Η ανάφλεξη σφοδρών συγκρούσεων από την περασμένη Δευτέρα, 28 Αυγούστου, στην βορειοανατολική επαρχία Ντέιρ Εζόρ της Συρίας σε συνδυασμό με τις 15ήμερες διαδηλώσεις Δρούζων στις νότιες επαρχίες Νταράα και Σουέιντα  και τις σποραδικές αλλά συνεχιζόμενες ρωσικές επιδρομές στη βορειοανατολική επαρχία Ιντλίμπ (όπου έχουν περιοριστεί τα τελευταία χρόνια μετά την ήττα τους οι περισσότερες δυνάμεις τζιχαντιστών της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους μαζί με χιλιάδες αμάχους της περιοχής) διαταράσσουν την φαινομενική εικόνα ομαλότητας καλλιεργείται εδώ και μήνες σε μία χώρα που παραμένει σε εμπόλεμη κατάσταση από το Μάρτιο του 2011, αλλά υφίσταται σημαντικές οικονομικές πιέσεις έπειτα και από τον καταστροφικό σεισμό της 6^ης Φλεβάρη 2023. Αυτά παρά την ανοιξιάτικη επανεμφάνιση της Συρίας στη σύνοδο κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου στη Σαουδική Αραβία (Μάιος 2023).

Οι στρατιωτικές νίκες του συριακού στρατού που επιτεύχθηκαν τα τελευταία οκτώ χρόνια χάρη και στην καθοριστική (όπως αποδείχθηκε) στρατιωτική συνδρομή της Ρωσίας (από το Σεπτέμβρη του 2015), των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης ιδιαίτερα επί των ημερών και την καθοδήγηση του Ιρανού σπουδαίου δολοφονηθέντος (από τις ΗΠΑ) στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί και της Λιβανέζικης σιιτικής Χεζμπολάχ, εδραίωσαν την ισχύ της συριακής κυβέρνησης του Προέδρου Μπασάρ Άσαντ περίπου στο 80% της χώρας. Ωστόσο, εξαίρεση αποτελεί το βορειοανατολικό και ανατολικό τμήμα που τελεί κυρίως υπό την διοίκηση Κούρδων μαχητών των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF) και Αράβων φυλάρχων που συνεργάζονται με τον αμερικανικό στρατό και το λεγόμενο «διεθνή συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους».

Εκτός δικαιοδοσίας του συριακού στρατού παραμένουν και περιοχές της Βόρειας Συρίας κοντά στα σύνορα με την Τουρκία που τελούν υπό τη διοίκηση αχυρανθρώπων της Άγκυρας και φιλότουρκων ενόπλων μισθοφόρων του υποτιθέμενου «Συριακού Εθνικού Στρατού» (που δεν είναι ούτε συριακός, ούτε εθνικός) και ομάδων τζιχαντιστών μισθοφόρων που πολεμούν πρόθυμα με όποιον τους τάξει περισσότερα χρήματα ή μερτικό από τα λάφυρα πολέμου.

Ωστόσο, μοιραία, το κέντρο βάρος των σημαντικών εξελίξεων εδώ και μία βδομάδα δίνουν οι ενδιαφέρουσες εξελίξεις που διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες στη βορειοανατολική Συρία και δη στην επαρχία Ντέιρ Εζόρ με αφορμή τη σύλληψη του διοικητή του «Αραβικού Στρατιωτικού Συμβουλίου» της περιοχής, Άχμαντ αλ Χάμπιλ (Ahmed Al-Khabil) και τεσσάρων άλλων από Κούρδους μαχητές των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (Syrian Democratic Forces, SDF).

Η σύλληψη των πέντε με την κατηγορία εμπλοκής στο λαθρεμπόριο ναρκωτικών και εκβιασμών πολιτών και άλλων αξιόποινων πράξεων  προκάλεσε σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσα σε υποστηρικτές του Αραβικού Στρατιωτικού Συμβουλίου της επαρχίας Ντέιρ Εζόρ, Άραβες φυλάρχους της περιοχής με Κούρδους μαχητές των δυνάμεων SDF με αποτέλεσμα από τις 28 Αυγούστου (μία μέρα μετά τη σύλληψή τους) ως την 1η Σεπτέμβρη να έχουμε τουλάχιστον 54 νεκρούς (οι περισσότεροι Άραβες και Κούρδοι μαχητές, και πέντε πολίτες) και πολλές δεκάδες (πάνω από 50) τραυματίες.

Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ

Οι σφοδρές συγκρούσεις προκάλεσαν την 1η Σεπτέμβρη ανακοίνωση της επιχείρησης «Inherent Resolve» της «Συνδυασμένης Διακλαδικής Δύναμης Κρούσης – Επιχείρηση Εγγενής Λύση» του αμερικανικού στρατού που διατηρεί στην περιοχή δύναμη περίπου 1000 στρατιωτικών.

Οι ΗΠΑ παραμένουν, ως γνωστόν, σε περιοχές της Συρίας με πρόσχημα τη συνέχιση των επιχειρήσεων κατά των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους και της αλ Κάιντα, την δημιουργία ερεισμάτων που να δικαιολογούν την παρουσία τους στην περιοχή (π.χ. στο πλαίσιο πιθανού, μελλοντικού σχεδίου δημιουργίας κουρδικού κρατικού θύλακα) ενώ υπό την δική τους προστασία και με τη συμμετοχή αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρίας συνεχίζεται η κλοπή του συριακού πετρελαίου από πηγές της περιοχής ώστε να στερηθεί η κυβέρνηση και ο στρατός της Συρίας σημαντικά έσοδα για τον (διψασμένο για πόρους) κρατικό προϋπολογισμό.

Τι έλεγε η ανακοίνωση του αμερικανικού στρατού;

Ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στη βορειοανατολική Συρία ενώ επικεντρώνονται στην συνεργασία τους με τις «Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις» για να «εξασφαλίσουν την διαρκή ήττα του Νταές (σ.σ. Ισλαμικού Κράτους) με (υποτιθέμενο στόχο) την υποστήριξη «της περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας».

Οι ΗΠΑ ζήτησαν δε «τερματισμό» της βίας στην περιοχή και απηύθυναν έκκληση για τη επαναφορά προσπαθειών με στόχο τη δημιουργία «ειρήνης και σταθερότητας στη Βορειοανατολική Συρία, που να είναι ελεύθερη από την απειλή του ΝΤΑΕΣ». Η ανακοίνωση αυτή έκλεινε (προς δυσαρέσκεια της Άγκυρας) με την ακόλουθη χαρακτηριστική φράση:

«Η επιχείρηση Εγγενής Επίλυση επιβεβαιώνει πως επικεντρώνει τις προσπάθειες στην παροχή συμβουλών και  βοήθειας ώστε οι εταιρικές δυνάμεις να είναι ικανές να πετύχουν την διαρκή ήττα του ΝΤΑΕΣ».

Ορισμένες λέξεις εδώ έχουν την σημασία τους. Όπως το ρήμα «επικεντρώνει» (που αφήνει περιθώρια και για άλλες στρατιωτικές, και όχι μόνον, δραστηριότητες) και η φράση «διαρκής ήττα» που δείχνει πρόθεση ή επιθυμία παρατεταμένης, μακροπρόθεσμης παρουσίας του αμερικανικού στρατού στο συριακό έδαφος…

Με άλλα λόγια ο αμερικανικός στρατός παρακολουθεί αλλά μένει αμέτοχος, επί του παρόντος, στις συγκρούσεις του Ντέιρ Εζόρ αλλά αν χρειαστεί θα επέμβει με πρόσχημα την «διαρκή ήττα του ΝΤΑΕΣ».

Βεβαίως, οι ΗΠΑ μπορεί να θέλουν (μαζί με τους στρατιωτικούς και πολιτικούς διοικητές των κουρδικών δυνάμεων SDF) να παραμείνουν στο έδαφος της βορειοανατολικής ή ανατολικής Συρίας αλλά αυτό τον πόθο δεν τον συμμερίζονται ούτε η Συρία (για ευνόητους λόγους), ούτε η Τουρκία (που φοβάται χρόνια τώρα τη δημιουργία κουρδικού κρατικού θύλακα στα νοτιοανατολικά σύνορά της), ούτε η Ρωσία που χάρη και στη δική της στρατιωτική συνδρομή (και την αυτοθυσία Σύρων στρατιωτών) ηττήθηκαν οι τζιχαντιστές και οι ηθικοί αυτουργοί τους. Αυτοί οι ηθικοί αυτουργοί ήταν ως επί το πλείστον, δυτικές δυνάμεις επέμβασης και πρώην αξιωματούχοι σε πετρελαϊκές μοναρχίες του Περσικού Κόλπου που είχαν ευθυγραμμίσει τότε τα συμφέροντά τους με την ανατροπή του Σύρου Προέδρου Άσαντ ενάντια στη δημιουργία του λεγόμενου «Ισλαμικού Αγωγού» Ιράν –Ιράκ –Συρίας επειδή ο Άσαντ είχε απορρίψει το ενδεχόμενο να περάσει από τη χώρα του το σχέδιο κατασκευής του αγωγού του Κατάρ-Σαουδικής Αραβίας-Ιορδανίας-Τουρκίας που είχε καταστρωθεί σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ.

Ποιοι συγκρούονται

Οι σφοδρές συγκρούσεις στο Ντέιρ Εζόρ, μία επαρχία που βρίσκεται στα ΒΑ της Συρίας κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, συμπίπτουν με την νέα κλιμάκωση των τουρκικών στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ που συντελείται με την αγαστή συνεργασία της Τουρκίας με τις κουρδικές κυβερνήσεις που συγκροτούν, εναλλασσόμενα, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα με τη στήριξη της ντόπιας ελίτ που κυβερνά εδώ και λίγες δεκαετίες το αυτόνομο Κουρδιστάν.

Θα πρέπει επίσης να παρατηρήσει πως η αιφνιδιαστική ανάφλεξη συγκρούσεων διαδραματίζεται παράλληλα με την εντεινόμενη προσπάθεια της Τουρκίας να εξομαλύνει (με τη βοήθεια της Ρωσίας) τις σχέσεις με την κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Άσαντ ο οποίος δεν δείχνει να πείθεται από τις ανέξοδες ανακοινώσεις της κυβέρνησης του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για «σεβασμό» των συριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας ενώ η Άγκυρα προωθεί (δίχως ουσιαστικό αποτέλεσμα λόγω της απροθυμίας ΗΠΑ και Ρωσίας εδώ και περίπου δύο χρόνια) μία νέα χερσαία στρατιωτική εισβολή στη βόρεια Συρία τάχα για την
«καταπολέμηση της τρομοκρατίας» έναντι του ΡΚΚ και των Σύρων Κούρδων της οργάνωσης YPG που αντιμετωπίζει στυγνά σαν «παράρτημα τρομοκρατικής οργάνωσης».

Το παζάρι μεταξύ Μόσχας Δαμασκού και Άγκυρας

Οι σφοδρές συγκρούσεις στο Ντέιρ Εζόρ διαδραματίζονται επίσης σε μία κρίσιμη περίοδο σκληρών διπλωματικών παζαριών μεταξύ Ρωσίας, Συρίας και Τουρκίας που ξεκίνησαν επίσημα στις 28 Δεκέμβρη 2022 με την αιφνιδιαστική συνάντηση των υπουργών Άμυνας και των επικεφαλής μυστικών υπηρεσιών Ρωσίας, Συρίας, Τουρκίας και Ιράν στη Μόσχα. Στόχος έκτοτε παρέμεινε, κυρίως από τη μεριά της Ρωσίας, η εξομάλυνση των σχέσεων Συρίας-Τουρκίας. Συρία και Τουρκία συμφωνούν πως η αποκατάσταση των σχέσεών τους είναι «αναπόφευκτη». Ωστόσο, διαφωνούν στο τρόπο και στις προϋποθέσεις με τις οποίες μπορεί να επιτευχθεί η εξομάλυνση.

Η Συρία προτάσσει ως απαράβατο όρο την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το έδαφός της καθώς τα αντιμετωπίζει (και πολύ σωστά) ως δυνάμεις κατοχής. Οι συχνές χάρτινες ή λεκτικές διαβεβαιώσεις της τουρκικής ηγεσίας πως «σέβεται» την συριακή εδαφική ακεραιότητα και τα συριακά κυριαρχικά δικαιώματα δεν λένε στην πράξη τίποτε όσο παραμένουν τα άρβυλα τουρκικών στρατιωτών στο συριακό έδαφος που με κάθε λογής προσχήματα και αφορμές έχουν δρομολογήσει τα τελευταία χρόνια την αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού προωθώντας τουρκόφιλους Άραβες και Τουρκμάνους ώστε να αποτρέψουν μελλοντικά αυτονομιστικές ή αποσχιστικές κινήσεις Κούρδων.

Η Ρωσία δεν κρύβει πως θέλει οι δύο σύμμαχοί της στην περιοχή (Συρία και Τουρκία) να τα βρουν μεταξύ τους. Η ρωσική διπλωματία καταβάλλει άοκνες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση (επίσημα) από το χειμώνα του 2022 (ανεπίσημα πολύ παλιότερα) αλλά θέλει η έκβαση αυτή να γίνει με την σύμφωνη γνώμη της συριακής κυβέρνησης και όχι με εκβιαστικά διλήμματα, απειλές ή βία (που θα δοκίμαζαν σε ανάλογη περίπτωση δυτικές δυνάμεις).

Το θέμα άλλωστε συζητήθηκε αυτή τη βδομάδα κατά τις συναντήσεις που είχαν στη Μόσχα την Πέμπτη και την Παρασκευή οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ και Τουρκίας, Χακάν Φιντάν αλλά και κατά τη συνάντηση που είχαν την Πέμπτη, 31 Αυγούστου, στη Δαμασκό ο Σύρος Πρόεδρος Μπασάρ Άσαντ και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν.

Σε ό,τι αφορά τη συνάντηση των Λαβρόφ-Φιντάν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε την 1^η Σεπτέμβρη ξεκάθαρα (στο πλαίσιο συνάντησης με φοιτητές του Κρατικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας σύμφωνα με ρεπορτάζ του πρακτορείου ειδήσεων TASS) πως η διαδικασία εξομάλυνσης των συρο-τουρκικών σχέσεων επιδιώκει την «προετοιμασία συνόδου». Τόνισε πως στη σύνοδο της διαδικασίας Αστάνα που έγινε στις 20 και 21 Ιουνίου στο Καζακστάν οι διπλωμάτες Συρίας, Ρωσίας, Ιράν και Τουρκίας συμμερίστηκαν την ίδια θέση και πως συζήτησαν και τότε εκτενώς τις προσπάθειες χάραξης ενός «οδικού χάρτη».

«Είναι σε εξέλιξη διάδραση στη διαμόρφωση ενός θέματος στο οποίο όλοι μπορούν να συμφωνήσουν» είπε τότε ο Λαβρόφ θυμίζοντας ότι και κατά την τετραμερή συνάντηση του περασμένου Απρίλη μεταξύ ανώτερων διπλωματών Συρίας-Ρωσίας-Ιράν και Τουρκίας εγκρίθηκε δήλωση «που εκφράζει το ενδιαφέρον μας για έναν οδικό χάρτη εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Συρίας και Τουρκίας».

Την ίδια μέρα ο Λαβρόφ επανήλθε στο θέμα επιβεβαιώνοντας πως η Ρωσία «προτείνει η Συρία και η Τουρκία να επιστρέψουν στη συμφωνία των Αδάνων του 1998» που επέτρεπε την ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στο έδαφος της βόρειας Συρίας για την πάταξη της τρομοκρατίας. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του πρακτορείου TASS, ο Λαβρόφ ανέφερε πως έχουν προτείνει «στις ανεπίσημες επαφές» επιστροφή στη φιλοσοφία της συμφωνίας του 1998, όταν υπογράφηκε η συμφωνία των Αδάνων, που ανέφερε πως σε περίπτωση «τρομοκρατικής απειλής η Τουρκία έχει το δικαίωμα, σε συμφωνία με τη Δαμασκό, να στείλει αντιτρομοκρατικές δομές σε συγκεκριμένη περιφέρεια εντός του συριακού εδάφους…αυτή η συμφωνία παραμένει σε ισχύ, καθώς κανείς δεν έχει αποχωρήσει».

Ο έμπειρος υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας αξιοποίησε την αφορμή για να στηλιτεύσει την παράνομη παρουσία και δράση του αμερικανικού στρατού στο συριακό έδαφος, τονίζοντας:

«Τα προβλήματα εξομάλυνσης (συρο-τουρκικών σχέσεων) έχουν άλλη αιτία: τις παράνομες δραστηριότητες των ΗΠΑ στη βορειοανατολική Συρία. Είναι οι ΗΠΑ που πυροδοτούν αποφασιστικά τον αυτονομισμό ριζοσπαστικών κουρδικών οργανώσεων, που οι Τούρκοι θεωρούν απειλή για την ασφάλειά τους, επομένως αυτές οι διαδικασίες συνδέονται».

Τι συζητούν στη Μόσχα οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και Τουρκίας

Ο όρος του Άσαντ στην Τουρκία

Ωστόσο, οι ενστάσεις της Συρίας ως προς τον τρόπο που θα μπορούσε να γίνει  η εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία διαφάνηκαν κατά τη συνάντηση που είχαν την Πέμπτη στη Δαμασκό ο Σύρος Πρόεδρος  Μπασάρ Άσαντ και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του συριακού πρακτορείου ειδήσεων SANA,  ο Πρόεδρος Άσαντ αρχικά τόνισε πως οι εξελίξεις στην περιοχή επιβεβαιώνουν πως «υπερασπιστήκαμε τα θέματα με σωστές πολιτικές» και πως οι εξελίξεις στη διεθνή σκηνή ενισχύουν την «αυτοπεποίθηση» για την «προσέγγισή μας». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο θέμα «αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων από το συριακό έδαφος» που είναι «απαραίτητος όρος» για την «αναπόφευκτη επαναφορά φυσικών σχέσεων μεταξύ Δαμασκού και Άγκυρας».

Με λίγα λόγια ο Πρόεδρος Άσαντ δεν θέλει την αναβίωση της συμφωνίας των Αδάνων. Θέλει, ορθά-κοφτά, την άμεση αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από τη χώρα του νιώθοντας πως μπορεί (μόνος ή με τους Ρώσους, Ιρανούς και Λιβανέζους συμμάχους) να αντιμετωπίσει τις κατά τόπους απειλές. Εδώ δηλαδή υπάρχει φάνερη αντίθεση μεταξύ Δαμασκού και Μόσχας όχι αναφορικά με τις μεταξύ τους (αγαστές είναι η αλήθεια) σχέσεις συνεργασίας αλλά σε συνάρτηση αυτών με την Τουρκία…

Σε αυτό το φόντο έχουμε την ανάφλεξη των συγκρούσεων στο Ντέιρ Εζόρ, που έκανε τους Κούρδους διοικητές των δυνάμεων SDF να επιβάλουν από τις 5.00 το πρωί, σήμερα, 2 Σεπτέμβρη 2023, απαγόρευση κυκλοφορίας για έναν 48ωρο στις περιοχές που ελέγχουν για να σταματήσουν οι συγκρούσεις και να αποφευχθούν περαιτέρω πλήγματα σε βάρος αμάχων. «Το Στρατιωτικό Συμβούλιο του Ντέιρ Εζόρ και οι Δυνάμεις Εσωτερικής Ασφάλειας ανακοινώνουν απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 5.00 το πρωί (02.00 π.μ. ώρα Γκρίνουιτς) στις 2 Σεπτεμβρίου, για 48 ώρες» ανέφερε η ανακοίνωση που έφερε την ακόλουθη επισήμανση: «ένοπλες ομάδες σε συνεργασία με τις υπηρεσίες ασφαλείας της κυβέρνησης στη Δαμασκό, καθώς και πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους, προσπάθησαν να προκαλέσουν εμφύλιες συγκρούσεις και να παρασύρουν τους πολίτες στα βρώμικα σχέδιά τους».

Το ίδιο διάστημα ο επικεφαλής του συριακού αντικυβερνητικού «Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» Ραμί Αμπντέλ Ραχμάν, που έχει την έδρα του στο Λονδίνο, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως Άραβες μαχητές «υποστηριζόμενοι από το Ιράν» επωφελήθηκαν από τις συγκρούσεις στο Ντέιρ Εζόρ και πέρασαν από «περιοχές που ελέγχει ο συριακός στρατός στην επαρχία Ντέιρ Εζόρ σε δύο χωριά που ελέγχονται από τους Κούρδους». Εκεί οι ένοπλοι («με τη στήριξη του Ιράν») συγκρούστηκαν με κουρδικές δυνάμεις με αρχηγό τους να δημοσιοποιεί βίντεο που να καλεί τις φυλές Αράβων να στραφούν κατά των κουρδικών αρχών, που συνεργάζονται (ας μην ξεχνάμε!) με τον αμερικανικό στρατό και τον λεγόμενο «διεθνή συνασπισμό» κατά του Ισλαμικού Κράτους. Αυτά τα ισχυρίζεται ο Ραχμάν που δεν έχει παίξει μεροληπτικό ρόλο σε αυτό τον καταστροφικό, όσο και βρώμικο πόλεμο.

Ο επικεφαλής του συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τάχα δεν είδε για παράδειγμα τις ορδές ισλαμιστών (και τζιχαντιστών…) μισθοφόρων του «Συριακού Εθνικού Στρατού» (SNA) που εισρέουν τις τελευταίες μέρες στο Ντέιρ Εζόρ για να πολεμήσουν τους Κούρδους μαχητές των δυνάμεων SDF. Κινήσεις που μπορεί να δει κανείς παρατηρώντας τα βίντεο που αναρτούν οι ίδιοι οι μισθοφόροι ή οι υποστηρικτές τους σε Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όπως το Χ (πρώην Twitter).

Σε αυτή τη σειρά γεγονότων, την 1^η Σεπτέμβρη, πηγές προσκείμενες στους τουρκόφιλους μισθοφόρους του υποτιθέμενου «Συριακού Εθνικού Στρατού» (SNA) δήλωσαν στην αραβική διαδικτυακή εφημερίδα Al-Araby Al-Jadeed  πως ομάδα ενόπλων που στηρίζεται από την Τουρκία άνοιξε το μεθοριακό πέρασμα Σατζούρ «για να αποφύγει την κατηγορία πως εμποδίζουν Άραβες φυλάρχους που μάχονται κατά των Κούρδων των δυνάμεων SDF στο Ντέιρ Εζόρ».

Cui bono

Έχοντας όλα τα παραπάνω υπόψη ας σκεφτούμε ποιος ή καλύτερα ποιοι επωφελούνται από την αιφνίδια ανάφλεξη συγκρούσεων στο Ντέιρ Εζόρ.

Σχεδόν σίγουρα, δεν επωφελούνται οι Κούρδοι διοικητές των δυνάμεων SDF  που κατά το παρελθόν είχαν επιχειρήσει να προσεγγίσουν τον συριακό στρατό και την κυβέρνηση Άσαντ ζητώντας ανοχή ή συνεργασία (παράλληλα με εκείνη που έχουν εδώ και αρκετά χρόνια με τον αμερικανικό στρατό, ήδη από την εποχή του προέδρου Ομπάμα).

Η ανάφλεξη συγκρούσεων με αφορμή τη σύλληψη Άραβα διοικητή του λεγόμενου «Στρατιωτικού Συμβουλίου του Ντέιρ Εζόρ» ενδεχομένως να σχετίζεται και με την αναδιανομή της «πίτας» μεταξύ διεθνών ή περιφερειακών δικτύων λαθρεμπορίας ναρκωτικών (που αποφέρει κέρδη δισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο σε διάφορες φανερές και μη πλευρές). Μπορεί, βεβαίως, να συνδέεται ενδεχομένως και με ευρύτερο «ξεκαθάρισμα λογαριασμών».

Εντούτοις, επί του παρόντος, ευνοεί στη συγκεκριμένη φάση την Τουρκία που επιχειρεί να αυξήσει τα επιχειρήματά της για την εξαπόλυση μίας νέας χερσαίας εισβολής στη βόρεια Συρία, την οποία πασχίζει ή απειλεί να πραγματοποιήσει εδώ και δύο χρόνια δίχως το παραμικρό αποτέλεσμα (ακριβώς επειδή δεν έχει το «πράσινο φως» ούτε από τις ΗΠΑ, ούτε και από τη Ρωσία).

Ενδεχομένως οι συγκρούσεις να ρίχνουν νερό και στο μύλο των σχεδιασμών του συριακού στρατού και της κυβέρνησης Άσαντ για εξελίξεις που μεσοπρόθεσμα θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιέσεις για περαιτέρω μείωση, συρρίκνωση και εν τέλει αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων κατοχής από το έδαφος της βορειοανατολικής Συρίας. Αυτό κουμπώνει με την κοινή επιθυμία της Ρωσίας για αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από την περιοχή, που δε σταματά να μετρά ως σήμερα, μέρα με τη μέρα, τις παραβιάσεις του συριακού εναέριου χώρου από αμερικανικά αεροσκάφη, παραλείποντας τεχνηέντως από την λίστα καταμέτρησης τις παραβιάσεις του συριακού εναέριου χώρου από τα ισραηλινά αεροσκάφη που πραγματοποιούν συχνά πυραυλικές επιθέσεις σε συριακά αεροδρόμια και υποτιθέμενες αποθήκες και βάσεις «τρομοκρατών».

Με λίγα λόγια η ανάφλεξη συγκρούσεων στο Ντέιρ Εζόρ έχει υπόβαθρο σκληρά παζάρια μεταξύ ντόπιων και ξένων δυνάμεων όπως επίσης και αντιπαραθέσεις κατά τις προβολές ισχύος σε πεδία συγκρούσεων που συμπίπτουν και σε σημαντικές πλουτοπαραγωγικές πηγές (π.χ. στο Ντέιρ Εζόρ υπάρχουν πετρελαιοπηγές, αλλά και σημαντική αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή, κ.α.).

Κρίσιμοι παράγοντες εξελίξεων

To θέμα είναι πόση διάρκεια θα έχουν και πού θα οδηγήσουν.

Μπορεί να σταματήσουν σε λίγες μέρες ή βδομάδες.

Μπορεί όμως και να οδηγήσουν σε κλιμάκωση ευρύτερων συγκρούσεων δεδομένης της σφοδρής επιθυμίας του συριακού και του ρωσικού στρατού να «στεφανώνουν» τις σημαντικές νίκες στα πεδία των συγκρούσεων με την αποχώρηση του αμερικανικού ή και του τουρκικού στρατού και τον οριστικό τερματισμό του 12ετούς πολέμου. Μετά, θα μπορεί να ανοίξει το άλλο μεγάλο (να μην πούμε τεράστιο…) κεφάλαιο της μεταπολεμικής και μετασεισμικής ανοικοδόμησης σε μία χώρα με τεράστιες ανάγκες σε υποδομές παντός είδους που θα προσελκύσει μοιραία πολλές ξένες πολυεθνικές και μεγάλες εταιρίες, καθώς όλες τους θα θελήσουν ένα γενναίο κομμάτι από μία πίτα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων…

Υπό αυτή  την έννοια οι συγκρούσεις στο Ντέιρ Εζόρ θα μπορούσαν να συνδυαστούν με τις 15ήμερες διαδηλώσεις και επεισοδιακές εισβολές στα γραφεία του συριακού κυβερνώντος κόμματος Μπάαθ στις νότιες επαρχίες Νταράα και Σουέιντα από χιλιάδες Δρούζους διαδηλωτές  που διαμαρτύρονται για την άσχημη οικονομική κρίση.

Οι Δρούζοι διαδηλωτές θεωρούν υπεύθυνη την κυβέρνηση Άσαντ και γι ‘αυτό ζητούν την παραίτησή της. Περιέργως, αυτοί οι διαδηλωτές δεν καταλογίζουν ευθύνες σε ξένες δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.α., που επέβαλαν ληστρικές οικονομικές κυρώσεις και καταστροφικές επεμβάσεις σε βάρος της Συρίας. Και έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την άσχημη οικονομική κρίση που ταλανίζει πάνω από 10ετία τη Συρία…

Κοντολογίς, οι τελευταίες ενδιαφέρουσες εξελίξεις δείχνουν ότι ο πόλεμος στη Συρία δεν έχει τελειώσει ακόμη και πως μέχρι να ξεκαθαρίσει ο «λογαριασμός» και να μπει ο επίλογος σε αυτή την καταστροφική σύρραξη έχουμε ακόμη «δρόμο»…