Ο δημοφιλής πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ, ο Ναγίμπ Μπουκέλε, εγκατέλειψε χθες Πέμπτη τα καθήκοντά του και αντικαταστάθηκε έξι μήνες πριν από το τέλος της θητείας του, καθώς το Κογκρέσο ενέκρινε το αίτημά του να λάβει «άδεια» για να διεξαγάγει προεκλογική εκστρατεία για τις επερχόμενες εκλογές του Φεβρουαρίου.
Ο νεαρός αρχηγός του κράτους, 42 ετών, κι ο αντιπρόεδρός του Φέλιξ Ουγιόα εξασφάλισαν θετικές ψήφους από 67 μέλη του κοινοβουλίου και μπορούν να αρχίσουν ήδη από σήμερα την εκστρατεία. Δώδεκα μέλη της εθνικής αντιπροσωπείας του κράτους της κεντρικής Αμερικής ψήφισαν κατά.
Η πρότασή του να τον «αναπληρώσει» η ιδιαιτέρα γραμματέας της προεδρίας Κλαούδια Χουάνα Ροδρίγκες ντε Γκεβάρα εγκρίθηκε με 67 ψήφους υπέρ έναντι 11 κατά.
Η πρώην δημοτική σύμβουλος, λογίστρια που είχε εργαστεί στο παρελθόν για εταιρείες της οικογένειας Μπουκέλε και υπήρξε συνεργάτιδά του όταν ακόμη ήταν δήμαρχος της πρωτεύουσας Σαν Σαλβαδόρ, έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει από σήμερα την προεδρία στην ιστορία της χώρας, έστω για περιορισμένο διάστημα -ως την 1η Ιουνίου, όταν θα αναλάβει καθήκοντά αυτός που θα εκλεγεί πρόεδρος την 4η Φεβρουαρίου- και πρακτικά με υπηρεσιακό ρόλο.
El Salvador's congress allows president to leave job to run for re-election https://t.co/cpjA7VllWt pic.twitter.com/D0C4U04H6Z
— Reuters Politics (@ReutersPolitics) December 1, 2023
Επετράπη στον Ναγίμπ Μπουκέλε τον Σεπτέμβριο του 2021, με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, να διεκδικήσει την επανεκλογή του στην προεδρία. Όμως η ερμηνεία που έκαναν μέλη του συνταγματικού τμήματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου -διορισμένα από την κυβέρνησή του- σε άρθρο του Συντάγματος προκάλεσε πολεμική από πλευράς αντιπολίτευσης και κατακραυγή σε διεθνές επίπεδο.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Κογκρέσου χθες στελέχη της συμπολίτευσης έπλεξαν το εγκώμιο του δεξιού προέδρου, ο οποίος χαίρει τεράστιας δημοτικότητας χάρη στον «πόλεμο» που κήρυξε τον Μάρτιο του 2022 στις συμμορίες που έσπερναν τον τρόμο στη μικρή χώρα της κεντρικής Αμερικής.
Οι αρχές έριξαν στις φυλακές έκτοτε πάνω από 73.000 φερόμενους ως κακοποιούς, στο πλαίσιο της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης που επιβλήθηκε έπειτα από σειρά κάπου 80 φόνων. Περίπου 7.000 άνθρωποι που διαπιστώθηκε ότι ήταν αθώοι και είχαν συλληφθεί άδικα αφέθηκαν ελεύθεροι έκτοτε.
A prison in El Salvador. A country once known for having the world’s highest murder rate now has the world’s highest incarceration rate pic.twitter.com/vnnfXZKl5n
— Levandov (@Levandov_2) November 23, 2023
Ενώ στο κοινοβούλιο διεξαγόταν η συνεδρίαση στην οποία θα αποφασιζόταν εάν θα δινόταν η «άδεια» που ζήτησε ο κ. Μπουκέλε, ο πρόεδρος, στην τελευταία επίσημη πράξη της θητείας του, τοποθετούσε συμβολικά τον πρώτο θεμέλιο λίθο του μελλοντικού Εθνικού Σταδίου, στην περιφέρεια της πρωτεύουσας.
Πρόκειται για δώρο της Κίνας, αξίας τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Ναγίμπ Μπουκέλε, άριστος τεχνίτης της επικοινωνίας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που συχνά επιλέγει να μη φορά κοστούμια, αλλά απλά ρούχα, δεν μπορεί να συγκριθεί με κανέναν πολιτικό των παραδοσιακών κομμάτων στη χώρα κι η θητεία του δεν είχε καμιά σχέση με τα καθιερωμένα.
Αντίπαλοί του, όπως η Κλαούδια Ορτίς, βουλεύτρια του δεξιού κόμματος Vamos («Πάμε»), συνεχίζουν να καταγγέλλουν πως ενδεχόμενή επανεκλογή του στο αξίωμα θα ήταν «αντισυνταγματική».
Κατά το Σύνταγμα του Ελ Σαλβαδόρ οποιαδήποτε υποψηφιότητα για την προεδρία είναι εφικτή μόνο εάν το πρόσωπο που την καταθέτει δεν ασκούσε δημόσιο αξίωμα για τουλάχιστον έξι μήνες, κάτι που θεωρητικά απέκλειε τον κ. Μπουκέλε. Το κυβερνών κόμμα τον ανέδειξε στην παραταξιακή διαδικασία τον Ιούλιο υποψήφιό του για το αξίωμα – χωρίς αντίπαλο.
Οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επέκριναν έντονα τον «πόλεμο» κατά των μάρας, ιδίως τις συλλήψεις χιλιάδων αθώων και τους δεκάδες θανάτους στα χέρια των αρχών. Οι πολιτικοί αντίπαλοί του εξάλλου τού προσάπτουν αυταρχική παρέκκλιση και παραβιάσεις του κράτους του δικαίου.
Κανένας προκάτοχος του Ναγίμπ Μπουκέλε δεν διεκδίκησε ποτέ δεύτερη συναπτή προεδρική θητεία.
