Μια σειρά από μη κυβερνητικούς φορείς με ενεργητική έντονη δράση στο πεδίο, όπως ο Σύλλογος Οροθετικών «Θετική Φωνή», οι «Γιατροί του Κόσμου», η «PRAKSIS», αλλά και ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος «Προμηθέας», έδωσαν συνέντευξη Τύπου (την οποία οργάνωσε το Δίκτυο Ομοτίμων Χρηστών) με θέμα: «Η επόμενη μέρα για την πολιτική αντιμετώπισης των ναρκωτικών». Βασικά αιτήματά τους προς τη νέα κυβέρνηση ήταν τα εξής:
α) συμμετοχή των χρηστών στη λήψη αποφάσεων για τα θέματά τους, β) αντιμετώπιση του στίγματος, γ) λήψη μέτρων για τη συμπερίληψη των χρηστών στο δημόσιο σύστημα Υγείας, δ) ενίσχυση των προγραμμάτων μείωσης βλάβης, ε) ενίσχυση των κοινωνικών δομών για χρήστες.
Το Κοσμοδρόμιο βρέθηκε στη συνέντευξη Τύπου, παρακολούθησε τις τοποθετήσεις των φορέων και έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη συμπερίληψη.
Τι ζητούν οι μη κυβερνητικοί φορείς από τη νέα κυβέρνηση;
Ο Χρήστος Αναστασίου, συντονιστής του Δικτύου Ομοτίμων Χρηστών αφού στάθηκε ιδιαιτέρως στην ανάγκη συμπερίληψής τους στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, διευκρίνισε πως ο αποκλεισμός τους σημαίνει αυτόματα πως η πολιτική για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών απανθρωποποιεί τους ίδιους τους ωφελούμενους στερώντας τους τη φωνή και επομένως την ικανότητά τους να εκφράσουν τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τους προβληματισμούς τους. Έκλεισε λέγοντας: «Δεν υπάρχει μεγαλύτερο δηλητήριο απ’ την επιβολή της βίαιης εξουσίας στον άνθρωπο».
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Γιώργος Καλαμίτσης, συντονιστής του Συλλόγου «Προμηθέας», ο οποίος μίλησε για ανυπαρξία εθνικής στρατηγικής στην αντιμετώπιση των ναρκωτικών. Υπογράμμισε δε πως η χώρα μας έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες θνησιμότητας χρηστών παγκοσμίως.
Ύστερα τοποθετήθηκε η Μαριανέλλα Κλώκα, η οποία μίλησε για την αναγκαιότητα ανάδειξης των ζητημάτων χρήσεις στον δημόσιο λόγο, για την αποδόμηση των στερεοτύπων. «Να αντιμετωπίζουμε τα θέματα κατάματα» είπε κλείνοντας.
Εκπροσωπώντας τους Γιατρούς του Κόσμου έλαβε τον λόγο ο Τάσος Υφαντής. Στάθηκε στην έννοια της συμπερίληψης και σε εκείνη της αποτελεσματικότητας. Ανέφερε ορισμένα ποσοτικά δεδομένα από την επιτόπια παρουσία των Γιατρών στην πόλη της Θεσσαλονίκης την περίοδο του 2022, όπου 461 άνθρωποι καταγράφτηκαν σε συνθήκες ακραίας εγκατάλειψης στις πιάτσες, μεταξύ των οποίων 61 γυναίκες και 35 ανήλικα άτομα. «Η επόμενη μέρα για την πολιτική αντιμετώπισης των ναρκωτικών σημαίνει συμπερίληψη και δεν μπορεί να υπάρξει συμπερίληψη χωρίς διαβούλευση και θεσμοθέτηση» κατέληξε.
Τέλος τοποθετήθηκε ο Μάριος Ατζέμης εκπροσωπώντας τον Σύλλογο Οροθετικών, «Θετική Φωνή», ο οποίος στάθηκε ιδιαιτέρως στον εγκλωβισμό των χρηστών δια του δημοσίου και θεσμικού λόγου σε ασφυκτικά δίπολα που τους απανθρωποποιούν. Τόνισε τη σημαντικότητα του λόγου της βιωμένης εμπειρίας, και της δημιουργίας πολιτικών στη βάση των ομοτίμων, καθώς και για τις νέες προκλήσεις στο πεδίο.
Χρήση, πρόσφυγες, ΛΟΑΤΚΙ+
Σε ερώτηση του Κοσμοδρομίου: «Τι έχουν να λένε τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας και η ανυπαρξία εθνικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών για τον τρόπο λειτουργίας του ελληνικού κράτους πρόνοιας και του κράτους δικαίου», ο Γιώργος Καλαμίτσης απάντησε: «Όπως έχει συμβεί σε ολόκληρο το σύστημα υγείας, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο γενικός πληθυσμός, η δυσκολία πρόσβασης, οι ελλείψεις σε επαγγελματίες υγείας, για παράδειγμα όταν ξεκίνησε ο Προμηθέας η Δυτική Αττική είχε 13 παθολόγους, σήμερα έχει 3, αυτό το πρόβλημα λοιπόν έχει μετακυλήσει και στις υπηρεσίες που αφορούν τους χρήστες. Φανταστείτε τους ασθενείς με HIV, με ηπατίτιδα C, η πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας είναι προβληματική και γεμάτη εμπόδια. Υπάρχουν περιπτώσεις που αναγκάζονται να διανύσουν 30χλμ ημερησίως για να λάβουν τα φάρμακά τους. Άμα μας έβαζαν εμάς να κάνουμε 30 χλμ πόσοι θα πηγαίναμε στις υπηρεσίες;»
Στην ερώτηση του Κοσμοδρομίου: «Επηρεάζει η ανυπαρξία ευρύτερης πολιτικής για πρόσφυγες – μετανάστες και ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα την πρόσβασή τους στις σχετικές με τη χρήση υπηρεσίες και αν ναι τι έχει να λέει αυτό για την ποιότητα της ελληνικής δημοκρατίας;». Ο Μάριος Ατζέμης απάντησε: «Ας ξεκινήσουμε από το απλό, εγώ είμαι ένας μεσοαστός απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών που έκανε προβληματική χρήση ηρωίνης και κοκαΐνης για πάρα πολλά χρόνια και είμαι οροθετικός και μ’ αυτά τα παράσημα έφαγα το στίγμα της ζωής μου. Σκεφτείτε λοιπόν τι στίγμα και αποκλεισμό θα φάει ο αντίστοιχος άνθρωπος που δεν έχει αυτά τα προνόμια. Δεν συζητάμε για την αστυνομική βία. Τι ευκαιρίες μπορεί να έχουν αυτοί οι άνθρωποι ακόμα και αν σταματήσουν τη χρήση; Θα επανενταχθούν; Πόσο εύκολο είναι να προσεγγίσουν οι πρόσφυγες υπηρεσίες για χρήση που μεταξύ άλλων εμπεριέχουν και πρόληψη από ΣΜΝ; Εμπιστεύονται; Σε ό,τι αφορά στην ΛΟΑΤΚΙ+ συμπερίληψη, όταν τη βάλαμε στο τραπέζι ακούστηκε σαν κάτι σχετικά εξωτικό, σαν να μιλάμε για έναν εξωγήινο πληθυσμό που δεν υπάρχει πουθενά, ενώ τέθηκε το ερώτημα ‘για ποιον λόγο να υπάρχει λοατκι+ συμπερίληψη σε αυτού του είδους τις υπηρεσίες;’. Φαίνεται πως οι υπηρεσίες για τους προβληματικούς χρήστες διαμορφώθηκαν κατά τα προηγούμενα χρόνια για τον μικροαστό-μεσοαστό straight χρήστη ηρωίνης. Τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν ριζικά ειδικά μετά τη ραγδαία εξάπλωση του chemsex και της κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Μάλιστα τα άτομα της συγκεκριμένης κοινότητας στιγματίζονται για το φύλο και τη σεξουαλικότητά τους από τους άλλους χρήστες. Στιγματίζονται διπλά. Τα τρανς άτομα δε, σπάνια πλησιάζουν υπηρεσίες λόγω αυτής της κατάστασης. Το impact είναι τραγικό. Χάνεται κόσμος».
«Θα ήθελα να απαντήσω κι εγώ σ’ αυτή την ερώτηση», είπε ο Τάσος Υφαντής: «Τόσο η διαπολιτισμική όσο και η έμφυλη διάσταση οφείλουν να έρχονται από οριζόντιες παρεμβάσεις για τη διαμόρφωση, οργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων παροχών υγείας, είτε αφορά στο κομμάτι αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, είτε αφορά το ευρύτερο κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Πρέπει σαν χώρα πλέον να αποφασίσουμε και να εμπεδώσουμε ότι μέσα στο πλαίσιο της συμπερίληψης η διαπολιτισμικότητα και ο σεβασμός στο διαφορετικό να διαπερνά οριζόντια τις υπηρεσίες μας. Αυτό διεκδικούμαι και αυτό προσπαθούμε να προωθήσουμε στο πεδίο της δημόσιας πολιτικής», συμπλήρωσε.
«Αν μου επιτρέπετε ένα σχόλιο απ’ την πλευρά μου ως μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας» είπε η Μαριανέλλα Κλώκα: «Τόσο στα ζητήματα των ψυχοδραστικών ουσιών όσο και στα ΛΟΑΤΚΙ+ βοηθήσαμε την προηγούμενη κυβέρνηση να διαμορφώσει και εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση επί τέσσερα χρόνια αρνήθηκε να ανοίξει δημόσιο διάλογο στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής και να τα επικυρώσει στη συνέχεια με διυπουργική επιτροπή ξεκινώντας την υλοποίησή τους. Αυτό που συνέβη είναι ότι – μάλλον στα μουλωχτά – κάποιες από τις πολιτικές εφαρμόστηκαν από τα αντίστοιχα υπουργεία, δηλαδή δεν βρέθηκε το θάρρος να ανοίξει διάλογος με τα αρμόδια θεσμικά όργανα του Κοινοβουλίου για αυτά τα θέματα».
Για την καινούρια σύνθεση της Βουλής η κα Κλώκα σχολίασε: «Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα συνέβησαν το 2012 με τις γυναίκες που συνελήφθησαν, υπέστησαν εξετάσεις HIV χωρίς συγκατάθεση, διώχθηκαν και διαπομπεύθηκαν αλλά και τα όσα ως υπουργός Προστασίας του Πολίτη εφάρμοσε κατά την προηγούμενη θητεία του το 2019, είναι ντροπή ο κύριος Χρυσοχοΐδης να υπουργοποιείται ξανά και μάλιστα στο υπουργείο Υγείας. Αυτή είναι μια προσωπική τοποθέτηση επί του συγκεκριμένου θέματος», συμπλήρωσε.
Οι προθέσεις των μη κυβερνητικών φορέων που συμμετείχαν στη συνέντευξη Τύπου ήταν ξεκάθαρες. Από τον χώρο ωστόσο έλειπαν οι συντάκτες υγείας των μεγάλων μέσων ενημέρωσης. Μένει να δούμε την κυβερνητική πολιτική σε σχέση με την αντιμετώπιση των ναρκωτικών.
