Τις θέσεις όλων των υποψηφίων δημάρχων Ρόδου για τη διαχείριση του δημόσιου χώρου του νησιού και κυρίως των παράκτιων περιοχών και παραλιών, ενόψει των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών της 8ης Οκτωβρίου 2023, ζητά με επιστολή του το δίκτυο ενεργών πολιτών και ανεξάρτητων συλλογικών φορέων της Ρόδου για την προάσπιση του δημόσιου χώρου,ΟΜΠΡΕΛΑ.
Το δίκτυο ΟΜΠΡΕΛΑ ζητά τις θέσεις των υποψηφίων δημάρχων του νησιού γύρω από έξι βασικά θέματα:
- Ενημέρωση για τους όρους παραχώρησης απλής χρήσης παραλιών.
- Την ανάκληση αδειών όπου παραβιάζονται οι προβλεπόμενοι κανονισμοί.
- Εάν έχουν τη βούληση να συνδράμουν την Κτηματική Υπηρεσία για την εφαρμογή και εκτέλεση διοικητικών πράξεων σε σχέση με τις παραλίες του νησιού.
- Εάν θα ενθαρρύνουν την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Ρόδου να επιτελέσει το έργο της αρμοδιότητας που έχει για την ανάκληση των αδειών λειτουργίας και τη σφράγιση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
- Εάν θα προχωρήσουν στη διακοπή υδροδότησης σε περιπτώσεις που παραβιάζονται οι προβλεπόμενοι κανονισμοί παραχώρησης παραλιών.
- Εάν προτίθενται να διεκδικήσουν θεσμικά από το Δήμο Ρόδου τη δυνατότητα καθορισμού ανώτατης τιμής (πλαφόν) ενοικίασης ομπρελοκαθισμάτων.
Ολόκληρη η ανοικτή επιστολή του Δικτύου ΟΜΠΡΕΛΑ έχει ως εξής:
Προς υποψήφιους Δημάρχους Ρόδου,
Ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης για τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου, το δίκτυο ΟΜΠΡΕΛΑ καταθέτει τις διαπιστώσεις του για το δημόσιο χώρο, και ειδικότερα για τη διαχείριση της παράκτιας ζώνης και των παραλιών του νησιού, και σας απευθύνει σχετικά ερωτήματα, τα οποία θα παρακαλούσαμε να απαντηθούν, προκειμένου ο ροδιακός λαός να αποκτήσει μια ξεκάθαρη εικόνα των θέσεων της κάθε παράταξης. Η πρόταση αυτή, της καταγραφής των θέσεων της κάθε δημοτικής παράταξης, προέκυψε κατά τη συζήτηση με 330 συμπολίτες μας στην ανοικτή συνάντηση του δικτύου ΟΜΠΡΕΛΑ στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου στις 08.08.2023.
Το δίκτυο Ομπρέλα
Το δίκτυο ΟΜΠΡΕΛΑ αποτελεί μία κίνηση ενεργών πολιτών και ανεξάρτητων συλλογικών φορέων με στόχο την προάσπιση του δημόσιου χώρου. Ξεκίνησε τη δράση του τον Μάιο του 2023 και διεκδικεί την τήρηση της νομιμότητας για τη διασφάλιση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος των πολιτών στην ελεύθερη πρόσβαση και χρήση του κοινόχρηστου χώρου των παραλιών του νησιού μας. Από την ημέρα της ίδρυσής του, το Δίκτυο έχει προβεί σε πολύπλευρες δράσεις: δημοσιοποίηση κραυγαλέων παρανομιών και αυθαιρεσιών στα ΜΜΕ, καταγγελίες σε αρμόδιους φορείς, κατάθεση αιτήματος στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ρόδου με 720 υπογραφές συμπολιτών μας για την εξέταση του θέματος των παραλιών σε συνεδρίαση, παρεμβάσεις σε παραλίες, ενημέρωση για τα δικαιώματα των πολιτών, κλπ.
Το αίτημα για αειφορική διαχείριση των ακτών
Οι ακτές της χώρας μας αποτελούν σημαντικό περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό πόρο. Ειδικά για τη Ρόδο, αποτελούν ένα βασικό λόγο για τον οποίο εκατομμύρια επισκέπτες συρρέουν στο νησί μας αλλά επίσης και χώρο όπου οι κάτοικοι του 9ου μεγαλύτερου σε πληθυσμό Δήμου της χώρας (125.000 κάτοικοι) μπορούν το καλοκαίρι να απολαύσουν τη θάλασσα και τις παραλίες.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρούμε όμως ότι οι παραλίες του νησιού μας υπόκεινται σε μία υπερεκμετάλλευση, η οποία έχει σαφώς στοιχεία μη αειφορικής διαχείρισης. Δηλαδή, επιβάλλονται οικονομικοί όροι που αφενός περιθωριοποιούν και απομονώνουν το τοπικό επιχειρηματικό στοιχείο, αφετέρου αυξάνουν δραματικά το κόστος χρήσης των παραλιών από τους επισκέπτες και φυσικά τους πολίτες του νησιού. Από την άλλη πλευρά, κακοποιείται το φυσικό περιβάλλον και πρακτικά αποτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε αυτές. Επιπλέον, διαπιστώνονται ευρείας έκτασης αυθαιρεσίες, οι οποίες νομιμοποιούνται de facto από τη στάση της πολιτείας και του Δήμου Ρόδου. Η φετινή χρονιά ήταν σίγουρα η χειρότερη όσον αφορά τα παραπάνω.
Οι διαπιστώσεις
Οι κυριότερες διαπιστώσεις έως σήμερα είναι οι εξής:
• Η αυθαίρετη καταπάτηση δημόσιου χώρου στις παραλίες που βρίσκονται στην ανατολική πλευρά του νησιού είναι μεγάλης κλίμακας και έκτασης. Αφορά τόσο την υπέρβαση χρήσης της νομίμως παραχωρούμενης προς απλή χρήση έκτασης όσο και τη μη τήρηση της απόστασης των 5 μέτρων των ομπρελοκαθισμάτων από την ακτογραμμή. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τον αποκλεισμό πολιτών και επισκεπτών του νησιού από μεγάλο αριθμό παραλιών, σε περίπτωση που δεν επιθυμούν ή αδυνατούν οικονομικά να ενοικιάσουν ξαπλώστρες.
• Υπάρχουν κραυγαλέες παρανομίες σε επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις εξακολουθούν να λειτουργούν χωρίς άδεια λειτουργίας κι ενώ παράλληλα έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης. Δεν είναι τυχαία η ανάδειξη του θέματος με πληθώρα δημοσιευμάτων από ΜΜΕ πανελλαδικής εμβέλειας.
• Η εκμετάλλευση της συντριπτικής πλειοψηφίας των παραλιών της ανατολικής πλευράς του νησιού γίνεται από εταιρείες που ελέγχονται από έναν κυρίως όμιλο, δημιουργώντας επί της ουσίας συνθήκες καρτέλ στο χώρο εκμετάλλευσης των παραλιών και αθέμιτο ανταγωνισμό σε πολλές μικρές τοπικές επιχειρήσεις, ο οποίος έχει ως αποτέλεσμα ακόμα και το κλείσιμο αυτών.
• Οι πανάκριβες συχνά χρεώσεις στις ξαπλώστρες, καθώς και η κάλυψη κάθε διαθέσιμης σπιθαμής στις παραλίες, έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα τη δημιουργία αρνητικών εντυπώσεων και παραπόνων από μεγάλο αριθμό επισκεπτών.
Τα ερωτήματα
Με βάση όλα τα παραπάνω, επειδή το θέμα των παραλιών σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των κατοίκων του νησιού αλλά και με τον σχεδιαζόμενο τρόπο ανάπτυξης του τόπου, θα παρακαλούσαμε για την αποτύπωση των θέσεων της παράταξής σας επί των ακόλουθων ζητημάτων, το αργότερο μέχρι Τρίτη, 26.9.2023.
1. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΟΡΟΥΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΠΛΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΛΙΩΝ
Σύμφωνα με την ΚΥΑ 38609/2023 (ΦΕΚ 1432/B/10-03-2023) που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας και το νόμο 2791/2001, οι παραχωρησιούχοι είναι υποχρεωμένοι να επισημαίνουν επιτόπια (επί του εδάφους και με πινακίδα) τα όρια του παραχωρούμενου χώρου με τρόπο εύκολα αντιληπτό, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ελέγχου. Τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να αναρτώνται και στην ιστοσελίδα του Δήμου με συνοδευτικά σχέδια και χάρτες. Επιπρόσθετα, για τη διευκόλυνση της διαδικασίας ελέγχου, ως δίκτυο ΟΜΠΡΕΛΑ προτείνουμε σε κάθε παραχώρηση να προσδιορίζεται επακριβώς ο αριθμός των ομπρελοκαθισμάτων που δύναται να τοποθετηθούν νόμιμα.
Προτίθεται η παράταξή σας να εφαρμόσει τα ανωτέρω;
2. ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ
Σύμφωνα με την ΚΥΑ 38609/2023, άρθρο 15, “…η παραχώρηση υπόκειται πάντοτε σε μονομερή ανάκληση από το Δημόσιο σε περίπτωση που ο παραχωρησιούχος παραβιάζει τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας ή τους όρους και περιορισμούς που έχουν τεθεί …. ή καταλαμβάνει μεγαλύτερη έκταση από αυτή που έχει τεθεί στην παραχώρηση, και η συμβατική σχέση λύεται αυτομάτως και αζημίως για το Δημόσιο με την έκδοση διαπιστωτικής πράξης που συνυπογράφεται από την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία και τον Δήμο”.
Προτίθεται η παράταξή σας να προβεί σε διαδικασίες άμεσης ανάκλησης παραχωρήσεων, όταν συντρέχουν οι λόγοι που αναφέρονται ρητώς από τη νομοθεσία;
3. ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΠΟΒΟΛΗΣ – ΠΡΑΞΗ ΑΜΕΣΗΣ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ \ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
Σύμφωνα με το άρθρο 27 του ν.2971/2001, προβλέπεται εκ μέρους της Κτηματικής Υπηρεσίας η διαδικασία του Πρωτόκολλου Διοικητικής Αποβολής (ΠΔΑ) καθώς και Πράξη Άμεσης Απομάκρυνσης των αυθαίρετων κατασκευών / πραγμάτων σε περίπτωση βραχυχρόνιας κατάληψης για εποχιακή χρήση. Ο Δήμος έχει τη δυνατότητα, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, να συνδράμει την Κτηματική Υπηρεσία στην εφαρμογή και εκτέλεση των διοικητικών αυτών πράξεων.
Προτίθεται η παράταξή σας να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση;
4. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΔΗΜΟΥ ΡΟΔΟΥ
Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου έχει την αρμοδιότητα για την ανάκληση των αδειών λειτουργίας και τη σφράγιση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος σε περίπτωση παραβάσεων της κείμενης νομοθεσίας. Αυτή η λειτουργία της επιτροπής χαρακτηρίζεται σήμερα από συστηματική κωλυσιεργία και αναβολές εξέτασης των υποθέσεων.
Υπάρχει η πολιτική βούληση για την άμεση εξέταση των θεμάτων στην επιτροπή αυτή ή οποιαδήποτε άλλη επιτροπή αποκτήσει σχετική αρμοδιότητα στο μέλλον;
5. ΔΙΑΚΟΠΗ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΔΕΥΑΡ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΕΧΕΙ ΕΚΔΟΘΕΙ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΚΑΤΑΔΑΦΙΣΗΣ
Υπάρχει η πολιτική βούληση για την διακοπή υδροδότησης σε αυτές περιπτώσεις;
6. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗΣ ΟΜΠΡΕΛΟΚΑΘΙΣΜΑΤΩΝ
Δεδομένης της υπέρμετρης χρέωσης ενοικίασης ομπρελοκαθισμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες και τους επισκέπτες του νησιού, τίθεται το ακόλουθο ερώτημα: Υπάρχει η πολιτική βούληση, μετά τη λήξη των ισχυουσών συμβάσεων παραχώρησης χρήσης των παραλιών (31.12.2025), να διεκδικηθεί θεσμικά από το Δήμο Ρόδου ως όρος η δυνατότητα καθορισμού ανώτατης τιμής (πλαφόν) ενοικίασης ομπρελοκαθισμάτων ;
Παρακαλούμε όπως καταγράψετε τις θέσεις της παράταξής σας επί των ανωτέρω έξι σημαντικών ζητημάτων, τα οποία άπτονται της λειτουργίας της δημοτικής αρχής και σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζουν την ευρύτερη στάση της απέναντι στο δημόσιο χώρο και τα δικαιώματα των πολιτών σε αυτόν. Επίσης, μπορείτε να καταθέσετε οποιαδήποτε επιπλέον πρόταση κρίνετε χρήσιμη και σκοπεύετε να εφαρμόσετε για τα παραπάνω.
Για το Δίκτυο ΟΜΠΡΕΛΑ
Γρηγοριάδης Δημήτρης – Πρόεδρος Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου
Γρύλλης Ιάκωβος – Πρώην Πρόεδρος ΤΕΕ Δωδεκανήσου
Κούκουλας Δημήτρης – Πρόεδρος ΑΜΚΕ “ECOMUSEUM Rhodos”
Σχοινοχωρίτης Κώστας – Πρόεδρος Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου