόταση. Οι αξιωματούχοι αρνήθηκαν να δώσουν στο Politico ακριβείς λεπτομέρειες για την οικονομική συμφωνία.
Ο Σουνάκ αναμένεται να αποφασίσει εάν η συμφωνία θα προχωρήσει, αφότου τη μελετήσει λεπτομερώς αυτό το Σαββατοκύριακο ενόψει της διμερούς συνάντησης με τη φον ντερ Λάιεν στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας την ερχόμενη Τρίτη.
«Το Σαββατοκύριακο θα είναι ώρα αποφάσεων», είπε ο δεύτερος κυβερνητικός αξιωματούχος που γνωρίζει το αποτέλεσμα των συζητήσεων, προσθέτοντας ότι η συνάντηση της επόμενης Τρίτης θα είναι μια «κρίσιμη φάση» για τις συζητήσεις.
