Οκτώ βασικές αλλαγές «υπέρ των δανειοληπτών» υποστηρίζει η κυβέρνηση πως προωθούνται με το νομοσχέδιο για τα δάνεια που τίθενται σε εφαρμογή μετά την ψήφιση τού από τη βουλή.

Σε ανακοίνωση του υπουργείου  Εθνικής Οικονομίας αναφέρεται πως το νομοσχέδιο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167, επανεισαγωγή του προγράμματος ΗΡΑΚΛΗΣ» δρομολογούνται ρυθμίσεις που ενισχύουν «την προστασία των πραγματικά ευάλωτων» δανειοληπτών.

Ισχυρίζεται επίσης η πολιτική ηγεσία του υπουργείου πως επιβάλλονται «υποχρεώσεις διαφάνειας» και «ενημέρωσης» στους «servicers» των δανείων με «αυστηρές ποινές» για τους παραβάτες. Υποστηρίζει επίσης πως με τον νέο νόμο «ενισχύεται ο ανταγωνισμός στο τραπεζικό σύστημα, μειώνεται το κόστος χρήσης τραπεζικών υπηρεσιών για τους καταναλωτές, επιταχύνεται ο περιορισμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων».

Ποιες είναι οι οκτώ ρυθμίσεις

Οι οκτώ ρυθμίσεις που υποτίθεται πως «βελτιώνουν» τη θέση των δανειοληπτών και των καταναλωτών απέναντι στις πανίσχυρες τράπεζες είναι:

• 1.Νέες αυστηρές υποχρεώσεις διαφάνειας, για την καλύτερη ενημέρωση των δανειοληπτών. Καθίσταται υποχρεωτική η παροχή προσωποποιημένης και αναλυτικής ενημέρωσης προς τους οφειλέτες από τους servicers, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.λπ. Η ενημέρωση θα παρέχεται μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας (κατ’ αναλογία με το web banking των τραπεζών) που θα ενημερώνεται τουλάχιστον σε μηνιαία βάση και η οποία θα πρέπει να έχει τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024.
• 2.Βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού και ειδική μέριμνα για τους ευάλωτους. Η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών που προκύπτει από την εφαρμογή του αλγόριθμου του εξωδικαστικού θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών. Έτσι καταργείται η ευχέρεια των servicers που υπήρχε μέχρι σήμερα να απορρίπτουν την πρόταση του εξωδικαστικού ακόμη και με το απλό «όχι» ενός υπαλλήλου. Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση, ενώ οι πιστωτές θα μπορούν να την προσβάλουν στα δικαστήρια, μόνο εφόσον διαθέτουν στοιχεία ότι παράμετροι της αίτησης δεν είναι αληθινές.
• Εξάλλου για τις περιπτώσεις των μη ευάλωτων για τους οποίους έχει εκδοθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού τίθεται όριο μέχρι 10 % επί της οφειλής στο ύψος της προκαταβολής που μπορούν να ζητούν οι πιστωτές προκειμένου να συναινέσουν σε ρύθμιση στο πλαίσιο του εξωδικαστικού και να ανασταλεί έτσι ο πλειστηριασμός.
• Επιπρόσθετα, για το σύνολο των οφειλετών που έχουν δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση (όχι μόνο για τους ευάλωτους) βελτιώνεται ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής και της οφειλής μέσω του εξωδικαστικού.
• 3.Ενίσχυση του ανταγωνισμού, με χορήγηση δανείων από μη τραπεζικούς φορείς. Οι Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων (η λειτουργία των οποίων επιτρέπεται ήδη στη χώρα μας), εκτός από πιστώσεις σε φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη καταναλωτικών και προσωπικών αναγκών, θα μπορούν στο εξής να χορηγούν και στεγαστικά δάνεια όπως και συγκεκριμένες κατηγορίες επιχειρηματικών δανείων.
• 4.Επέκταση των συναλλαγών που υλοποιούνται μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών (IRIS). Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι υποχρεούνται να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών, όπως επίσης να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει. Επίσης, τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών.
• 5.Βελτίωση του πλαισίου για το Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Εισάγονται νομοθετικές τροποποιήσεις με στόχο την προσέλκυση του ενδιαφέροντος των επενδυτών προκειμένου να προχωρήσει η σύσταση και λειτουργία του φορέα.
• 6.Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών του Πτωχευτικού Κώδικα. Προβλέπεται ότι με την υποβολή της αίτησης πτώχευσης αναζητούνται αυτομάτως τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη από δημόσιους φορείς και Τράπεζες ενώ όποια σφάλματα σε στοιχεία μπορούν να διορθωθούν κατά τη συζήτηση της αίτησης πτώχευσης ώστε να μην κηρύσσεται απαράδεκτη.
• 7.’Αμεση δημοσιοποίηση των επωνυμιών επιχειρήσεων, στις οποίες η Τράπεζα της Ελλάδος εντοπίζει παραβάσεις της νομοθεσίας.
• 8.Επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής» για την μείωση των «κόκκινων δανείων» στις τράπεζες. Εισάγεται η τρίτη φάση του προγράμματος «Ηρακλής» που προβλέπει τη χορήγηση εγγυήσεων έως και 2 δις ευρώ σε τράπεζες ως τις 31.12.2024, προκειμένου να προχωρήσει η περαιτέρω μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.