Το Πεκίνο ελπίζει ότι η συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, η οποία έληξε σήμερα χωρίς να παραταθεί εκ νέου, θα ανανεωθεί, σύμφωνα με σημερινές δηλώσεις της εκπροσώπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ.
«Η Κίνα ελπίζει ότι η πρωτοβουλία μεταφοράς σιτηρών θα συνεχίσει να εφαρμόζεται πλήρως και είναι έτοιμη να συνεργαστεί πιο στενά με όλα τα μέρη για την επίτευξη συμφωνιών για τη διασφάλιση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας», είπε η Μάο Νινγκ.
Η δήλωση της εκπροσώπου του κινεζικού υπ.Εξ. έρχεται μετά τη δήλωση της Μόσχας ότι θεωρεί ότι η συμφωνία «τερματίστηκε». Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επισήμανε σήμερα, ημέρα εκπνοής της ισχύος της τελευταίας παράτασης της συμφωνίας, ότι το μέρος της συμφωνίας που αφορά τη Ρωσία δεν έχει τηρηθεί. «Μόλις εκπληρωθεί το μέρος των συμφωνιών που αφορά τη Ρωσία, η ρωσική πλευρά θα επιστρέψει άμεσα στην εφαρμογή αυτής της συμφωνίας», είπε.
Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, η χώρα έχει επισήμως κοινοποιήσει στην Τουρκία, την Ουκρανία και τον ΟΗΕ την αντίθεσή της σε μία ακόμη παράταση της συμφωνίας.
Το ρωσικό υπ.Εξ. έκανε λόγο για «πέντε συστημικά προβλήματα» της συμφωνίας για τα σιτηρά τα οποία πρέπει να επιλυθούν. Οι λύσεις που πρέπει να δοθούν αφορούν την επανασύνδεση της Rosselkhozbank (της κύριας τράπεζας του ρωσικού αγροτοβιομηχανικού τομέα) στο σύστημα SWIFT, την επανέναρξη της προμήθειας γεωργικών μηχανημάτων, εργασίες για έναν βασικό αγωγό αμμωνίας, την άρση της απαγόρευσης πρόσβασης της Ρωσίας στα λιμάνια της Ε.Ε. και το ξεπάγωμα περιουσιακών στοιχείων και λογαριασμών ρωσικών εταιρειών που σχετίζονται με την παραγωγή και τη μεταφορά τροφίμων και λιπασμάτων.
Η Μόσχα δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι δεν βλέπει «κανένα λόγο» να παρατείνει ξανά την ισχύ της συμφωνίας. Αφενός η Μόσχα καταγγέλλει εδώ και μήνες ότι η συμφωνία, αφενός δεν χρησιμοποιείται για να υλοιποιηθούν οι διακηρυγμένοι στόχοι της, δηλαδή η μεταφορά σιτηρών και λιπασμάτων και η προστασία της επισιτιστικής ασφάλειας στις χώρες της Αφρικής και της Ασίας που έχουν μεγάλη ανάγκη και, αφετέρου, ότι, παρότι η Μόσχα ανανεώνει «καλή τη πίστει» τη συμφωνία ξανά και ξανά, δεν ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν τη δυνατότητα της Ρωσίας να εξάγει τρόφιμα και λιπάσματα.
«Όσον αφορά τους όρους υπό τους οποίους συμφωνήσαμε να διασφαλίσουμε την ασφάλεια της εξαγωγής ουκρανικών σιτηρών, υπήρχαν ρήτρες αυτής της συμφωνίας με τον ΟΗΕ, σύμφωνα με τις οποίες έπρεπε να ληφθούν υπόψη τα ρωσικά συμφέροντα», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν. «Αυτό είναι logistics, αυτό είναι ασφάλιση, αυτή είναι η κίνηση χρημάτων που σχετίζεται με την πληρωμή για τα προϊόντα μας και πολλά άλλα», εξήγησε σε σχέση με τις πλευρές της συμφωνίας που αφορούν την ομαλή εξαγωγή των ρωσικών τροφίμων, τα οποία, τυπικά τουλάχιστον, δεν υπόκεινται σε κυρώσεις.
«Τίποτα – θέλω να το τονίσω αυτό – δεν έγινε τίποτα απολύτως! Όλα είναι ένα μονόπλευρο παιχνίδι! Ούτε ένα στοιχείο [της συμφωνίας] που να σχετίζεται με το γεγονός ότι υπάρχουν συμφέροντα της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν έχει εκπληρωθεί! Παρόλα αυτά, παρατείναμε οικειοθελώς αυτή τη λεγόμενη συμφωνία πολλές φορές. Πολλές φορές! Λοιπόν ακούστε: φτάνει, εντέλει», κατέληξε.
Η συμφωνία για τα σιτηρά υπογράφηκε τον Ιούλιο του 2022 από τη Ρωσία, την Ουκρανία, την Τουρκία και τον ΟΗΕ και εγγυήθηκε την ασφαλή εξαγωγή σιτηρών από τρία ουκρανικά λιμάνια από κοινού με μέτρα που θα εμπόδιζαν το να παγώσει η εξαγωγή ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων.
Έχει ήδη παραταθεί τρεις φορές, με τη Μόσχα να εκφράζει επανειλημμένα διαμαρτυρίες σχετικά με το ότι το δεύτερο σκέλος της συμφωνίας δεν υλοποιείται. Το Κρεμλίνο υπογραμμίζει επίσης ότι τα περισσότερα εξαγόμενα ουκρανικά σιτηρά δεν έφτασαν τελικά στις φτωχότερες χώρες, η επισιτιστική ασφάλεια των οποίων αποτελούσε τον βασικό διακηρυγμένο στόχο της συμφωνίας.
«Και η λεγόμενη συμφωνία για τα σιτηρά δικαιολογήθηκε από την επιθυμία να υποστηριχθούν οι φτωχότερες χώρες», είπε σχετικά ο Πούτιν. «Έχω ήδη πει πολλές φορές: από τον συνολικό όγκο τροφίμων, κυρίως σιτηρών, που εξάγονται από την Ουκρανία, μόνο το 3% και κάτι πήγε στις φτωχότερες χώρες του κόσμου – μόνο το 3% και κάτι! Όλα τα άλλα πήγαν σε μια καλοφαγωμένη, ευημερούσα Ευρώπη! Ωστόσο, πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τα ουκρανικά σιτηρά. Άρχισαν να κάνουν διακρίσεις κατά των ουκρανικών σιτηρών – όχι εμείς!», είπε.
