Στους 18 πρόσφυγες που έχασαν τη ζωή τους εγκλωβισμένοι από τις φλόγες στο δάσος της Δαδιάς, κατά τις μεγάλες πυρκαγιές του Αυγούστου στον Έβρο αναφέρονται με εκτενές ρεπορτάζ τους οι New York Times, καταρρίπτοντας το κυβερνητικό αφήγημα, ότι η φωτιά στον Έβρο «μπήκε σε διαδρομές παράνομων μεταναστών».
«Καθώς διέσχιζαν το σκληρό, δασώδες έδαφος, οι 18 αιτούντες άσυλο αντιμετώπισαν ένα οδυνηρό δίλημμα: Να ακολουθήσουν την ασφαλέστερη διαδρομή μέσα από χωριά και αυτοκινητόδρομους και να πέσουν στα χέρια των ελληνικών αρχών ή να ταξιδέψουν μέσα στα δάση και τα χωράφια στην περιοχή που καταστράφηκε από τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη δασική πυρκαγιά της Ευρώπης. Επέλεξαν τα δάση», αναφέρει η δημοσιογράφος Ματίνα Στέβις – Γκρίντνεφ που επισκέφθηκε την περιοχή
Παρότι για τις ελληνικές αρχές η ταυτότητα των θυμάτων και οι συνθήκες του θανάτου τους παραμένουν μυστήριο, επισημαίνει η δημοσιογράφος, μετά από εβδομάδες ρεπορτάζ, οι New York Times μπόρεσαν να συγκεντρώσουν άγνωστες λεπτομέρειες σχετικά με το ταξίδι της ομάδας και τις απελπισμένες τελευταίες ώρες της.
Το ρεπορτάζ δείχνει ότι τουλάχιστον 12 από τους 18 νεκρούς, είχαν ήδη συλληφθεί μια φορά στο παρελθόν από Έλληνες συνοριοφύλακες και είχαν επαναπροωθηθεί στην Τουρκία.
«Έφυγαν από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο Συρία, αναζητώντας αυτό που ήλπιζαν ότι θα ήταν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη και η απόφασή τους να ρισκάρουν μέσα στο δάσος είχε σκοπό να αποφύγουν μια νέα σύλληψη με οποιοδήποτε κόστος», τονίζει.
Σύμφωνα με τους New York Times, μόνο μία σορός έχει ταυτοποιηθεί οριστικά μέσω τεστ DNA, επειδή οι περισσότεροι από τους στενούς συγγενείς των υπολοίπων ζουν στη Συρία και δεν μπορούν να ταξιδέψουν για να εξεταστούν, όμως οι συνεντεύξεις με Έλληνες αξιωματούχους, εργαζομένους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, συγγενείς των θυμάτων και τον διακινητή που τους έφερε στην Ελλάδα, παρέχουν εκτενή στοιχεία για την ταυτότητα των υπολοίπων.
Οι Times εξέτασαν επίσης φωνητικά μηνύματα, βίντεο, δεδομένα τοποθεσίας και εικόνες που στάλθηκαν από τα θύματα σε μέλη των οικογενειών τους, ενώ επισημαίνουν ότι τουλάχιστον πέντε από τα θύματα ήταν παιδιά ή έφηβοι.
Τα βίντεο και τα φωνητικά μηνύματα που παρείχαν οι συγγενείς αποκάλυψαν τον τρόμο που αυξανόταν καθώς η ομάδα των προσφύγων προσπαθούσε να γλιτώσει από τις φλόγες.
«Καθώς η φλόγα σκαρφάλωνε στους λόφους και όρμησε πίσω τους, οι άντρες και τα αγόρια έτρεξαν μέσα από τα δέντρα και κατέβηκαν ένα βραχώδες μονοπάτι. Τρεις από αυτούς κατέφυγαν για να προφυλαχτούν στην καλύβα ενός βοσκού, ελπίζοντας ότι οι τέσσερις τσιμεντένιοι τοίχοι της θα τους προστατεύουν. Λίγο μακρύτερα, σε μια πλαγιά, εννέα άνθρωποι, ανάμεσά τους τουλάχιστον δύο παιδιά, περικυκλώθηκαν από τις φλόγες. Πέθαναν εκεί αγκαλιασμένοι. Ένας άλλος άντρας προσπάθησε να κατέβει τον λόφο, αλλά και αυτός δεν ήταν αρκετά γρήγορος», αναφέρει το ρεπορτάζ.
Αστυνομία ή Φωτιά: Ένα Δίλημμα
Για δεκαετίες, άνθρωποι που ξεφεύγουν από τις συγκρούσεις και την ακραία φτώχεια διασχίζουν το σκληροτράχηλο έδαφος του Έβρου, συμπεριλαμβανομένου του επικίνδυνου ποταμού, αναζητώντας μια νέα ζωή στην Ευρώπη. Είναι μια από τις παλαιότερες και πιο πολυσύχναστες μεταναστευτικές διαδρομές της ηπείρου, με την Ελλάδα την πρώτη στάση — και για κάποιους την τελευταία, αναφέρουν οι New York Times, επισημαίνοντας ότι «η Ελλάδα έχει πλέον ρεκόρ ως μια από τις πιο εχθρικές χώρες της Ευρώπης απέναντι στους μετανάστες»:
«Τα τελευταία χρόνια, οι αρχές έχουν πατάξει τους αιτούντες άσυλο στα σύνορα, χρησιμοποιώντας συχνά βία και εξωδικαστικές απελάσεις, σύμφωνα με δημοσιεύματα ειδήσεων, ομάδες δικαιωμάτων και εσωτερικά ευρήματα της συνοριακής υπηρεσίας της Ε.Ε.
Η φήμη της Ελλάδας για σκληρότητα χειροτέρευσε τον Ιούνιο, όταν 650 μετανάστες πνίγηκαν στα ανοιχτά της Πύλου σε ένα από τα χειρότερα ναυάγια της Μεσογείου την τελευταία δεκαετία. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ελληνική ακτοφυλακή θα μπορούσε να βοηθήσει στη διάσωσή τους, αλλά δεν το έκανε. Οι αρχές είπαν ότι διερευνούν τις συνθήκες.
Οι εγχώριοι, διεθνείς νόμοι και νόμοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτούν από την Ελλάδα να δώσει σε όλους μια δίκαιη ευκαιρία να υποβάλουν αίτηση για άσυλο, με απελάσεις μόνο μετά από τη δέουσα διαδικασία. Οι ελληνικές αρχές λένε ότι εφαρμόζουν μια «σκληρή αλλά δίκαιη» πολιτική και αρνούνται ότι κάνουν οτιδήποτε λάθος», καταλήγει το ρεπορτάζ.
