Άκρως επικίνδυνη χώρα η Κολομβία για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος για το 2022, καθώς 60 περιβαλλοντικοί ακτιβιστές δολοφονήθηκαν πέρυσι εκεί, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Global Witness, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα χθες Τρίτη.

Από τους 177 μαχητές του περιβάλλοντος που δολοφονήθηκαν πέρυσι σε παγκόσμια κλίμακα, η Λατινική Αμερική ευθύνεται για το 88% των θανατηφόρων επιθέσεων με την θλιβερή πρωτιά να ανήκει στη Κολομβία που ο αριθμός των νεκρών διπλασιάστηκε μέσα σε ένα έτος.

Αν και ο συνολικός αριθμός είναι ελαφρά κατώτερος από εκείνον της περασμένης χρονιάς (200 θάνατοι), «η κατάσταση δεν βελτιώθηκε ουσιαστικά» σε διεθνή κλίμακα και ο μέσος όρος, που φθάνει τη μια δολοφονία υπερασπιστή του περιβάλλοντος κάθε δυο μέρες, παρέμεινε πρακτικά αμετάβλητος, επισήμανε η βρετανική ΜΚΟ.

Για ακόμη μια φορά, οι αυτόχθονες λαοί, οι κοινότητες με αφρικανική καταγωγή, οι μικροκαλλιεργητές και οι υπερασπιστές του περιβάλλοντος χτυπήθηκαν σκληρά στις χώρες της νότιας Αμερικής, τόνισε η Global Witness.

Αφότου ανέλαβε την εξουσία, τον Αύγουστο του 2022, ο πρόεδρος Γουστάβο Πέτρο, ο πρώτος που ανήκει στην αριστερά στην ιστορία της Κολομβίας, πασχίζει να μειώσει τη βία εναντίον των ακτιβιστών και των αυτόχθονων κοινοτήτων, όμως μη κυβερνητικές οργανώσεις λένε πως οι προσπάθειες που καταβάλλονται δεν αρκούν.

Colombia was deadliest country for environmentalists in 2022 -advocacy group https://t.co/azHOeXRljj pic.twitter.com/AhiGlsLsqL

— Reuters (@Reuters) September 13, 2023

Η Κολομβία παραμένει μια από τις πιο φονικές χώρες στον κόσμο για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος. Βιώνει κλιμάκωση της βίας και της δράσης ένοπλων ομάδων επιδιδόμενων σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες (διακίνηση ναρκωτικών, εξόρυξη πολύτιμων μετάλλων, εμπόριο ξυλείας…).

Σε άλλες χώρες, η υπεράσπιση της φύσης στοίχισε τη ζωή πέρυσι σε 34 ανθρώπους στη Βραζιλία, 31 στο Μεξικό, 14 στην Ονδούρα, 11 στις Φιλιππίνες.

«Είναι δύσκολο να διευκρινιστούν τα ακριβή αίτια των φόνων», αναγνωρίζει η Global Witness, όμως οι περισσότερες συνδέονται με την αγροτοβιομηχανική δραστηριότητα, με την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πολύτιμων μετάλλων, την παράνομη υλοτομία, την πρόσβαση στο νερό, καθώς και στη λαθροθηρία.

Δεν γλιτώνουν ούτε τα παιδιά: δολοφονήθηκαν «τρία στη Βραζιλία, ένα στην Κολομβία κι ένα στο Μεξικό. Τρία από αυτά ανήκαν σε κοινότητες αυτοχθόνων», σύμφωνα με την έκθεση.

Colombia deadliest country for environmentalists – report https://t.co/oIVlnAZSVO

— BBC News (World) (@BBCWorld) September 13, 2023

Μια από τις ακτιβίστριες που απειλούνται στην Κολομβία είναι η Νάντια Ουμάνα, τριαπεντάχρονη κοινωνιολόγος. Είναι μέλος οργάνωσης που ανακτά κλεμμένες εκτάσεις γης, που άρπαξαν παραστρατιωτικοί στα σύνορα ανάμεσα στη Μαγκνταλένα και στη Σέσαρ, δυο νομαρχίες σημαδεμένες ιστορικά από τη δράση ακροδεξιών, οι οποίοι επενδύουν, μεταξύ άλλων, στην κτηνοτροφία, στην καλλιέργεια ααβόρας (πηγής φοινικέλαιου) και στην παράνομη εξόρυξη μεταλλευμάτων.

Τέσσερις από τους συντρόφους της δολοφονήθηκαν. «Το να μαθαίνεις πως κάποιος από τους συντρόφους δολοφονήθηκε προκαλεί πόνο για τον οποίο δεν υπάρχουν λέξεις», εκμυστηρεύτηκε η κυρία Ουμάνα στο Γαλλικό Πρακτορείο στην Μπογοτά.

Κατήγγειλε τη «συστηματική επίθεση» εναντίον της οργάνωσής της, επειδή εναντιώθηκε στις παράνομες δραστηριότητες ακροδεξιών παραστρατιωτικών. «Το να υπερασπίζεσαι το περιβάλλον, τη φύση, τη γη (…) εδώ στην Κολομβία είναι επικίνδυνο», καταγγέλλει.

Άλλο εμβληματικό παράδειγμα: η νυν αντιπρόεδρος της χώρας, η -Αφροκολομβιανή- Φράντσα Μάρκες, η οποία τιμήθηκε το 2018 με το βραβείο Γκολντμάν, που συχνά χαρακτηρίζεται ανάλογο του Νόμπελ για το περιβάλλον, είχε δεχθεί απειλές και είχε γίνει στόχος επιθέσεων τα χρόνια του αγώνα της.

NEW 🔴 In 2022, 177 #Defenders were killed for protecting their land & the planet. But around the 🌎 they remain steadfast in their struggle.

Their voices can’t be silenced. We join them in demanding justice and immediate action. #DefendTheDefendershttps://t.co/X1b1NuDmSe pic.twitter.com/JC3bjnsYxu

— Global Witness (@Global_Witness) September 13, 2023

Το 2019, πολύ πριν βρεθεί στην εξουσία, επέζησε όταν έγινε επίθεση εναντίον της με χειροβομβίδα και πυρά επειδή υπερασπιζόταν την πρόσβαση σε καθαρό νερό κοινοτήτων Αφροκολομβιανών που υφίσταντο τις συνέπειες παράνομης μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Το δάσος του Αμαζονίου -το οποίο εκτείνεται σε οκτώ χώρες-, που καταβροχθίζουν η υλοτομία, η εξόρυξη μετάλλων, η κτηνοτροφία και οι εμπρησμοί, το 2022 αποδείχθηκε επίσης εξαιρετικά φονικό για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος.

Την περασμένη χρονιά, 39 υπερασπιστές του περιβάλλοντος βρήκαν τον θάνατο εκεί. Ανάμεσά τους, 11 ανήκαν σε κοινότητες αυτοχθόνων, υπογραμμίζει η Global Witness.

«Τη μια χρονιά μετά την άλλη, αυτή που υπερασπίζονται αυτό το οικοσύστημα (…) δίνουν τη ζωή τους για να προστατεύσουν τα σπίτια τους, το βιος τους και την υγεία του πλανήτη μας», διαπιστώνει η μη κυβερνητική οργάνωση.

Το 2022, η δολοφονία του βρετανού δημοσιογράφου Ντομ Φίλιπς και του ειδικού στις υποθέσεις των αυτοχθόνων Μπρούνου Περέιρα στον βραζιλιάνικο Αμαζόνιο μετατράπηκε σε σύμβολο της αυξανόμενης βίας στην περιοχή, την οποία λυμαίνονται διακινητές ναρκωτικών, λαθροθήρες και παράνομοι μεταλλωρύχοι.

Στη Βραζιλία, οι οικολόγοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ανοιχτή «εχθρικότητα» του πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019-2022). Ενώ στο Μεξικό, τη χώρα όπου είχαν καταγραφεί οι περισσότερες δολοφονίες το 2021, «σημειώθηκε αξιοσημείωτη πτώση» τους, από τις 54 στις 31, αλλά η κατάσταση συνεχίζει να «προκαλεί συναγερμό», τονίζει η ΜΚΟ.

«Τουλάχιστον 1.910 υπερασπιστές της γης και του περιβάλλοντος έχασαν τη ζωή τους σε όλο τον κόσμο αφότου η Global Witness άρχισε να καταγράφει τις δολοφονίες αυτές το 2012», σύμφωνα με την έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες. Το 70% αυτών των φόνων διαπράχθηκε στη Λατινική Αμερική.